Η επιδερμίδα είναι ο καθρέφτης μας. Αντανακλά την ψυχολογία μας, τις διατροφικές μας συνήθειες και σε πολλές περιπτώσεις την κατάσταση της υγείας μας. Oπως άλλωστε υποστήριξε στο πλαίσιο του πρόσφατου Πανελλήνιου Δερματολογικού Συνεδρίου ο καθηγητής Δερματολογίας και Αφροδισιολογίας Πανεπιστημίου Αθηνών κ. Ν. Σταυριανέας: «Συχνά κάποια στίγματα, αλλοιώσεις ή αποχρωματισμοί που παρουσιάζονται στο δέρμα μας στέλνουν πολλά χρήσιμα μηνύματα και μας βοηθούν να βγάλουμε μια πρώτη διάγνωση για προβλήματα υγείας που δεν έχουν ακόμη εμφανιστεί. Για παράδειγμα, τα σπυράκια που “φουντώνουν”, η υπερβολική ξηρότητα ή λιπαρότητα, ο κνησμός αλλά και η ξαφνική τριχοφυΐα στη γυναίκα μπορεί να είναι οι πρώτες ενδείξεις μιας ενδοκρινολογικής διαταραχής. Ακόμα, η εγκυμοσύνη και η κλιμακτήριος, φυσιολογικές κατά τα άλλα καταστάσεις, πολλές φορές συνοδεύονται από ελαφρές έως έντονες δερματολογικές αλλαγές». Ας δούμε όμως τι λένε οι ειδικοί αλλά και τι αποκαλύπτουν οι πιο πρόσφατες έρευνες για κάποια αποκαλυπτικά «σημάδια» στο δέρμα που δεν πρέπει να τα προσπερνάμε...

Πολλές βαθιές ρυτίδες

Μπορεί να σηναίνει: Αυξημένο κίνδυνο για κατάγματα των οστών

Ερευνητές από την Ιατρική Σχολή του Γέιλ ανακάλυψαν ότι οι ρυτίδες στο πρόσωπο δεν αποτελούν μόνο αισθητικό «βραχνά» για τις γυναίκες, αλλά μπορεί να μαρτυρούν ακόμη και πρόβλημα στην οστική μάζα, αυξάνοντας τον κίνδυνο οστεοπόρωσης! Από τη μελέτη μάλιστα που έκαναν σε 114 γυναίκες ηλικίας γύρω στα 50 διαπίστωσαν πως όσο πιο βαθιές ήταν οι ρυτίδες σε 11 σημεία του προσώπου και του λαιμού τους τόσο χαμηλότερη ήταν και η οστική τους πυκνότητα στους γοφούς, στη σπονδυλική στήλη και στους καρπούς των χεριών. Τα ευρήματα αυτά, που παρουσιάστηκαν στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ενδοκρινολογικής Εταιρείας, στη Βοστόνη, παρατηρούνται για πρώτη φορά, ενώ όπως εξηγεί η επικεφαλής της έρευνας δρ Lunda Pal: «Το κολαγόνο του δέρματός μας είναι ίδιο με αυτό του σκελετού μας. Επομένως η έλλειψη κολαγόνου συντελεί τόσο στην επιδείνωση των ρυτίδων όσο και στην κατάσταση των οστών».

Η συμβουλή των ειδικών: Αν έχεις μπει στην κλιμακτήριο, απευθύνσου στο γιατρό για μια εξέταση μέτρησης οστικής μάζας. Αν τα αποτελέσματα δείξουν πως ο κίνδυνος για οστεοπόρωση είναι μεγάλος, η άσκηση, οι πλούσιες τροφές σε ασβέστιο, η βιταμίνη D και τα διφωσφονικά φάρμακα θα επιβραδύνουν τη νόσο.

Χλωμό πρόσωπο

Μπορεί να σηναίνει: Έλλειψη σιδήρου από τον οργανισμό

Ναι, η χλομάδα στο πρόσωπο ενδέχεται να αποτελεί ένδειξη αναιμίας, η οποία οφείλεται σε ανεπάρκεια σιδήρου, που είναι το πιο κοινό πρόβλημα στις γυναίκες. Και βέβαια αν και το εσωτερικό των κάτω βλεφάρων σου είναι ωχρό –κι όχι ροζ όπως θα έπρεπε– οι πιθανότητες γι’ αυτήν τη μορφή αναιμίας αυξάνονται.

Η συμβουλή των ειδικών: Για κάθε ενδεχόμενο απευθύνσου στον οικογενειακό σου γιατρό, ο οποίος θα σου συστήσει εξετάσεις αίματος και πιθανόν χορήγηση σιδήρου από το στόμα. Παράλληλα ενίσχυσε τη διατροφή σου με άφθονα πράσινα λαχανικά, κόκκινο κρέας, συκώτι και ψάρια. Πίνε επίσης τακτικά χυμό πορτοκαλιού, ιδίως όταν τρως τις παραπάνω τροφές, γιατί η βιταμίνη C βοηθά την απορρόφηση του σιδήρου.

Ξηρή και θαμπή επιδερμίδα

Μπορεί να σηναίνει: Διατροφή φτωχή σε βασικά λιπαρά οξέα

«Τα βασικά λιπαρά οξέα, όπως είναι τα ωμέγα 3 (περιέχονται κυρίως στα ψάρια) ωφελούν ιδιαίτερα τον οργανισμό, καθώς “αντιμάχονται” τη φλεγμονή, τα τριγλυκερίδια, τη θρόμβωση και την υψηλή πίεση. Επίσης, τελευταία έχει αποδειχθεί ότι τα ωμέγα 3 λιπαρά οξέα αυξάνουν το IQ κατά 4,1 μονάδες», επισημαίνει η κ. Άρτεμις Σιμοπούλου, η Ελληνίδα ερευνήτρια που διέπρεψε στις ΗΠΑ ανακαλύπτοντας την ευεργετική δράση των ω-3 λιπαρών. Επίσης, μαζί με τα ωμέγα 6 (περιέχονται στα φυτικά έλαια) είναι τα λιπαρά οξέα που βοηθούν στη ανάπλαση της επιδερμίδας. Όταν η διατροφή είναι ανεπαρκής σε αυτά τα λιπαρά οξέα, το δέρμα ξηραίνεται και χάνει τη λάμψη του. Η ξηρότητα μπορεί επίσης να οφείλεται και σε ανεπάρκεια βιταμινών της ομάδας Β, που βοηθούν στη σωστή τροφοδοσία του δέρματος με αίμα και οξυγόνο. Ακόμα, το ξηρό και αφυδατωμένο δέρμα προειδοποιεί πως ίσως δεν παίρνεις τα απαραίτητα για τον οργανισμό υγρά (νερό, φρέσκους χυμούς φρούτων, γάλα). Τέλος, ξηρότητα καμιά φορά εμφανίζεται και έπειτα από κατάχρηση προϊόντων καθαρισμού.

Η συμβουλή των ειδικών: Εμπλούτισε τη διατροφή σου με νιφάδες δημητριακών, ψωμί ολικής αλέσεως, συκώτι, σκούρα πράσινα λαχανικά, κρέας, τυρί, αβγά, που είναι πλούσιες πηγές βιταμινών της ομάδας Β, καθώς με ελαιόλαδο και 1-3 γεύματα την εβδομάδα αποτελούμενα από λιπαρά ψάρια (σκουμπρί, σολομός, σαρδέλες κ.ά.). Μπορείς, επίσης, κάθε φορά που παρατηρείς αρχή ξηρότητας, να ενυδατώνεις το δέρμα σου με ειδικές κρέμες, που έχουν ως βάση τα ωμέγα 6.

Ακμή που επιμένει

Μπορεί να σηναίνει: Ορμονικό πρόβλημα

Είτε πρόκειται για λίγα σπυράκια είτε για μια πιο σοβαρής μορφής ακμή (με φλεγμονή) σχεδόν πάντα η πάθηση συνοδεύεται από σημαντική λιπαρότητα του δέρματος (σμηγματόρροια). Και αυτό γιατί η ακμή στις γυναίκες προέρχεται από την υπερβολική συγκέντρωση ορμονών στον οργανισμό τους και έχει ως αποτέλεσμα την αυξημένη λειτουργία των σμηγματογόνων αδένων. Η υπερτρίχωση επίσης αλλά και το σύνδρομο των πολυκυστικών ωοθηκών που εμφανίζονται σε νέες γυναίκες αλλά και σε κορίτσια στην εφηβεία συχνά συνυπάρχουν με έντονη ακμή. Ένας ακόμα σημαντικός παράγοντας για την εμφάνιση της ακμής είναι και το στρες, το οποίο επίσης ανεβάζει τα επίπεδα των ορμονών.

Η συμβουλή των ειδικών: Η καθυστερημένη αντιμετώπιση και οι ακατάλληλες θεραπείες διαιωνίζουν το πρόβλημα. Γι’ αυτό είναι πολύ σημαντική η σωστή διάγνωση του τύπου της ακμής και η έγκαιρη έναρξη εξατομικευμένης θεραπείας, που διαφέρει βέβαια ανάλογα με το πρόβλημα. Απευθύνσου λοιπόν σε έναν ειδικό. Εάν το πρόβλημα είναι όντως ορμονικό, ίσως χρειαστεί να πάρεις αντισυλληπτικά σε χαμηλές δόσεις.

Μια πληγή που αργεί να «κλείσει»

Μπορεί να σηναίνει: Υπερβολικό στρες

Σύμφωνα με μία νέα μελέτη που έκαναν επιστήμονες από το Veterans Affairs Medical Center του Σαν Φρανσίσκο, το στρες, εκτός των άλλων, φαίνεται πως επηρεάζει και την ικανότητα του δέρματος να λειτουργεί αποτελεσματικά στην επούλωση των πληγών. Συγκεκριμένα, 27 φοιτητές από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια, οι οποίοι είχαν υγιές δέρμα, εξετάστηκαν σε περιόδους θυμού, κατάθλιψης, αγωνίας και έντονης ψυχολογικής πίεσης μέσα στο χρονικό πλαίσιο οκτώ εβδομάδων. Οι ερευνητές «ερέθιζαν» επιφανειακά το δέρμα των φοιτητών και στη συνέχεια μετρούσαν πόσο γρήγορα θεραπεύεται. Όπως μετέδωσε το Reuters, παρατηρήθηκε ότι η ταχύτητα της ανάρρωσης του δέρματος σχετιζόταν άμεσα με την ψυχολογική κατάσταση του εξεταζομένου.

Η συμβουλή των ειδικών: Περιόρισε όσο μπορείς το στρες και αντιμετώπισε με θετική σκέψη τα καθημερινά προβλήματα, αν θέλεις να προφυλάξεις το δέρμα σου αλλά και την υγεία σου.

Χιονίστρες ή λειχήνες

Μπορεί να σηναίνει: Διαταραχές στο κυκλοφορικό

Οι χιονίστρες, που εμφανίζονται με κοκκινίλες στα άκρα και με έντονη φαγούρα, οφείλονται κυρίως σε διαταραχές του κυκλοφορικού συστήματος και επιδεινώνονται με την ευαισθησία που έχουν μερικοί άνθρωποι στο κρύο. Κατά τη διάρκεια του χειμώνα παρόμοιο δερματικό πρόβλημα μπορεί να εμφανιστεί και στο πρόσωπο (κόκκινα, ξερά και τραχιά στίγματα) – στα μάγουλα, στο σαγόνι και στη μύτη. Τα στίγματα αυτά ονομάζονται λειχήνες και, εκτός από το κρύο, για την εμφάνισή τους ευθύνεται και το στρες.

Η συμβουλή των ειδικών: Για να προλάβεις τις χιονίστρες αλλά και τις λειχήνες, ένα αποτελεσματικό μέτρο είναι να πλένεις το πρόσωπο και τα άκρα πάντα με χλιαρό νερό. Το ζεστό και το κρύο αντενδείκνυνται στα άτομα που έχουν προδιάθεση. Εάν το πρόβλημα δεν υποχωρεί, να επισκέψου το δερματολόγο, ο οποίος ίσως χρειαστεί να σου χορηγήσει κάποιο φάρμακο (που βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος), βιταμίνες, καθώς και κάποια ειδική κρέμα

Μυρμήγκιασμα και αλλαγές στο χρώμα των δακτύλων

Μπορεί να σηναίνει: Σύνδρομο Ρεϊνό

Το Σύνδρομο Ρεϊνό αφορά τη δυσλειτουργία των μικρών αγγείων (των πάνω και κάτω άκρων) και εκδηλώνεται με μυρμήγκιασμα και αλλαγές στο χρώμα των δακτύλων (μελανιάζουν ή ασπρίζουν). Βασική αιτία είναι το κρύο, ενώ το κάπνισμα και το στρες μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση. Η πάθηση αυτή είναι τέσσερις φορές πιο συχνή στις γυναίκες απ’ ό,τι στους άνδρες.

Η συμβουλή των ειδικών: Για να αντιμετωπιστεί το Σύνδρομο Ρεϊνό, πρέπει να χορηγηθούν τα κατάλληλα φάρμακα, τα οποία θα συστήσει ο γιατρός. Η διακοπή του καπνίσματος συμβάλλει επίσης στη βελτίωση της μικροκυκλοφορίας του αίματος και στην υποχώρηση του προβλήματος.

Εξάνθημα σε σχήμα «πεταλούδας»

Μπορεί να σηναίνει: «Ερυθηματώδης λύκος»

Οι κοκκινίλες στο πρόσωπο, συνήθως στη μύτη και κάτω από τα μάτια, οι οποίες μοιάζουν με μάσκα, είναι συνήθως το πρώτο σημάδι μιας πάθησης που ονομάζεται «ερυθηματώδης λύκος». Ανήκει στην οικογένεια των ρευματικών παθήσεων και επηρεάζει επίσης τους νεφρούς, την καρδιά, τους πνεύμονες και άλλα όργανα. Μη βιαστείς, όμως, να βγάλεις συμπεράσματα. Ο καθηγητής δερματολογίας του Πανεπιστημίου του Μαϊάμι διευκρινίζει πως «μπορεί να είναι rosacea (ροδόχρους νόσος) ή δερματίτιδα εξ επαφής. Τις πιο πολλές φορές όμως πρόκειται για σημάδι “ερυθηματώδους λύκου”».

Η συμβουλή των ειδικών: Για να αποκλείσεις αυτή την περίπτωση, το καλύτερο είναι να σπεύσεις σε περαιτέρω εξετάσεις.

ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ

Πρώτη δημοσίευση: Περιοδικό Αρμονία, τεύχος 137

Update: Απρίλιος 2016.