Η πορεία στα σκοτεινά μονοπάτια της ψυχής του Ποπρίστσιν, η μάχη με τους προσωπικούς του δαίμονες μέχρι την «ελευθερία» του μυαλού, το «πέταγμα» της ύπαρξης για το Ανώτερο Εγώ του. Εμείς είχαμε μία ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα συζήτηση με τον πρωταγωνιστή, Δημήτρη Γιώτη....
Πείτε μας λίγα λόγια για το Ημερολόγιο ενός Τρελλού
''Το Ημερολόγιο ενός Τρελλού'' του Νικολάι Γκόγκολ είναι φάρος, σταθμός στην παγκόσμια δραματουργία. Είναι απ’ τα σημαντικότερα έργα που προσπαθούν να ψυχογραφήσουν τα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής. Καταπιάνεται με δύο κόσμους διαφορετικούς, παράλληλους, που όταν τέμνονται η σύγκρουση είναι εκρηκτική. Το άσπρο και το μαύρο, το καλό και το κακό. Προσπαθεί να ανακαλύψει την λεπτή τεντωμένη γραμμή μεταξύ φανταστικού και πραγματικού. Λογικής και παράνοιας...
Πόσο τρελός είναι αυτός ο ήρωας;
Στο Ημερολόγιο ο ήρωας έρχεται αντιμέτωπος με τον ίδιο του τον εαυτό. Τις φοβίες, τις αγωνίες, τις ανασφάλειες και τις περιοριστικές πεποιθήσεις που τον έφεραν να’ ναι στην άκρη της ίδιας του της ζωής. Ελπίζει, αγωνιά να ζήσει μια άλλη ζωή καλύτερη, απαξιώνοντας την ήδη υπάρχουσα ως κάτι λιγότερο, μίζερο και τετριμμένο. Χάνει τη ζωή του... Η απόρριψη, η καταπάτηση της αξιοπρέπειας του, η γνώμη που έχουν οι άλλοι για κείνον είναι ο καθρέφτης της γνώμης που έχει ο ίδιος για τον εαυτό του. Φτάνει σε στιγμές παράνοιας, περνάει στην απέναντι όχθη, χάνει τα λογικά του και το μυαλό του ... ''απελευθερώνεται''... Ζει ''καλά μέσα στην τρέλλα του"... Και τελικά ποιός είναι τρελλός και ποιός λογικός είναι μεγάλη ιστορία. Καλύτερα τρελλός κι ελεύθερος ή λογικός και καταπιεσμένος; Θα μου πείτε μόνο αυτές οι εκδοχές υπάρχουν; Σίγουρα όχι κι ευτυχώς, όμως πόσοι λογικοί είναι καταπιεσμένοι σε ένα σύστημα που πρέπει να υπηρετούν και τους τρελλαίνει; Πόσοι, μα πόσοι ζουν με χάπια (καθόλου κατακριτέο) για να μπορέσουν να αντεπεξέλθουν στις ανάγκες μιας κοινωνικής συμβατικής συμπεριφοράς; Να πω κι άλλα, ο κατάλογος είναι μακρύς και περιπτώσεις που ξεπερνάνε και την πιο νοσηρή φαντασία.
Πού αγγίζει το σήμερα η παράσταση αυτή;
Είναι πιο σημερινή και πιο επίκαιρη από ποτέ. Σήμερα η μοναξιά ουρλιάζει και πολύ φοβάμαι ότι δεν υπάρχει κανείς για να ακούσει. Στην απομόνωση, στην ''κοινωνικότητα'' των social media, που η ύπαρξη μετριέται με τα like, τα share και τις selfies... αν κοιτάξουμε γύρω μας, σε ένα μπαρ, σε ένα καφέ θα δούμε παρέες αμίλητες να ''μιλάνε'' με το κινητό τους. Αγωνία ύπαρξης όχι χαράς και προσωπικής ευτυχίας. Ανάγκη ''δείτε με''... πόση δυστυχία δεν κρύβει όλο αυτό; Ο ήρωας μου σε μια στιγμή απελπισίας φωνάζει ''Έναν άνθρωπο χρειάζομαι. Να δω και να μιλήσω με έναν άνθρωπο, άντρα η γυναίκα δεν έχει σημασία. Έναν άνθρωπο.'' Προσπαθούν να τον φιμώσουν, να πάψει να μιλά, να ελπίζει, να ζητά... τα πρόσφατα γεγονότα της παράστασης του Εθνικού, τι μας λέει; Σε ποιά ελεύθερη χώρα ζούμε; Η τέχνη είναι για να προβληματίζει, να ψυχαγωγεί, να ξυπνά συνειδήσεις, να εκφράζει ερωτήματα... πόσο μας παραγκωνίζουν, μας ποδοπατούν και μας εξευτελίζουν... Ψευτιά και υποκρισία.... Πού να πιστέψουμε και γιατί; Πήραν τα όνειρα μιας ολόκληρης γενιάς... όχι της δικιάς μας (οι προηγούμενες ζήσαν πόλεμο και χούντα, εμείς θα λέμε κρίση)... της επόμενης... χωρίς φτερά, χωρίς ορμή, χωρίς λαχτάρα....
Γιατί σήμερα επικρατεί τόσο μεγάλη μοναξιά;
Γιατί θυσιάσαμε την ψυχή και την καρδιά στο βωμό της εικόνας. Πάψαμε να νοιαζόμαστε, ίσως από φοβία, ίσως από αγωνία απόρριψης...χάσαμε την παρέα, τον έρωτα, τα γέλια μέχρι δακρύων, ο αγώνας μιας επιβεβαίωσης που ίσως να μην έρχεται... ή και αν έρχεται αγώνας να συντηρηθεί. Φοβόμαστε την έκθεση συναισθημάτων, προβληματισμών, αγκαλιάς... τι θα πει ο άλλος... "Πως αφήσαμε τις ζωές μας και χάθηκαν, πασχίζοντας ανόητα να εξασφαλίσουμε μια θέση στην αντίληψη των άλλων'' Γιάννης Ρίτσος... τι να προσθέσω; Ξέρεις πολύ συχνά φαίνεται ότι είμαι θετικός, όλο με τον καλό τον λόγο, βλέπω μια παράσταση και μιλάω θετικά... Μα αυτό θέλω στη ζωή μου! Τη θέση (!), βλέπω τα πράγματα από τη θετική τους σκοπιά, γιατί να πω αρνητικά;... απεχθάνομαι τους ανθρώπους που δεν έχουν συναισθηματική γενναιοδωρία, η σκληρή κριτική δεν είναι άποψη, είναι μιζέρια, φτώχεια, είναι κάτι που επιστρέφει σ’ όποιον την έχει... Έχω γνωρίσει υπέροχους γενναιόδωρους ανθρώπους που ήξεραν και ξέρουν τη σημαντικότητα του δούναι και λαβείν, αγάπη, μοίρασμα, αγκαλιές, μια θετική ματιά και έχει φως για την επόμενη μέρα. Η Αλίκη ήταν δοτική απλόχερα, ουσιαστικά και μοναδικά. Ο Δάνης Κατρανίδης, τόσο γενναιόδωρος σκηνικά και παρασκηνιακά, μάθημα ζωής. Η Βέρα Κρούσκα μια σπουδαία αγκαλιά! Ξέρεις τι δείχνει η γενναιοδωρία; Πλούτο ψυχής! Θησαυρό ανεκτίμητο... Εγώ λοιπόν, θα μοιράζομαι, θα αγαπάω και θα εκτίθεμαι ακόμα κι ας τρώω τα μούτρα μου... Πλούσιος βγαίνω εγώ!
Πώς μπορούμε να ξεφύγουμε από τη μοναξιά μας;
Νομίζω ότι τοποθετήθηκα. Μόνο αν βγούμε από τον μικρόκοσμο μας και δούμε το φως. Η λάμψη των ταλέντων μας θα ‘ρθει και θα ακουμπήσει στα θετικά των άλλων. Έχει για όλους η πίτα, ο καθείς και το κομμάτι του. Αγάπη, κουβέντα, γέλια, πολλά γέλια... η χαρά σου χαρά μου!! Όταν πάρουμε την ευθύνη μας θα καταλάβουμε ότι δεν φταίνε οι άλλοι για την πορεία της ζωής μας. Είμαστε κατ’ εικόνα και ομοίωση... μικροί Θεοί με τεράστιες ικανότητες. Να ρισκάρουμε, να τολμήσουμε σε ανθρώπους, σχέδια, όνειρα...Να φτιάξουμε τη ζωή μας όπως τη θέλουμε.. Μπορούμε!! Πρέπει να δούμε το θέμα και να το επανεξετάσουμε. Δεν φταίνε οι άλλοι για τη δική μας μοναξιά. Οι γυναίκες σε μια αγωνία χειραφέτησης χάσανε την ταυτότητα και τον στόχο, παιχνίδι δύναμης και εξουσίας σε ένα κόσμο, που με την κρίση οι άντρες κρύφτηκαν στο καβούκι τους.... όλοι άνετοι και ωραίοι με το μάτι θολό και τρομαγμένο...
Μελλοντικά σχέδια
Σχέδια πολλά. Έργα αγαπημένα περιμένουν την κατάλληλη στιγμή να βγουν απ’ το συρτάρι. Τώρα όμως η σκέψη μου και η ενέργειά μου είναι στον "Τρελλό". Κάθε φορά με ό,τι καταπιάνομαι γίνεται εμμονή. Φτάνω στην απόλυτη ταύτιση και ζω με τον ήρωά μου. Προς το παρών προσπαθώ να κάνω την πορεία μαζί του. Είναι επίπονη, αιματηρή διαδικασία, πέρασα από Συμπληγάδες πέτρες για να γραφτεί το ''Ημερολόγιο", ψεύτικοι άνθρωποι, απατηλές καταστάσεις, λανθασμένες συγκυρίες... ίσως για να μου δείξουν τη δύναμη που έχω μέσα μου. Από τούτο το ταξίδι βγαίνω δυνατός, πληγωμένος ως άλλος Προπρίστσιν αλλά κοιτώ μπροστά, ''τα σύννεφα και το γαλάζιο του ουρανού''. Εκεί που το μάτι χάνεται, υπάρχει ελπίδα, υπάρχει αύριο. Τίποτα δεν τελειώνει αν εμείς δε του βάλουμε τελεία και ο ''Τρελλός'' τώρα άρχισε να γράφει ιστορία...
Γεωργία Οικονόμου
