Ο ιός HPV με μια ματιά
1. Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων ή ΗΡV είναι η κύρια αιτία εμφάνισης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας.
2. Περίπου 600 γυναίκες στην Ελλάδα προσβάλλονται κάθε χρόνο από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, ενώ 250 χάνουν τη ζωή τους.
3. Ο HPV μεταδίδεται με την επαφή με το δέρμα και πιο συχνά μέσω της σεξουαλικής δραστηριότητας αλλά και με την ανταλλαγή κολπικών ή σπερματικών υγρών κατά τη συνουσία ή τα προκαταρκτικά.
4. Στην Ελλάδα κυκλοφορούν δύο εμβόλια εναντίον του HPV. Το τετραδύναμο, που παρέχει προστασία έναντι των τύπων 6, 11, 16 και 18, και το διδύναμο, που παρέχει προστασία έναντι των τύπων 16 και 18. Τα εμβόλια χορηγούνται σε 3 δόσεις σε διάστημα 6 μηνών.
5. Ο εμβολιασμός δεν αντικαθιστά την εξέταση Παπανικολάου.
6. Χορηγείται δωρεάν από τα ασφαλιστικά ταμεία για τον εμβολιασμό γυναικών ηλικίας 12-26 ετών.
7. Σε ολόκληρο τον κόσμο εμφανίζονται κάθε χρόνο 470.000 νέες περιπτώσεις καρκίνου του τραχήλου της μήτρας και 230.000 γυναίκες πεθαίνουν ετησίως από την ασθένεια αυτή. Είναι η δεύτερη συχνότερη αιτία θανάτου γυναικών από καρκίνο στον κόσμο. Στην Ευρώπη περίπου 30.000 γυναίκες εμφανίζουν κάθε χρόνο καρκίνο τραχήλου μήτρας και τουλάχιστον 15.000 γυναίκες πεθαίνουν κάθε χρόνο από την νόσο αυτή. Με άλλα λόγια, 3 γυναίκες κάθε ώρα χάνουν την ζωή τους στην Ευρώπη από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, δηλαδή από μία νόσο που είναι δυνατό να προληφθεί σχεδόν 100%.
Ερωτήματα που ζητούν απαντήσεις
Γιατί επιμένουν οι ειδικοί ότι ο συγκεκριμένος εμβολιασμός είναι καλύτερα να χορηγείται στα κορίτσια από την εφηβική ή και την προεφηβική ακόμη ηλικία;
Ο σημαντικότερος λόγος είναι γιατί το κορίτσι δεν έχει ακόμη αρχίσει τη σεξουαλική του δραστηριότητα, επομένως και την έκθεσή του στο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο ιό HPV, που είναι η κύρια αιτία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας. Επιπλέον, ο εμβολιασμός στις μικρές ηλικίες αποδεικνύεται αποτελεσματικότερος απ ό,τι στις μεγαλύτερες, γιατί ανταποκρίνεται καλύτερα στο «παρθένο» ανοσοποιητικό σύστημα. Ωστόσο, και τα δύο εμβόλια που υπάρχουν σήμερα για το σκοπό αυτό μπορούν να χορηγηθούν άνετα και σε ενήλικες γυναίκες έως 26 ετών, που έχουν ήδη ξεκινήσει τις σεξουαλικές επαφές τους, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται κλινικές μελέτες εμβολιασμού και σε νεαρούς άντρες καθώς και σε αγόρια προεφηβικής ηλικίας 9-15 ετών.
Δεν υπάρχει επιβάρυνση του οργανισμού από τον εμβολιασμό σε τόσο μικρές ηλικίες;
Καμία επιβάρυνση. Ακόμη όμως κι αν μετρούσαμε την επιβάρυνση απ όλα τα εμβόλια που γίνονται στα παιδιά, αυτά στο σύνολό τους θα «απασχολούσαν» μόνο το 0,1% του ανοσοποιητικού συστήματος.
Στα τρία περίπου χρόνια που κυκλοφορούν τα δύο εμβόλια κατά του καρκίνου του τραχήλου έχουν ακουστεί διάφορες παρενέργειες, που έχουν κάνει τους γονείς επιφυλακτικούς. Πολλοί αναρωτιούνται μήπως πρέπει να αναβάλουν τον εμβολιασμό, ώστε να υπάρξουν περισσότερες έρευνες σχετικά με την ασφάλειά τους.
Οι κλινικές δοκιμές σε χιλιάδες γυναίκες έχουν δείξει πως το εμβόλιο δεν προκαλεί παρενέργειες πέραν κάποιων τοπικών ερεθισμών και ελαφρού πυρετού (συμπτώματα με τα οποία συνδέονται όλα τα εμβόλια). Η ασφάλεια όπως και η ανοσογονικότητα έχουν μελετηθεί και σε εφήβους των δύο φύλων ηλικίας 9-15 ετών. Πέρα όμως από το κλινικό πρόγραμμα ανάπτυξης του εμβολίου, τα εμβόλια διαθέτουν σήμερα κλινική εμπειρία από εκατομμύρια δόσεις που έχουν χορηγηθεί μέχρι στιγμής σε όλο τον κόσμο. Και εδώ πρέπει να τονιστεί ότι η αναφορά μιας ανεπιθύμητης ενέργειας δεν σημαίνει ότι υπάρχει αιτιολογική σχέση μεταξύ του εμβολίου και αυτής της ανεπιθύμητης ενέργειας, καθώς η χρονική συσχέτιση μπορεί να είναι συμπτωματική. Το ποσοστό σοβαρών ανεπιθύμητων ενεργειών που καταγράφονται μετά τη χορήγηση των άλλων εμβολίων (συμπεριλαμβανομένων των εμβολίων του βρεφικού εμβολιασμού) είναι το διπλάσιο από το ποσοστό που καταγράφηκε μετά τη χορήγηση των δυο συγκεκριμένων εμβολίων.
Πόσο διάστημα απαιτείται προκειμένου να αναπτυχθούν αντισώματα;
Απαιτούνται περίπου 3 εβδομάδες μετά τη χορήγηση της πρώτης δόσης για την ανάπτυξη αντισωμάτων, 2 εβδομάδες μετά τη χορήγηση της δεύτερης και περίπου 5 ημέρες μετά τη χορήγηση της τρίτης. Ένα κορίτσι μπορεί να ξεκινήσει σεξουαλικές επαφές περίπου ένα μήνα μετά τη χορήγηση της πρώτης δόσης του εμβολίου. Ωστόσο, είναι σημαντικό να γνωρίζει ότι το ποσοστό προστασίας αυξάνεται μόνο ως ένα βαθμό μετά τη χορήγηση της πρώτης δόσης. Ασφαλές θεωρείται το διάστημα για την έναρξη των σεξουαλικών επαφών μετά και τη χορήγηση της δεύτερης δόσης.
Με ποιο σκεπτικό θα εμβολιάζονται τα αγόρια;
Η λογική του εμβολιασμού των αγοριών βασίζεται στα επιπρόσθετα οφέλη για τις γυναίκες αλλά και στα άμεσα οφέλη για τους άντρες. Άλλωστε, οι άντρες είναι αυτοί που μεταδίδουν την HPV λοίμωξη στο άλλο φύλο.
Με αφορμή την επόμενη Ευρωπαϊκή Εβδομάδα Πρόληψης,αφιέρωσε πέντε λεπτά από το χρόνο σου και επισκέψου το γυναικολόγο. Θα σου λύσει όλες τις απορίες σου σχετικά με τον HPV, τον εμβολιασμό και θα κάνεις και εκείνο το τεστ ΠΑΠ που έχεις αμελήσει.
Από τη Ρίτα Βελώνη, Επιμέλεια: Κατερίνα Πατούλια
