Rankin. Ακούγοντας αυτό το όνομα, σκέφτεσαι τη λέξη «κατάταξη» στα αγγλικά. Και πράγματι, αν κάναμε μια κατάταξη των μεγαλύτερων εν ζωή ξένων φωτογράφων μόδας, ο Rankin θα βρισκόταν σίγουρα ανάμεσα στους κορυφαίους.

Ο Ράνκιν σημάδεψε τα 90's και τα 00's εκδίδοντας το περιοδικό Dazed & Confused. Από την ίδρυσή του μέχρι σήμερα, κέρδισε τη διεθνή αναγνώριση φωτογραφίζοντας τις πιο σημαντικές προσωπικότητες που διαθέτει το διεθνές jet set: Από την Kylie Minogue μέχρι τη βασίλισσα Ελισάβετ (σε μια φωτογραφία όπου η βασίλισσα της Αγγλίας χαμογελάει αινιγματικά). Παράλληλα, έκανε φωτογραφίες που πάντα προκαλούσαν με τον τρόπο τους, όπως εκείνες στην καμπάνια της μάρκας Dove, χρησιμοποιώντας ως μοντέλα καθημερινές γυναίκες που δεν είχαμε συνηθίσει να βλέπουμε μέχρι τότε στις διαφημιστικές αφίσες. Αυτό το μοναδικό, για τη μόδα, ανθρωποκεντρικό μάτι του Rankin φαίνεται και στη συνέντευξη που μας παραχώρησε.

Φωτογραφήσατε το star system των καιρών μας. Ποια είναι τα στοιχεία κλειδιά που περιγράφουν το στυλ σας; Τι είναι αυτό που μας κάνει να καταλαβαίνουμε ότι η φωτογραφία που κοιτάζουμε είναι δική σας;

Με έχουν ρωτήσει πολλές φορές για το φωτογραφικό μου στυλ. Θα σταθώ, όμως, στο γεγονός ότι το στυλ μου είναι ότι δεν έχω καθόλου στυλ. Δεν χρησιμοποιώ κάποιον συγκεκριμένο τύπο φωτισμού ή στησίματος. Εναλλάσσω τους στυλίστες ακόμα και τους κομμωτές ή τους μακιγιέρ. Αν θα μπορούσα να ονομάσω κάτι που θα αποτελούσε την υπογραφή μου, θα ήταν η λέξη «ειλικρίνεια». Την αναζητώ και ελπίζω να αιχμαλωτίσω ένα ειλικρινές πορτρέτο του ατόμου που βρίσκεται μπροστά μου, ανεξάρτητα από την πόζα και τη στάση.

Λανσάρατε το Dazed & Confused με τον Jefferson Hack το 1991. Ποιο ήταν το όραμά σας εκείνη την εποχή; Πώς προσαρμόστηκε το περιοδικό στον 21ο αιώνα;

Οταν ξεκινήσαμε το Dazed & Confused, υπήρχε μαζική ύφεση στη Βρετανία. Οι πολιτικές της Thatcher οδηγούσαν στην ανάπτυξη της παραοικονομίας, ενθαρρύνοντας παράλληλα την ίδρυση μικρών, «underground» επιχειρήσεων. Αυτό το «Do it yourself» πνεύμα ταίριαξε με μερικές επιχορηγήσεις που μας βοήθησαν να σταθούμε στα πόδια μας. Και για να είμαστε εντελώς ειλικρινείς, μας ενθουσιάζει το γεγονός ότι το περιοδικό γίνεται ακόμα και σήμερα όλο και πιο δυνατό. Και να φανταστείτε πως όταν ξεκινούσαμε, δεν πιστεύαμε ότι θα αντέξει πάνω από έναν χρόνο.

Θα μπορούσατε να μας περιγράψετε πώς καταφέρατε να πάρετε την άδεια της βασίλισσας για να κάνετε το πορτρέτο της; Πώς ήταν ως μοντέλο;

Μου έγινε η τιμή να με προσκαλέσουν να φωτογραφήσω τη βασίλισσα για την 50ή της επέτειο στον θρόνο της Βρετανίας. Ηταν μια υπόθεση στην οποία έπαιζε πρώτο ρόλο το πρωτόκολλο, με επισημότητα και υποκλίσεις. Νομίζω ότι ήταν πολύ μετρημένη στους τρόπους της χωρίς να υστερεί σε χάρη. Είχα μόλις 10 λεπτά μαζί της και ήμουν πολύ νευρικός. Μόλις ήμουν έτοιμος να τη φωτογραφήσω, ο συγχρονισμός που χρησιμοποιούσα για να λειτουργήσει το flash «έπεσε» και η βασίλισσα χαμογέλασε. Εκείνην τη στιγμή, κατάλαβα ότι αυτό ήταν αυτό που ήθελα να «πιάσω». Ευτυχώς, τα κατάφερα και τώρα είναι ένα από τα αγαπημένα μου πορτρέτα.

Γιατί προτιμάτε να κάνετε πορτρέτα; Πώς έγιναν ειδικότητά σας;

Είναι καθαρή περιέργεια από δικιάς μου πλευράς. Κι αυτό γιατί βρίσκω τους ανθρώπους γοητευτικούς. Κάθε άτομο είναι μοναδικό, γι' αυτό και κάθε φωτογράφιση είναι διαφορετική, αλλά εξίσου συναρπαστική. Νομίζω ότι είναι προνόμιο να έχω τόσο έντονη σχέση με κάποιον μέσα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα. Κάθε καινούριο άτομο φέρνει κάτι νέο μαζί του. Και προσδίδει καινούριες εμπειρίες και απόψεις.

Στο βιογραφικό σημείωμα του επίσημου site σας, αναφέρεται ότι αντεπεξέρχεστε σε κάθε πρόκληση. Θα μπορούσατε να μας πείτε ποιες είναι οι μεγαλύτερες προκλήσεις στην καριέρα σας;

Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι η επόμενη δουλειά μου. Ενας από τους βασικούς λόγους για τους οποίους μου αρέσει να φωτογραφίζω ανθρώπους είναι ότι κάθε άνθρωπος είναι και μια πρόκληση. Είμαι ανοιχτός στις καινούριες ιδέες κι αν, επομένως, κάποιος έχει διαφορετική προοπτική, αυτό αρκεί για να με οδηγήσει σε ένα ενδιαφέρον ταξίδι. Δεν υπάρχει δουλειά που να είναι ίδια με κάποια άλλη. Νιώθω ότι αν δεν κάνεις κάθε σπουδαία δουλειά με διάθεση εξερευνητική και πειραματική ή χωρίς να θέτεις προκλήσεις στον εαυτό σου, τότε έχεις χάσει τον λόγο τού να την κάνεις.

Εχετε δημιουργήσει το φωτογραφικό αρχείο της Βρετανίας του 21ου αιώνα. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά του Ηνωμένου Βασιλείου τον αιώνα που διανύουμε;

Το περασμένο, μόλις, καλοκαίρι έκανα ένα project που λεγόταν «Rankin live», στο οποίο φωτογράφησα 1.500 μέλη από το κοινό κι έδειξα τα πορτρέτα τους σε έκθεση στο Old Truman Brewery που πραγματοποιήθηκε παράλληλα με την αναδρομική μου έκθεση. Aυτό το project μού γέννησε την ερώτηση: «Είναι αυτό το πορτρέτο της Βρετανίας;». Είναι δύσκολο να πεις «ναι» ή «όχι». Θα μου άρεσε να το αποκαλούσαν ένα καταπληκτικό ντοκουμέντο μιας εποχής στη Βρετανία, αλλά αισθάνομαι ότι θα ήταν πολύ αλαζονικό να το χαρακτηρίσω το πορτρέτο της Βρετανίας του 21ου αιώνα.

Ποιοι είναι οι φωτογράφοι που θαυμάζετε;

Αισθάνομαι ότι ο David Bailey είναι μια περίπτωση φωτογράφου που με εμπνέει −έμαθα φωτογραφία απλά και μόνο κοιτάζοντας τη δουλειά του. Σχετικά με τους φωτογράφους που ανήκαν σε προηγούμενες γενιές θαυμάζω πραγματικά τις δουλειές των Newton, Avedon και Sokolsky. Αυτοί άνοιξαν καινούρια σύνορα όσον αφορά την τεχνική και προκάλεσαν μέσα από τη δουλειά τους τις συμβάσεις −τεχνολογικά και πολιτισμικά.

Είστε επίσης εκδότης. Τι αισθάνεστε περισσότερο: Εκδότης, φωτογράφος ή κάτι άλλο;

Είμαι πρωτίστως αναγνωρισμένος ως φωτογράφος. Eίμαι όμως ικανός να διασχίζω άλλους τομείς και να μπαίνω σε καινούριες περιοχές όπως η παραγωγή ταινιών και η σκηνοθεσία. Αυτή η αλλαγή τομέων μού δίνει την ελευθερία να εξερευνήσω πολλές διαφορετικές προσεγγίσεις σε ιδέες που τριγυρνούν στο κεφάλι μου. Προσωπικά, δεν θα ήμουν ευτυχισμένος αν δεν είχα αναμιχθεί σε τόσους πολλούς διαφορετικούς τύπους media. ✴

«Νιώθω ότι αν δεν κάνεις κάθε σπουδαία δουλειά με διάθεση εξερευνητική και πειραματική ή χωρίς να θέτεις προκλήσεις στον εαυτό σου, τότε έχεις χάσει τον λόγο τού να την κάνεις».

Highlights

Γεννήθηκε το 1966 στο Paisley, στη Γλασκόβη.

Mετακόμισε στο Peckham, όπου σπούδασε φωτογραφία στο London College of Printing.

To 1991 ίδρυσε το περιοδικό Dazed & Confused με τον Jefferson Hack, δανειζόμενος 50.000 λίρες από τον πατέρα του.

Λάνσαρε το 2001 το δικό του τριμηνιαίο περιοδικό μόδας Rank.

To 2002 κυκλοφόρησε με τον ιδιοκτήτη γκαλερί Alex Proud το φωτογραφικό λεύκωμα Vision On.

Το 2009, το BBC 4 παρουσίασε το Seven Photographs That Changed Fashion (7 φωτογραφίες που άλλαξαν τη μόδα), που φέρει τη σκηνοθετική του υπογραφή.

Από τον Θανάση Διαμαντόπουλο