Έκανες το τεστ ΠΑΠ και βρέθηκε μια αλλοίωση; Η καρδιά σου πάει να σπάσει. Κι όμως, το απλό γονιδιακό τεστ HPV DNA test σε βγάζει από την αγωνία αμέσως.
Ένα πολύτιμο διαγνωστικό τεστ: συμπεριλαμβάνεται στο οπλοστάσιο της πρόληψης ενάντια στο δεύτερο πιο συνηθισμένο τύπο καρκίνου στις γυναίκες μετά τον καρκίνο του μαστού. Ένα τεστ που, αν και δεν είναι καινούργιο, εντούτοις παραμένει άγνωστο στις περισσότερες Ελληνίδες. Πρόκειται για το HPV DNA τεστ, που δείχνει αν η εξεταζόμενη γυναίκα έχει τους επικίνδυνους γονότυπους του ιού που την καθιστούν ευάλωτη να αναπτύξει καρκίνο του τραχήλου.
Τι αποκαλύπτει η εξέταση;
«Το τεστ Παπανικολάου φανερώνει την αλλοίωση που μπορεί να υπάρχει στα κύτταρα του τραχήλου», μας λέει η κ. Χαρά Μάργαρη, διευθύντρια κυτταρολογικού του ΓΠΝ «Έλενα Βενιζέλου» και πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Κλινικής Κυτταρολογίας. «Το HPV DNA τεστ πηγαίνει ένα βήμα πιο μακριά: ανιχνεύει τον τύπο του ιού και επομένως αν πρόκειται για τύπο που μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο του τραχήλου ή όχι. Είναι ένα πολύ χρήσιμο και ακριβές διαγνωστικό εργαλείο, που, μαζί με το τεστ Παπανικολάου και τον εμβολιασμό έναντι του HPV, προλαμβάνει εγκαίρως τον καρκίνο».
Πώς γίνεται;
Το τεστ γίνεται με απλό και ανώδυνο τρόπο, όπως και το τεστ Παπανικολάου, δηλαδή με τη λήψη δείγματος από επίχρισμα του τραχήλου. Στη συνέχεια γίνεται ανάλυση DNA του δείγματος σε ειδικά εργαστήρια. Όσο για την ακρίβεια των αποτελεσμάτων του, φτάνει το 99,4%, ενώ η ευαισθησία του στην ανίχνευση των γονοτύπων υψηλού κινδύνου φτάνει το 97,5%.
Σε ποια ηλικία πρέπει να γίνεται;
«Η ιδανική ηλικία για να κάνει μια γυναίκα το HPV DNA τεστ είναι μετά τα 30, καθώς μετά την ηλικία αυτή έχουν την τάση πιθανές λοιμώξεις να επιμένουν. Το τεστ αυτό δεν χρειάζεται να επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, όπως το τεστ Παπανικολάου», τονίζει η κ. Μάργαρη. «Πάντως δεν χρειάζεται να πανικοβάλλονται οι γυναίκες, μόνο μικρό ποσοστό από όσες έχουν μολυνθεί με HPV θα αναπτύξει καρκίνο, αλλά ούτε και να εφησυχάζουν. Η πρόληψη, εξάλλου, σώζει ζωές».
Γιατί η γνώση και η πρόληψη σώζουν:
Ο τράχηλος της μήτρας είναι το τμήμα του γυναικείου γενετικού συστήματος που βρίσκεται στο κάτω στενότερο μέρος της μήτρας και ενώνει τη μήτρα με τον κόλπο. Όταν τα κύτταρα του τραχήλου αρχίζουν να πολλαπλασιάζονται ανεξέλεγκτα, δημιουργούν νέο ιστό, έναν όγκο στην περιοχή. Οι αιτίες; Δεν είναι απολύτως γνωστές. Υπάρχουν όμως ορισμένοι συσχετισμοί και παράγοντες κινδύνου που φαίνεται ότι παίζουν σημαντικό ρόλο, όπως η κληρονομικότητα, οι πολλοί ερωτικοί σύντροφοι και η μόλυνση από ορισμένους τύπους του ιού των ανθρώπινων κονδυλωμάτων (HPV).
Ο ρόλος του HPV
Κάποιες μορφές του HPV μπορεί να προκαλέσουν κονδυλώματα, ενώ κάποιες άλλες φλεγμονή, που μπορεί να επιφέρει προ-καρκινικές αλλοιώσεις στον τράχηλο της μήτρας. Έχουν βρεθεί περισσότεροι από 150 τύποι του HPV, από τους οποίους περίπου 30-40 μεταδίδονται μέσω σεξουαλικής επαφής και μολύνουν την περιοχή των γεννητικών οργάνων, ενώ περίπου δεκατέσσερις από αυτούς μπορεί να εξελιχθούν σε καρκίνο. Αυτό δεν σημαίνει ότι όποια γυναίκα έχει HPV θα αναπτύξει καρκίνο του τραχήλου, ωστόσο, σχεδόν πάντα, για να δημιουργηθεί καρκίνος του τραχήλου πρέπει πρώτα να υπάρχει μόλυνση από HPV.
Το τρίπτυχο της πρόληψης
Σύμφωνα με μελέτες, ο συνδυασμός χρήσης προφυλακτικού, εμβολιασμού και τακτικού προληπτικού ελέγχου με το τεστ Παπ μπορεί να μειώσει την εμφάνιση του καρκίνου στον τράχηλο σε ποσοστό 94%. Η πρόληψη της νόσου απαιτεί:
1. Τη χρήση προφυλακτικού, αν και, όπως λέει η κ. Μάργαρη, «το προφυλακτικό δεν προστατεύει πάντα από τη μετάδοση του HPV, καθώς ο ιός μπορεί να μεταδοθεί και με τη δερματική επαφή».
2. Τον εμβολιασμό κατά του HPV, ο οποίος προστατεύει από τους πιο επικίνδυνους καρκινογόνους τύπους του ιού, 16 και 18, που ευθύνονται συνολικά για το 71% των περιπτώσεων καρκίνου. Γι’ αυτό είναι σημαντικό οι γυναίκες που κάνουν το εμβόλιο να συνεχίσουν κανονικά τον προληπτικό έλεγχο και τη λήψη προφυλάξεων κατά τη σεξουαλική επαφή.
3. Το τεστ Παπανικολάου. Αν και πρέπει να γίνεται από όλες τις γυναίκες που έχουν ενεργό σεξουαλική ζωή μια φορά το χρόνο, μόνο το 20-30% του γυναικείου πληθυσμού ελέγχεται τακτικά.
Πού γίνεται το HPV DNA τεστ και πόσο κοστίζει;
Το HPV DNA τεστ, αν και δεν καλύπτεται από τα ασφαλιστικά ταμεία, γίνεται σε διάφορα νοσοκομεία της χώρας μας, μεταξύ των οποίων και στο νοσοκομείο «Έλενα», όπου κοστίζει 102 ευρώ, αλλά και από ιδιώτες γιατρούς.
Από την ΑΛΕΞΙΑ ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΥ
