Από τον Γιάννη Ανδριανάτο

Σίγουρα το καλύτερο για τη σωματική και ψυχική μας υγεία είναι να τρεφόμαστε σωστά. Δεν είναι πάντα εύκολο όμως και τα πρώτα δυσάρεστα συμπτώματα μιας διατροφικής παράβασης είναι άμεσα: δυσπεψία, πρήξιμο, ζαλάδες, αϋπνία, δυσφορία, αδράνεια κ.λπ. Τι μπορούμε να κάνουμε, λοιπόν, αν ήδη έχει γίνει το «έγκλημα»; Διαβάστε τις τεχνικές
που σας προτείνουμε και κάντε το... κακούργημα πταίσμα!

H φράση «είμαστε ό,τι τρώμε» είναι γνωστή και η αλήθεια της φαίνεται να είναι αδιαμφισβήτητη. Θα ήταν όμως ακόμα πιο σωστό αν λέγαμε πως «είμαστε ό,τι χωνεύουμε», καθώς όσο σημαντικό είναι να τρεφόμαστε σωστά, τόσο είναι και το πεπτικό σύστημα να εργάζεται αποτελεσματικά, ώστε μέσω της πέψης να τραφεί ο οργανισμός μας. Η πέψη δεν εξαρτάται μόνο από το είδος της τροφής, αλλά και από την ποσότητά της, τον τρόπο που καταναλώνεται, τους συνδυασμούς της, την ώρα του γεύματος κ.λπ. Σε άλλα άρθρα του περιοδικού μας έχουμε μιλήσει διεξοδικά για τα παραπάνω. Εδώ θα επικεντρωθούμε στην πέψη ως διαδικασία χώνεψης, λαμβάνοντας ως προϋπόθεση ότι έχουμε ήδη κάνει μια... παρασπονδία στο «πόσο» και το «πώς» τρώμε.

Τώρα, λοιπόν, είναι ήδη αργά. Νιώθουμε φούσκωμα, πρήξιμο, δυσφορία, αδυναμία δράσης, ανακάτωμα και άλλα παρόμοια συμπτώματα και δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω το χρόνο. Τι μπορούμε να κάνουμε όταν έχουμε φτάσει σ’ αυτό το σημείο; Ποιες τεχνικές μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε όταν νιώθουμε τα πρώτα συμπτώματα δυσπεψίας; Ή και πιο πριν, όταν καλώς ή κακώς αποφασίσουμε μια μέρα για ειδικούς λόγους (μια πρόσκληση σε δείπνο, το φαγητό στο τραπέζι είναι το αγαπημένο μας κ.λπ.) να το ρίξουμε έξω και να φάμε πολύ. Όταν, λοιπόν, λείπει η αυτοπειθαρχία στο φαγητό, τι μπορούμε να κάνουμε ώστε τουλάχιστον να μην... υποφέρουμε;

Συνήθως οι περισσότεροι καταφεύγουν σε ανθρακούχα ποτά (σόδα) ή σε χωνευτικά σκευάσματα ταχείας δράσης, όμως όλα αυτά, εκτός από την εξάρτηση που προκαλούν (να έχω μαζί μου το σκεύασμα ή το αναψυκτικό για να μπορώ να φάω), υποκαθιστούν την εργασία που πρέπει να κάνει το πεπτικό σύστημα, συνηθίζοντάς το να τεμπελιάζει και μειώνοντας έτσι με το χρόνο την αποτελεσματικότητά του. Εμείς θα δούμε κάποιες τεχνικές απολύτως φυσικές, χωρίς παρενέργειες, οι οποίες απλώς ενισχύουν το πεπτικό σύστημα, ώστε να επεξεργαστεί την... παράβαση όσο το δυνατόν καλύτερα.

Δείτε το εναλλακτικά!
Σκεφτείτε πράσινα: Τα χρώματα είναι κραδασμοί που επιδρούν στον οργανισμό μας. Η δυσπεψία είναι ουσιαστικά ένα «κόκκινο» πρόβλημα που μπορεί να παραλληλιστεί με αυτό μιας φλεγμονής ή μιας υπερδραστηριότητας. Χρειάζεται, λοιπόν, ένα πράσινο χρώμα για να εξισορροπήσει την υπερβολή. Έτσι, ενώ είστε καθισμένοι στο τραπέζι ύστερα από μια σειρά διατροφικών παραβάσεων (πολύ και γρήγορο φαγητό), πατήστε σταθερά τα πόδια σας στο έδαφος και ορθώστε την πλάτη σας. Νοερά συγκεντρωθείτε στην περιοχή του στομαχιού απ’ όπου αρχίζει η πέψη. Φανταστείτε την περιοχή να βάφεται σ’ ένα πράσινο σμαραγδί χρώμα, λαμπερό και καθαρό. Νιώστε το χρώμα να διεισδύει στο δέρμα και να φτάνει στο στομάχι, να διευκολύνει τη λειτουργία των γαστρικών υγρών, να διαλύει τις τροφές και να ηρεμεί το φούσκωμα με την αρμονική επίδρασή του. Το πράσινο χρώμα, καθώς εισχωρεί στο στομάχι, δημιουργεί έναν κραδασμό θεραπείας και αποδοχής της υπερβολικής τροφής από το σώμα. Συγκεντρωθείτε σε αυτή τη σκέψη για 1-2 λεπτά, μέχρι να νιώσετε την ανακουφιστική επίδρασή του. Αργότερα, μπορείτε να επαναλάβετε τη διαδικασία.

Το θεραπευτικό χέρι: Συμπληρωματική και ενισχυτική της χώνεψης μέσω του χρώματος είναι και η μέθοδος «θεραπευτικό χέρι»: νιώστε το πράσινο, καθαρό, λαμπερό χρώμα πάνω στην παλάμη του δεξιού χεριού σας. Τοποθετήστε στη δεξιά παλάμη πάνω στο στομάχι σας και φανταστείτε το πράσινο καταπραϋντικό χρώμα να περνά από την παλάμη στο στομάχι. Η θεραπευτική θερμότητα που αναπτύσσεται καθώς το πράσινο χρώμα ρέει θα σας ανακουφίζει από τη δυσπεψία και από τυχόν πρηξίματα. Βασικό στην αποτελεσματικότητά του είναι να είστε ψύχραιμοι και να διαβεβαιώνετε τον εαυτό σας ότι δεν θα δοκιμαστείτε από τη γλυκιά... αμαρτία που διαπράξατε.

Το στομάχι θέλει χάδια: Μπορείτε να ενισχύσετε την πέψη και με τις κατάλληλες αναπνοές και εντριβές. Καθώς είστε καθισμένοι στην καρέκλα, με τα πόδια σας να ακουμπούν στο έδαφος και τη σπονδυλική στήλη σας σε όρθια θέση, φέρτε και τα δύο χέρια σας στο στομάχι. Το δεξί από κάτω και το αριστερό από πάνω του. Με δεξιόστροφες κινήσεις, κάντε κύκλους πάνω στο στομάχι και την κοιλιά σας. Σε κάθε κύκλο εισπνεύστε και εκπνεύστε συνεχίζοντας για 2-3 λεπτά. Σκεφτείτε θετικά για τη χώνεψη και την ανακούφισή σας. Μπορείτε να επαναλάβετε την εντριβή λίγο αργότερα για 2-3 λεπτά. Ακόμα, μπορείτε να συνδυάσετε την άσκηση με την προηγούμενη, βλέποντας νοερά να απλώνετε πράσινο χρώμα σε κάθε κύκλο εισπνοών-εκπνοών που κάνετε.

Αναπνοές ανακούφισης: Πάρτε μια βαθιά εισπνοή από τη μύτη και εκπνέοντας από το στόμα, βγάλτε τον αέρα σε τρεις φάσεις. Εκπνοή - παύση. Εκπνοή - παύση... Αποβάλετε τον αέρα από το στόμα που ανοίγει και κλείνει σε κάθε στάδιο της εκπνοής, ενώ η κοιλιά σας σταδιακά υποχωρεί προς τα μέσα.
Επαναλάβετε μέχρι 9 φορές. Έπειτα, αναπνεύστε ήσυχα, τρίβοντας απαλά την κοιλιά σας με το δεξί χέρι. Μπορείτε να επαναλάβετε άλλες 9 φορές αργότερα. Αυτός ο παλμός που δημιουργείται από τις αναπνευστικές παύσεις μεταδίδεται στο στομάχι μέσω πιέσεων του διαφράγματος και υποβοηθά στις πεπτικές συσπάσεις του, απαλλάσσοντάς μας από το πρήξιμο.

Επιχείρηση «αριστερό ρουθούνι»: Ένας ακόμα τρόπος να ανακουφιστείτε είναι να κλείσετε το δεξί σας ρουθούνι με το δεξιό σας αντίχειρα και να αναπνεύσετε σταθερά για 2-3 λεπτά μόνο από το αριστερό. Αυτό βοηθά στην ομαλή λειτουργία του πεπτικού, στον περιορισμό της φλεγμονής στο στομάχι, μειώνει τους παλμούς της καρδιάς και συνεπώς την υπερένταση και εξισορροπεί τις ενεργειακές σπατάλες.

Δακτυλοπιέσεις στα κρυφά: Ασκώντας πιέσεις σε ενεργειακά σημεία στην παλάμη μπορείτε να ανακουφιστείτε από το φούσκωμα ή τις καούρες μετά το φαγητό και ενώ είστε ακόμα στο τραπέζι, χωρίς να φαίνεται στους άλλους ότι κάνετε κάτι περίεργο! Επιπλέον, οι πιέσεις θα σας βοηθήσουν στο βραδινό ύπνο, έπειτα από ένα πλούσιο δείπνο.
Η πρώτη πίεση γίνεται με το δεξί δείκτη κάτω από τον αντίχειρα του αριστερού χεριού, στο σημείο που τελειώνει το ύψωμα της παλάμης, που βρίσκεται κάτω από τον αντίχειρα και τέμνεται με τη γραμμή της ζωής, χαμηλά, στη ρίζα της. Εκεί αντιστοιχεί το στομάχι ως ενεργειακό σημείο, μια και στην παλάμη βρίσκεται σε... μικρογραφία όλο το σώμα μας. Πιέστε αυτό το σημείο κάνοντας μικρές μαλάξεις με το δείκτη σας. Νιώστε την πίεση από αυτό το σημείο να μεταφέρεται στο στομάχι και να το ανακουφίζει. Σκεφτείτε θετικά, θεραπευτικά. Η πίεση μπορεί να κρατήσει 2-3 λεπτά και μπορείτε να την επαναλάβετε αργότερα. Άλλο σημείο πίεσης είναι στο μικρό δάχτυλο του αριστερού χεριού. Πιέστε με το δεξιό αντίχειρα στη βάση της πρώτης από κάτω άρθρωσης του δαχτύλου. Είναι ένα ακόμα ενεργειακό σημείο που βοηθάει το στομάχι σας να αντεπεξέλθει στο δύσκολο έργο του. Πιέστε πάλι για 2-3 λεπτά. Οι διακριτικές κινήσεις περνούν απαρατήρητες σε μια παρέα και η επίδρασή τους, όπως θα δείτε, είναι πολύ γρήγορη.

Βάδισμα στις φτέρνες: Ένα άλλο ενεργειακό σημείο που σχετίζεται με το στομάχι είναι το πίσω μέρος του πέλματος προς την περιοχή της φτέρνας. Εάν σας το επιτρέπουν οι συνθήκες, βαδίστε για λίγο στις φτέρνες σας με σηκωμένες τις μύτες των ποδιών. Η επίδραση στο στομάχι θα σας ανακουφίσει και θα σας βγάλει από την παθητική θέση στη δυσφορία.

Χωνέψτε φυσικά: Εκτός από αναπνοές και πιέσεις, εάν οι ενοχλήσεις είναι έντονες, μπορείτε να συμπληρώσετε την ενίσχυση της πέψης με βότανα, φυτά και ροφήματα που επιταχύνουν την ανακούφιση. Ένα κουταλάκι λάδι ελιάς πριν από το φαγητό θα κάνει τη χώνεψη της τροφής πιο εύκολη πριν φάτε αρκετά, καθώς προετοιμάζει το στομάχι να τη δεχτεί, λειαίνοντας τα τοιχώματά του και μειώνοντας έτσι τα φουσκώματα ή τις καούρες. Για τον ίδιο σκοπό χρησιμοποιήστε βότανα βράζοντάς τα σε νερό και πιείτε το ρόφημα σκέτο, χωρίς ζάχαρη.

Μερικά από αυτά είναι:
*Το γλυκάνισο και ο μάραθος, για την αεροφαγία και τα φουσκώματα.
*Η μέντα, για υπερβολικό φαγητό, ανακατέματα και καούρες.
*Η δάφνη, για αργή καύση των τροφών.
*Ο βασιλικός, για πιο ομαλή αφομοίωση του φαγητού.
*Ο δυόσμος, για πόνους στο στομάχι, ναυτία και λόξιγκα.
*Το θυμάρι, για σπασμούς από πεπτικές διαταραχές.
*Το φασκόμηλο και το χαμομήλι, για καούρες και φλεγμονές από πικάντικες τροφές.
*Τέλος, η ρίγανη και το σκόρδο επιταχύνουν τη χώνεψη και ανακουφίζουν από τις στομαχικές εντάσεις.

Γιατί δεν χωνεύουμε;
Πριν δούμε τρόπους που θα βοηθήσουν στη χώνεψη, ας αναφέρουμε τα λάθη που κάνουμε και δεν χωνεύουμε σωστά. Αυτά μπορεί να λειτουργήσουν και προληπτικά, κυρίως αν έχουμε αποφασίσει μια μέρα να φάμε πολύ.

1. Βιασύνη: Το «μπούκωμα», το γρήγορο μάσημα και η ταχεία κατάποση οδηγούν αργά ή γρήγορα σε δυσπεψία. Αν δεν μπορείτε να αντισταθείτε σ’ ένα φαγητό, τουλάχιστον φάτε το αργά, για να το απολαύσετε πραγματικά. Σε καθετί η απόλαυση απαιτεί χρόνο. Οι μπουκιές πρέπει να τρώγονται μία μία, με μικρές παύσεις ενδιάμεσα και να μασιούνται καλά πριν από την κατάποση. Εάν δεν εφαρμόσετε τη συγκεκριμένη τακτική και το στομάχι σας υποδέχεται συνεχόμενα και απότομα αμάσητη τροφή, η δυσπεψία είναι σίγουρη.

2. Λαιμαργία: Το πολύ φαγητό είναι ο κύριος υπαίτιος της κακής χώνεψης. Εάν έχετε αποφασίσει να φάτε πολύ (λόγω της ημέρας ή του φαγητού), φροντίστε τουλάχιστον να μην τσιμπολογάτε πριν, να εφαρμόσετε όσα αναφέρθηκαν για τη βιασύνη και να κάνετε καλό συνδυασμό των τροφών. Επιπλέον, αποφύγετε τα σφιχτά ρούχα και βεβαιωθείτε ότι δεν έχετε προγραμματίσει να κάνετε μετά το φαγητό κάποια σημαντική εργασία ή να κοιμηθείτε. Με τόσο φαγητό ο ύπνος θα είναι δυσάρεστος και με αρκετούς κινδύνους. Ειδικά το βραδινό φαγητό μάς καταβάλλει ποικιλοτρόπως, αφού ο οργανισμός μας ταλαιπωρείται λόγω έλλειψης ποιοτικού ύπνου.

3. Αεροφαγία: Μία από τις κακές συνήθειες που συνεισφέρει στην κακή χώνεψη είναι και η αεροφαγία. Αυτή συμβαίνει όταν μιλάμε ενώ τρώμε ή ρουφάμε κυριολεκτικά από τη βιασύνη μας την τροφή. Εάν πρόκειται να κάνετε... τρέλες στο φαγητό, κάντε τες τουλάχιστον σιωπηλά, αφού τα αέρια στο στομάχι σας θα δυσχεράνουν ακόμα περισσότερο την πέψη.

4. Νευρικότητα - Κούραση: Και ο ψυχικός παράγοντας μπορεί να παίξει σημαντικό ρόλο στη δυσπεψία. Αν τρώμε θυμωμένοι, κουρασμένοι, αγχωμένοι, ταλαιπωρημένοι, ο οργανισμός δυσκολεύεται να αντεπεξέλθει στο... καθήκον του. Ο μηχανισμός της πέψης, λοιπόν, υπολειτουργεί και το φαγητό «κάθεται», όπως λέμε, αντιμετωπίζεται σαν ξένο σώμα και δεν αφομοιώνεται όπως πρέπει.

5. Δύσπεπτες τροφές: Πολύ κρύα, πολύ ζεστά ή πολύ πικάντικα φαγητά ή, ακόμα, η άστατη ανάμιξη των τροφών ή τα πολλά υγρά κατά τη διάρκεια του γεύματος. Αυτοί είναι μερικοί από τους κλασικούς παράγοντες σε σχέση με αυτές καθαυτές τις τροφές που προϊδεάζουν για δυσάρεστα αποτελέσματα μετά το φαγητό. Όσο περισσότερους από αυτούς μπορούμε να αποφύγουμε, τόσο πιο εύκολη θα είναι η χώνεψη.