Βλέπεις τη μνήμη σου να εξασθενεί; Ξεχνάς πού πάρκαρες το αυτοκίνητό; Χάνεις μονίμως τα κλειδιά του σπιτιού; Υπάρχει τρόπος να ανατρέψεις την κατάσταση αυτή και να ενισχύσεις έξυπνα τις λειτουργίες του εγκεφάλου σου.
Η πραγματικότητα: μπερδεμένες σκέψεις, κενά μνήμης, αδυναμία συγκέντρωσης στο χώρο εργασίας, υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας... «Συμπτώματα κόπωσης επηρεάζουν τις περισσότερες νεαρές γυναίκες ειδικά στις αρχές του χειμώνα», αναφέρει ο Αμερικανός γιατρός Τζέι Λόμπαρντ, αναπληρωτής καθηγητής κλινικής νευρολογίας στο Ιατρικό Κολέγιο Γουέιλ του Πανεπιστημίου Κορνέλ της Νέας Υόρκης. Ανάμεσα στα κυριότερα από αυτά που μπορούν να μας βγάλουν νοκ άουτ είναι οι ανεξήγητοι μυϊκοί πόνοι, οι κρίσεις άγχους, αλλά και οι διαταραχές στον ύπνο. Τα παρακάτω αποτελούν τα πιο συχνά προβλήματα που μπορεί να αντιμετωπίζεις.
Ξεχνάς τους λογαριασμούς που πρέπει να πληρώσεις;
Να ανησυχήσεις αν... ταυτόχρονα υποφέρεις από ανεξήγητους μυϊκούς πόνους. Σε μια έρευνα που πραγματοποιήθηκε στο Πανεπιστήμιο του Κιλ στην Αγγλία, εθελοντές παρατήρησαν όχι μόνο ότι πονούσε το σώμα τους χωρίς λόγο, αλλά και πως τις περιόδους εκείνες δεν μπορούσαν να θυμηθούν τις υποχρεώσεις τους, οι οποίες αφορούσαν το άμεσο μέλλον. Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα στο Σολτ Λέικ υποστηρίζουν ότι ο πιο πιθανός λόγος είναι ότι οι χρόνιοι πόνοι ενεργοποιούν ένα μηχανισμό του οργανισμού που κρατά τον εγκέφαλο στο τώρα, διαγράφοντας οποιεσδήποτε εκκρεμότητες.
Ιδανική θεραπεία αποτελούν... τροφές όπως η σοκολάτα, τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, τα καρύδια και τα θαλασσινά, οι οποίες περιέχουν μαγνήσιο. Δύο μερίδες ημερησίως από την παραπάνω λίστα μπορούν να μειώσουν τα συμπτώματα μέσα σε χρονικό διάστημα δύο εβδομάδων, επιτρέποντας στον εγκέφαλο να εστιάσει σε οτιδήποτε εκκρεμεί, υποστηρίζει η Αλίσα Σάφερ, διατροφολόγος και συγγραφέας του βιβλίου The Α-List Workout (Η τοπ λίστα προπόνησης, εκδ. Mc Graw Ηill).
Ενώ ένα απλό τρικ... όπως η οπτική υπενθύμιση, μπορεί να βοηθήσει στην επαναφορά της μνήμης, σύμφωνα με τη Μάρθα Γουέινμαν, συγγραφέα του βιβλίου Where Did Ι Leave My Glasses? (Πού άφησα τα γυαλιά μου;, εκδ. Wellness Central). Για παράδειγμα, μια άδεια συσκευασία από γάλα θα μας υπενθυμίσει να αγοράσουμε άλλο.
Δεν σου έρχεται στο μυαλό η σωστή λέξη;
Να ανησυχήσεις αν... ταυτόχρονα αντιμετωπίζεις διαταραχές ύπνου. Η αϋπνία και το ακατάστατο ωράριο μειώνουν την παραγωγή ενός νευροδιαβιβαστή, της ακετυλχολίνης, ο οποίος με τη σειρά του ενεργοποιεί και ουσιαστικά επιταχύνει τη λειτουργία των εγκεφαλικών κυττάρων, όπως έχουν δείξει πρόσφατες μελέτες του Πανεπιστημίου Κορνέλ στις ΗΠΑ. Όπως εξηγεί και ο δρ Πάβελ Γιούτσις, συγγραφέας του βιβλίου Why Cant Ι Remember? (Γιατί δεν μπορώ να θυμηθώ;, εκδ. Avery), αν έχουμε αποθέματα ακετυλχολίνης, μπορούμε να θυμόμαστε πολύ πιο εύκολα ονόματα και γεγονότα.
Ιδανική θεραπεία αποτελούν... τροφές όπως τα αβγά, τα προϊόντα σόγιας και τα πράσινα φυλλώδη λαχανικά, οι οποίες περιέχουν το αμινοξύ φωσφατιδυλσερίνη. Η συγκεκριμένη ουσία μετατρέπεται με τη σειρά της στην πολύτιμη για τον εγκέφαλο ακετυλχολίνη και, σύμφωνα με τον ειδικό Πάβελ Γιούτσις, μέσα σε διάστημα τριών μηνών μπορεί να σημειωθεί βελτίωση σε ποσοστό μέχρι και 15%.
Ενώ ένα απλό τρικ... είναι να κάνουμε πιο συχνά χειρονομίες. Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Σικάγο ανακάλυψαν ότι άτομα που συνήθιζαν να εκφράζονται όχι μόνο με λόγια, αλλά και με κινήσεις (προσπαθώντας να εξηγήσουν μια σκέψη τους ή απλώς από ενθουσιασμό) θυμούνταν πολύ πιο γρήγορα τις λέξεις τις οποίες ήθελαν να χρησιμοποιήσουν. «Ο λόγος για τον οποίο συμβαίνει αυτό», αναφέρει και ο Ίαν Μάρμπερ, συγγραφέας του βιβλίου The Food Doctor (Ο γιατρός της τροφής, εκδ. Collins & Brown), «είναι ότι οι κινήσεις των χεριών διεγείρουν προσωρινά τα εγκεφαλικά κύτταρα επιταχύνοντας τη δραστηριότητά τους ακόμα και όταν τα επίπεδα της ακετυλχολίνης δεν είναι υψηλά».
Πού έβαλα τα κλειδιά του αυτοκινήτου;
Να ανησυχήσεις αν... ταυτόχρονα νιώθεις να σε πνίγει η ρουτίνα. Όταν ακολουθούμε μια συγκεκριμένη τελετουργία στις συνηθισμένες δραστηριότητες της ημέρας, οι κροταφικοί λοβοί του εγκεφάλου (που είναι εν μέρει υπεύθυνοι για τη μνήμη μικρής διάρκειας) μπαίνουν κατά κάποιο τρόπο στον «αυτόματο πιλότο», σύμφωνα με Αμερικανούς ερευνητές του Πανεπιστημίου του Ντιούκ στο Ντάραμ της Βόρειας Καρολίνας. «Αυτό μπορεί να έχει ως άμεση συνέπεια τα περίφημα κενά μνήμης», υποστηρίζει ο Ντάνιελ Έιμεν, αναπληρωτής καθηγητής ψυχιατρικής και ανθρώπινης συμπεριφοράς στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια και συγγραφέας του βιβλίου Making a Good Brain Great (Τελειοποιήστε ένα καλό μυαλό, εκδ. Three Rivers Ρress).
Ιδανική θεραπεία αποτελούν... τα ιχθυέλαια. Μια δίαιτα πλούσια σε ψάρια μπορεί να βελτιώσει τη μνήμη, αλλά, εάν συμφωνεί και ο παθολόγος, πολύ καλά θεωρούνται και τα συμπληρώματα διατροφής που βασίζονται σε ιχθυέλαια. Στην Αμερική οι κάψουλες από έλαιο Kriil, ένα είδος μικρής γαρίδας που ζει στον ωκεανό και τρέφεται με πλαγκτόν, είναι δημοφιλείς αφού περιέχουν ένα ισχυρό αντιοξειδωτικό το οποίο μειώνει τις φλεγμονές στις αρθρώσεις, προλαμβάνει καρδιαγγειακές παθήσεις και τονώνει τη μνήμη.
Ενώ ένα απλό τρικ... είναι να κάνουμε πιο συχνές αλλαγές στο πρόγραμμά μας. «Αλλάξτε τη σειρά των πρωινών σας δραστηριοτήτων, για παράδειγμα κάντε πρώτα ντους και πιείτε μετά τον καφέ σας, ή ακολουθήστε διαφορετική διαδρομή από τη συνηθισμένη γυρνώντας σπίτι σας», συμβουλεύει ο δρ Έιμεν. Μάλιστα, σύμφωνα με μελέτες του Ιατρικού Κέντρου του Πανεπιστημίου του Ρας στο Σικάγο, εάν αφιερώνουμε 15 την ημέρα σε μια νέα δραστηριότητα, μειώνουμε τα κενά μνήμης κατά 48%.
Ξεφεύγει το μυαλό σου όταν διαβάζεις;
Να ανησυχήσεις αν... ταυτόχρονα τρέφεσαι μόνο με φρούτα και λαχανικά. Οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η παράταση της καλοκαιρινής διατροφής, στην οποία εμείς οι γυναίκες αντί να τρώμε γεύματα πλούσια σε πρωτεϊνες (όπως το ψητό κρέας) προτιμάμε σαλάτες και παγωμένα φρούτα, κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου ρίχνει κατακόρυφα τα επίπεδα της ντοπαμίνης. Και μπορεί αυτό να έχει καλές επιπτώσεις στο δείκτη της ζυγαριάς, αλλά δεν συμβαίνει το ίδιο και με το δείκτη ευφυϊας μας ή τουλάχιστον με τις δυνατότητές μας να ανταποκριθούμε σε απλές πνευματικές ασκήσεις. Σύμφωνα με μελέτες, η ντοπαμίνη, επειδή αποτελεί διεγερτικό του κεντρικού νευρικού συστήματος, είναι υπεύθυνη για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Η έλλειψή της, ακόμα και για μια σύντομη χρονική περίοδο, μπορεί να επιφέρει συμπτώματα δυσκολίας συγκέντρωσης σε ανάλογες πνευματικές δραστηριότητες.
Ιδανική θεραπεία αποτελεί... ένα ζουμερό μοσχαρίσιο μπιφτέκι. Το μοσχάρι, το χοιρινό, αλλά και το κοτόπουλο είναι από τις πιο πλούσιες πηγές τυροσίνης και φαινυλαλανίνης. «Τα συγκεκριμένα αμινοξέα είναι βασικοί προπομποί της ντοπαμίνης», εξηγεί ο δρ Έρικ Μπρέιβερμαν, συγγραφέας του βιβλίου Younger You (Εσείς, πιο νέα, εκδ. McGraw-Hill). Ουσιαστικά η καθημερινή κατανάλωση 120 γραμμ. άπαχου κρέατος μπορεί να αποκαταστήσει τη... βλάβη.
Ενώ ένα απλό τρικ... είναι το μασάζ. Σύμφωνα με τους ερευνητές του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι, ένα καλό τρίψιμο του σώματος τονώνει αμέσως την ικανότητα συγκέντρωσης του εγκεφάλου κατά 50%. Αυτό συμβαίνει επειδή το μασάζ σταματά την παραγωγή της ορμόνης του άγχους, που ονομάζεται κορτιζόλη. «Εάν δεν έχετε χρόνο να διαθέσετε για να απολαύσετε τις υπηρεσίες ενός επαγγελματία, μπορείτε να πετύχετε τα ίδια ακριβώς αποτελέσματα κάνοντας μασάζ μόνοι σας σε κρανίο, αυχένα, χέρια ή πόδια», αναφέρει ο δρ Στίβεν Σινάτρα, αναπληρωτής καθηγητής ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ.
Προσοχή: οι χρόνιοι πόνοι ενεργοποιούν ένα μηχανισμό του οργανισμού που κρατά τον εγκέφαλο στο τώρα,διαγράφοντας οποιεσδήποτε εκκρεμότητες. Άτομα που συνήθιζαν να εκφράζονται όχι μόνο με λόγια, αλλά και με κινήσεις θυμούνταν πολύ πιο γρήγορα τις λέξεις τις οποίες ήθελαν να χρησιμοποιήσουν.
Της Δέσποινας Σαμψών
