Μήπως αυτή την εποχή έχεις έντονο πρόβλημα δυσκοιλιότητας; Αν αναρωτιέσαι για τις αιτίες, μπορεί να είναι πολλές, ακόμα και κάποιες που δεν φαντάζεσαι. Για παράδειγμα, μπορεί η λειτουργία του εντέρου να επηρεάζεται αρνητικά, επειδή η διατροφή σου είναι φτωχή σε φυτικές ίνες, επειδή κάνεις καθιστική ζωή ή γιατί αποφάσισες ξαφνικά να χάσεις κιλά και ακολουθείς κάποια αυτοσχέδια δίαιτα. Πολλές φορές μια παροδική δυσκοιλιότητα μπορεί να οφείλεται και στην κακή ψυχολογική σου κατάσταση ή στην αλλαγή του τρόπου ζωής σου (π.χ. αν μετακινείσαι συνέχεια και αυτό γίνεται αφορμή να αναβάλεις την επίσκεψή σου στην τουαλέτα στις ώρες που είχες συνηθίσει). Επίσης, το πρόβλημα μπορεί ανα σου το έχει προκαλέσει κάποια φαρμακευτική αγωγή που ακολουθείς. Στις γυναίκες, όμως, οι αιτίες της δυσκοιλιότητας εντοπίζονται και σε ορμονικές αλλαγές (λόγοι εγκυμοσύνης και εμμηνόπαυσης). Αν λοιπόν η δυσκοιλιότητα που σε ταλαιπωρεί οφείλεται σε έναν ή περισσότερους από τους παραπάνω λόγους, δες ποιες είναι οι «ενεργητικές» λύσεις που θα σε βοηθήσουν να απαλλαγείς από το πρόβλημα οριστικά.
5 μέτρα που πάντα αποδίδουν
- Βελτίωσε τις διατροφικές σου συνήθειες: Ακόμα και όταν βρίσκεσαι σε δίαιτα, για να μην δημιουργηθεί πρόβλημα δυσκοιλιότητας, το μενού σου θα πρέπει να περιλαμβάνει τρόφιμα που είναι πλούσια σε φυτικές ίνες και φτωχά σε λίπη (όπως δημητριακά ολικής αλέσεως, όσπρια, λαχανικά), καθώς και τρόφιμα από όλες τις ομάδες (λαχανικά, φρούτα, δημητριακά, γαλακτοκομικά, κρέατα).
- Μην παραλείπεις γεύματα: To καλύτερο είναι να τηρείς σταθερά, τα τρία κύρια γεύματα της ημέρας, δίνοντας βέβαια προτεραιότητα: στις ωμές σαλάτες (2 μπολ την ημέρα), στα φρούτα (2-4 μερίδες καθημερινά), στα ψάρια (τουλάχιστον 4 γεύματα την εβδομάδα) και πάντα βραστά ή ψητά με λαδολέμονο.
- Πίνε πολλά υγρά: Μεταφέρουν τις άχρηστες ουσίες και κάνουν τα κόπρανα πιο μαλακά. Παράλληλα ενισχύουν την κινητικότητα του εντέρου, βοηθώντας το να κάνει περισταλτικές κινήσεις, ενεργοποιώντας έτσι την κένωση. Να θυμάσαι ότι ο οργανισμός σου χρειάζεται περίπου 2-2,5 λίτρα υγρών ημερησίως.
- Σήκω από τον καναπέ: Όλες οι μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η σωματική δραστηριότητα 20-30’ ημερησίως (περπάτημα, ποδήλατο, απλές ασκήσεις γυμναστικής) βοηθά σημαντικά στο πρόβλημα της δυσκοιλιότητας, επειδή διευκολύνει την κινητικότητα του εντέρου.
- Αναζήτησε βοήθεια και στο… φαρμακείο: Σήμερα υπάρχουν αρκετές λύσεις που μπορούν να προσφέρουν ανακούφιση ακόμη και στις δύσκολες και χρόνιες περιπτώσεις δυσκοιλιότητας (όπως για παράδειγμα τα λεγόμενα υπακτικά φυτικής προέλευσης που κυκλοφορούν σε μορφή μαρμελάδας φρούτων). Συμβουλεύσου ωστόσο το γιατρό ή το φαρμακοποιό σου, αν ταιριάζουν στην περίπτωσή σου, και ενημερώσου οπωσδήποτε για το χρονικό διάστημα που μπορείς να τα χρησιμοποιήσεις.
Να θυμάσαι:
- Η απότομη αλλαγή στις διαιτητικές συνήθειες (όπως π.χ. μια εξαντλητική δίαιτα) επηρεάζει άμεσα το έντερο, αφού η ύπαρξη μικρού εντερικού περιεχομένου μειώνει την κινητικότητά του, με τελική κατάληξη τον περιορισμό των φυσιολογικών κενώσεων.
- Στα αίτια της δυσκοιλιότητας περιλαμβάνονται επίσης η ανεπαρκής άσκηση, το στρες αλλά και διάφορα φάρμακα (όπως χημειοθεραπευτικά, ηρεμιστικά, υπναγωγά, αντικαταθλιπτικά, σπασμολυτικά του γαστρεντερικού, διουρητικά και αντιόξινα (που περιέχουν ασβέστιο και αργίλιο).
- Ο υποθυρεοειδισμός (η υπολειτουργία δηλαδή του θυρεοειδούς αδένα) συνδέεται με τη δυσκοιλιότητα, καθώς η πάθηση επιβραδύνει τις μεταβολικές διαδικασίες του οργανισμού, μεταξύ των οποίων και τη λειτουργία του εντέρου. Αυτό δεν σημαίνει, βέβαια, ότι όποιος πάσχει από υποθυρεοειδισμό έχει απαραίτητα δυσκοιλιότητα ή αντίθετα όποιος έχει δυσκοιλιότητα, πάσχει από υποθυρεοειδισμό.
- Τα υπέρβαρα, τα παχύσαρκα αλλά και τα λιποβαρή άτομα (και από τα δύο φύλα) αντιμετωπίζουν δυσκοιλιότητα συχνότερα από τα άτομα με φυσιολογικό βάρος.
* Στις περιπτώσεις που η δυσκοιλιότητα επιμένει και χρειαστεί να καταφύγεις στη λήψη φαρμακευτικής αγωγής, ο γιατρός είναι ο μόνος κατάλληλος να καθορίσει το είδος της αγωγής, καθώς και τη διάρκεια λήψης της.
* Οποιαδήποτε αλλαγή των συνηθειών του εντέρου, ακόμη και αν εξακολουθεί να βρίσκεται εντός του φυσιολογικού ορίου, πρέπει να διερευνάται. Αυτό ισχύει και για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, δεδομένου ότι δεν πρέπει να επαναπαύονται στη διαδεδομένη αντίληψη ότι η δυσκοιλιότητα είναι μια «φυσιολογική» συνέπεια του γήρατος.
Πότε μιλάμε για δυσκοιλιότητα;
Όταν υπάρχει δυσκολία στην κένωση του εντέρου (αφόδευση) και τα κόπρανα είναι τόσο σκληρά ώστε να απαιτούνται έντονη προσπάθεια και σφίξιμο για να επιτευχθεί η κένωση. Με δυο λόγια, η δυσκοιλιότητα χαρακτηρίζεται από τη μείωση της συχνότητας των κενώσεων για μεγάλο χρονικό διάστημα, από την αλλαγή της σύστασής τους (τα κόπρανα γίνονται σκληρά και αποβάλλονται με δυσκολία) και αίσθημα ατελούς κένωσης. Όσο για τη φυσιολογική συχνότητα των κενώσεων, είναι από τρεις φορές την ημέρα έως τρεις φορές την εβδομάδα.
ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ
Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 150
Update: Απρίλιος 2016.
