Ο Απόστολος Καλτσάς, μπασίστας των Υπογείων Ρευμάτων, ξεκινά το προσωπικό του μουσικό ταξίδι με συνεπιβάτες εξαιρετικούς μουσικούς και αποσκευές τα κομμάτια της «Μυθοτοπίας» του. Με αφορμή τις παραστάσεις στην Αυλαία, τον ρωτήσαμε όλα αυτά που προέκυψαν ακούγοντας την πρώτη του δουλειά... Γιατι ο Μουζουράκης τραγουδάει Αμστερνταμ και ο ίδιος Μύκονο? Γιατί ακούμε σκουπίδια? Και τι σχέση έχουν οι δισκογραφικές -βλ. λογιστικές- εταιρείες? Με το χέρι στην καρδιά ο Αποστολος Καλτσάς απαντάει με μεράκι λίγες μέρες πριν από τη δεύτερη εμφάνισή του ...
Απολαύστε τον και επιτρέψτε μου να τονίσω... ότι πολύ λυπούμαστε που τον ακούμε σε ένα μόνο κομμάτι του άλμπουμ... Ελπίζουμε κι ευχόμαστε στο μέλλον να αποδεχτεί και τον ρόλο του ερμηνευτή...
Ε.Σ.
Ξεκινάτε το προσωπικό σας μουσικό ταξίδι. ΜΥΘΟΤΟΠΙΑ. Με τον Θάνο Μικρούτσικο, μερικούς από τους καλύτερους σύγχρονους Έλληνες τραγουδιστές, και πολλούς εξαιρετικούς μουσικούς. Δε θα μπορούσατε να κάνετε καλύτερη αρχή. Γυρνούσε χρόνια στο μυαλό σας αυτή η ιδεα?
Ναι, η αλήθεια είναι ότι η ιδέα να κάνω ενα τέτοιο δίσκο στριφογύριζε στο μυαλό μου από το 2000, όταν δηλαδή έγραψα και το πρώτο κομμάτι της συλλογής, το Άμστερνταμ. Σκέφτηκα οτι θα ταν κρίμα να στριμωχτεί σε μια σειρά τραγουδιών με τυχαία θεματολογία τη στιγμή που είχα συχνά συλλάβει τον εαυτό μου να εμπνέεται μελωδίες και σκόρπια στιχάκια από τόπους που γνώριζα στα ταξίδια μου-είμαι φανατικός ταξιδευτής! Με τα χρόνια, όσο ωρίμαζα και σαν μουσικός όλο αυτό το υλικό άρχισε να παίρνει προοδευτικά πιο ολοκληρωμένη μορφή στο κεφάλι μου. Η συναναστροφή μου με μουσικούς άπο διαφορετική μουσική προέλευση και καταγωγή με ενέπνευσε να ταιριάξω τους τόπους με τους ήχους και τους ήχους με τους μουσικούς.. Οφείλω όμως και να επισημάνω ότι ήμουν πάντα λάτρης των δίσκων με κύκλους τραγουδιών γιατί πιστέυω ότι μόνο έτσι ένας δημιουργός μπορεί να καταθέσει μια ολοκληρωμένη εικόνα και σύλληψη του κόσμου του και της αισθητικής του. Άλλωστε πάντα τέτοια άλμπουμ έχουν υψηλή θεατρικότητα κι αυτό διευρύνει τη δυναμική τους.
Πρώτος σταθμός η μουσική σκηνή Αυλαία. Τι έχετε ετοιμάσει εκεί? Τι πρόγραμμα θα απολαύσουμε?
Η πρώτη παράσταση με τον Απόστολο Ρίζο ήδη πραγματοποιήθηκε και μπορώ να πώ πως ενθουσίασε!Στη δεύτερη θα ακούσετε και πάλι όλα τα τραγούδια της Μυθοτοπίας ερμηνευμένα από τον εξαίρετο τραγουδιστή Μάκη Παπαγαβριήλ και τους καταπληκτικούς μουσικούς που με συνοδεύουν,αυτή τη φορά όμως θα αποδώσει κάποια και η υπέροχη Γεωργία Νταγάκη με την αισθαντική φωνή της και τη λύρα της,ενώ θα παίξουμε παρέα και μερικά ακυκλοφόρητα κομμάτια απ την επερχόμενη δουλειά της.Επίσης θα παίξουμε αρκετές διασκευές σε αγαπημένα 'ταξιδιάρικα΄κομμάτια,διανθισμένες με όμορφους αυτοσχεδιασμούς από μας αλλά κι από απρόβλεπτους καλεσμένους φίλους-δεξιοτέχνες!
Οι συνεπιβάτες στη «Μυθοτοπία» σας.. Είναι όλοι φίλοι και γνώριμοι από παλιά ή υπήρξαν και συνεργασίες που συνοδεύτηκαν από νέες γνωριμίες?
Η Μυθοτοπία έγινε με πολύ αγάπη κι αυτό θέλω να πιστεύω πως αντικατοπτρίζεται στην ακρόασή της. Η αγαπησιάρικη αυτή διάθεση επετεύχθει με τη συνδρομή αληθινών φίλων που αντιμετώπισαν τη δουλειά μου σαν να ήταν δική τους κι αυτό ήταν πολύ συγκινητικό.. Ελάχιστοι μουσικοί από αυτούς που συμμετέχουν δεν ήταν από πριν φίλοι μου ή καλοί μου συνεργάτες κι όσους δεν ήξερα τους κάλεσα ακριβώς μ αυτή την ιδιοτέλεια, να γίνουν κι αυτοί φίλοι μου, χα, χα! Και τα κατάφερα!
Επιλέξατε ποιο τόπο θα τραγουδήσει ο καθένας αφότου γράψατε τα κομμάτια,? Ή γράφατε με το μυαλό σας να αντιστοιχεί τόπους και φωνές από τη γέννηση του κομματιού?
Συνέβησαν και τα δύο.Το Άμστερνταμ για παράδειγμα περίμενε χρόνια για να βρεί τον ιδανικό του ερμηνευτή στο πρόσωπο του Πάνου(Μουζουράκη) ενώ η Βαρκελώνη γράφτηκε ειδικά για τη φωνή του Χρήστου(Θηβαίου) πριν καν τον γνωρίσω. Η συμμετοχή του Θάνου στο ίδιο κομμάτι ήταν μια ιδέα του Χρήστου αφού πολύ σωστά διείδε την εκλεκτική συγγένεια του κομματιού με την ΄Πικρία΄ του Καββαδία. Η 'Γενέθλια πόλη' δεν θα μπορούσε να ερμηνευτεί από άνθρωπο άλλον απ τον Απόστολο Ρίζο με τον οποίο είμαστε συντοπίτες και φίλοι από 12 χρονών! Γενικά φρόντισα έτσι ωστε η φωνή του κάθε τραγουδιστή και η περσόνα που αυτός εκπροσωπεί να είναι κοντινή στην αίσθηση και το ιστορικό φορτίο του κάθε τόπου.
Γιατί ερμηνεύετε μόνο ένα κομμάτι στο άλμπουμ??? :-)
Και με ποιο κριτήριο εσείς επιλέξατε τη Μύκονο? :-)
Γιατί δεν είμαι τραγουδιστής! Ούτε κατά διάννοια! Και που είπα τη Μύκονο ήταν επειδή θεωρούσα ότι ο ιδανικός τραγουδιστής γι αυτή ήταν ο Σάκης Ρουβάς αλλά φοβήθηκα ότι θα έπρεπε να υποστώ μια επίπονη και χρονοβόρα διαδικασία για να τον προσεγγίσω και να τον πείσω να την τραγουδήσει -ίσως όχι τόσο τον ίδιο αλλά αυτούς που τον εκπροσωπούν. Η μουσική του κομματιού και το κοινωνικό αποτύπωμα της Μυκόνου είναι ποπ και μόνο ένας φωτεινός ποπ τραγουδιστής όπως ο Σάκης θα μπορούσε να το αποδώσει πειστικά. Τελικά, αφού δεν μπόρεσα να σκεφτώ έναν άξιο αντικαταστάτη του, αναγκάστηκα να το πώ ο ίδιος ως ο δημιουργός που,αν και κακόφωνος, έχω την αίσθηση της κατάλληλης ερμηνευτικής προσέγγισής του. Εξάλλου σαν άνθρωπος ο ίδιος απεχθάνομαι τη σοβαροφάνεια και δεν έχω τέτοιου είδους συμπλέγματα,μια πλευρά του εαυτού μου είναι ποπ και δεν ντρέπομαι καθόλου γι αυτό.
Ασχολείστε από μικρός με τη μουσική αλλά έχετε αποφοιτήσει από το Τμήμα Θεατρικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών. Ξέρουμε ότι έχετε ασχοληθεί ενεργά με το θέατρο με μουσικές για παραστάσεις μεταξύ των οποίων και η μουσική της παράστασης «Ήρωες», όχι όμως ως ηθοποιός. Θα μπορούσατε νομίζετε να έχετε ασχοληθεί με την Υποκριτική ή είναι κάτι που δεν στάθηκε ποτέ στο μυαλό σας?
Δεν ασχολήθηκα σχεδόν ποτέ ενεργά με το θέατρο για τον ίδιο λόγο που δεν έγινα και τραγουδιστής:έχω μια ισχνή,άχρωμη φωνή που είναι πολύ αδύναμη ως όργανο και η θεατρική μου παιδεία μ έχει διδάξει πως η εύρωστη φωνή και η σωστή άρθρωση είναι τα πλέον απαραίτητα προσόντα ενός ηθοποιού. Μην κοιτάτε πού από τα ΜΜΕ καλλιεργείται η πεποίθηση οτι ο καθένας μπορεί να γίνει ηθοποιός! Αντίθετα έχω φλερτάρει έντονα με τη σκηνοθεσία και είναι κάτι με το οποίο θέλω να καταπιαστώ πιο συστηματικά στο μέλλον.Αν το καλοσκεφτείς η Μυθοτοπία είναι δομημένη κι ενορχηστρωμένη με μια αντίληψη σκηνοθετική περισσότερο παρά μουσική.
Παραδίδετε σεμινάρια θεατρικού παιχνιδιού αλλά και στιχουργικής του Μικρού Πολυτεχνείου σε συνεργασία με τη Δήμητρα Γαλάνη. Έχοντας προσωπικά παρακολουθήσει σεμινάρια στιχουργικής, θα ήθελα να μας πείτε, πώς βλέπετε εσείς από την άλλη μεριά της αίθουσας, "τη δημιουργία" στους Έλληνες. Αντιλαμβάνονται θεωρείτε οι νέοι στιχουργοί τον παλμό που θέλετε να δώσετε? Έχει ταλέντο αυτή η χώρα στη δημιουργία τραγουδιών?
Οι Έλληνες γράφαν και θα γράφουν πάντα στίχους και ποίηση γιατί ευνοεί γι αυτό η φύση της 'τραγουδιστής΄ελληνικής γλώσσας. Τα ελληνικά,όπως αποφθεγμάτισε κι ο Διον.Σαββόπουλος, είναι τραγούδι,απο μόνα τους! Στο Μικρό Πολυτεχνείο κάνουμε πολύ καλή δουλειά γιατί δίνουμε αφενός ιδιαίτερο βάρος στα τεχνικά ζητήματα όπως η προσωδία, το μέτρο και οι τονισμοί,αλλά αφετέρου φέρνουμε τους μαθητές σε επαφή με την μακραίωνη ιστορία της στιχουργικής τέχνης,που είναι ο μεγαλύτερος δάσκαλος!Μέσα απ αυτή τη μελέτη ανακαλύπτουν τα χιλιάδες εκφραστικά μέσα που παρέχει αυτή η γλώσσα και που εξέλιξαν οι νεωτεριστές μάστορες του στίχου από την Ευτ.Παπαγιαννοπούλου και τον Ν.Γκάτσο ως τον Κ.Τριπολίτη και τη Λ.Νικολακοπούλου. Γενικά βλέπουμε ότι υπάρχει πολύ μεράκι και ταλέντο κόντρα σε ένα περιβάλλον χυδαίας υποκουλτούρας που κάνει ό,τι μπορεί για να αφελληνίσει και να απαξιώσει τον ελληνικό πολιτισμό, σημαντικότατο κομμάτι του οποίου είναι το τραγούδι.Γι αυτό και σήμερα τα περισσότερα από αυτά που ακούγονται ευρέως είναι κυριολεκτικά σκουπίδια. Όχι γιατί δεν γράφονται καλά τραγούδια αλλά γιατί τα καλά σαμποτάρονται από τα Μέσα και την άθλια ελληνική τηλεόραση..
Με τόσες πολλές και σημαντικές συνεργασίες ίσως δε θα μπορούσα να ρωτήσω να ξεχωρίσετε κάποια, αλλά θα ήθελα να ρωτήσω αν υπάρχει κάποια επιθυμία για συνεργασία που δεν έχει εκπληρωθεί.
Οι επιθυμητές συνεργασίες είναι αμέτρητες,όσες και οι έλληνες και ξένοι μουσικοί που θαυμάζω και παρακολουθώ. Αν έπρεπε να ξεχωρίσω κάποιον εγχώριο θα ήταν ίσως ο Γιάννης Σπάθας που εκτιμώ απεριόριστα κι από φωνές ο Αλκίνοος Ιωαννίδης και η Μαρία Φαραντούρη γιατί έχω την εντύπωση ότι μένει αναξιοποίητη η ενέργεια και η δύναμη της φωνής της.
Πιστεύετε ότι η οικονομική κρίση μπορεί να είναι ευκαιρία για ένα καλό ξεκαθάρισμα στο χώρο του τραγουδιού;
Δεν είμαι τόσο αισιόδοξος παρολο που σε ανάλογες περιπτώσεις η Ιστορία συνηγορεί για το αντίθετο.. Βλέπω δυστυχώς τους νέους της γενιάς μου να επιδιώκουν να ξεχνάνε παρά να θυμούνται..Μια ευκολία στα πάντα, μια οκνηρία... Μια απίστευτη σύγχυση που έχει φέρει ΄καλλιτέχνες΄ με ουσιαστικά ανύπαρκτα τραγούδια και μηδαμινή πολιτική θέση στα πράγματα να είναι στην πρώτη γραμμή και άλλους που έχουν πραγματικά κάτι να πούν, στα αζήτητα. Αν δεν αλλάξει ριζικά η παιδεία σ αυτόν τον τόπο τίποτα ποτέ δεν θ αλλάξει.Οσο δεν υπάρχει καλλιέργεια και μουσικό αισθητήριο πάντα οι φαιδροί κι αδιάφοροι θα είναι πρώτοι. Το μόνο θετικό είναι οτι έχουν καταρρεύσει οι δισκογραφικές-βλ.λογιστικές!-εταιρείες.
Και για το τέλος... Αν είχατε την ευκαιρία να βάλετε ένα μόνο cd ελληνικό ή ξένο, να παίξει σε όλα τα σχολεία της Ελλάδας στο πλαίσιο ενός υποτιθέμενου μαθήματος Μουσικής Εκπαίδευσης ποιο θα ήταν αυτό?
Αναμφίβολα ένας δίσκος του Μάνου Χατζιδάκι.Κλίνω προς τους ' 'Ορνιθες' γιατί πέρα από τη μαγευτική μουσική που θα δίδασκε στα παιδιά μουσικό ήθος κι ευγένεια,θα τους έδινε και την ευκαιρία να γνωρίσουν τον οικουμενικό,πάντα επίκαιρο, πολιτικό λόγο του Αριστοφάνη.
*********
Απόστολος Καλτσάς live
την Τρίτη 22 Φεβρουαρίου στη μουσική σκηνή «Αυλαία»«Μυθοτοπία»
Special guest η Γεωργία Νταγάκη (22/2)
Σ’ ένα πρόγραμμα που φλερτάρει με τη jazz, την ethnic και τα blues, διηγείται ιστορίες, εντυπώσεις, μύθους παλιούς και σύγχρονους που τον συνάντησαν στις περιπλανήσεις του. Δε θα λείψουν βέβαια και αγαπημένες διασκευές, δοσμένες απ’ το πρίσμα του καλλιτέχνη….
