Σκέφτεσαι να πάρεις αντισυλληπτικό χάπι, αλλά διστάζεις, γιατί δεν γνωρίζεις πολλά. Έχεις ακούσει για το κολπικό «δαχτυλίδι» και το σπιράλ, αλλά και πάλι οι γνώσεις σου είναι ελλιπείς. Κι εσύ που δεν έχεις αποκτήσει ακόμα παιδί ή έγινες πρόσφατα μητέρα; Τρεις ειδικοί λύνουν τις απορίες σου και σε ενημερώνουν. Ο λόγος στους: κ. Γεώργιο Κρεατσά, καθηγητή Μαιευτικής - Γυναικολογίας και δ/ντή της Β' Πανεπιστημιακής Μαιευτικής - Γυναικολογικής Κλινικής, κ. Νικόλαο Σαλάκο, πρόεδρο του Ελληνικού Συνδέσμου Οικογενειακού Προγραμματισμού και λέκτορα Μαιευτικής - Γυναικολογίας και κ. Κ. Λυκερίδου, καθηγήτρια Μαιευτικής Σχολής στα ΤΕΙ Αθηνών.
Στα 20+, με σταθερή σχέση
Η καλύτερη επιλογή: Από τη στιγμή που δεν αλλάζεις ερωτικούς συντρόφους, τα σύγχρονα αντισυλληπτικά χάπια «νέας γενιάς», με ελάχιστες ποσότητες ορμονών, είναι ό,τι καλύτερο για εσένα. Η τελευταία εξέλιξη αφορά ένα χάπι που παρέχει φυσική οιστραδιόλη και διενογέστη. Επίσης, κυκλοφόρησε στην αγορά ένα ακόμα χάπι, αυτό της 4ης γενιάς, με πολύ χαμηλή δόση οιστρογόνου και ένα καινούργιο προγεσταγόνο (τη δροσπιρενόνη).
Γιατί: Το νέο χάπι, που παρέχει φυσικό οιστρογόνο, έχει μελετηθεί εκτενώς σε γυναίκες ηλικίας 18-50 ετών, με αποτέλεσμα την αξιόπιστη αντισύλληψη και τον καλό έλεγχο του κύκλου. Όσο για το χάπι 4ης γενιάς, είναι ιδανικό για τις νεαρές γυναίκες που υποφέρουν από έντονους πόνους περιόδου και δερματικά προβλήματα.
Στα 20+, με ελεύθερες σεξουαλικές σχέσεις
Η καλύτερη επιλογή: Από τη στιγμή που οι σχέσεις σου είναι εναλλασσόμενες, η αντισυλληπτική μέθοδος που ταιριάζει στην περίπτωσή σου είναι η χρήση προφυλακτικού.
Γιατί: To προφυλακτικό, εκτός του ότι σου παρέχει αποτελεσματική αντισύλληψη, ταυτόχρονα σε προφυλάσσει και από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, από τα οποία κινδυνεύουν περισσότερο τα άτομα με τις περιστασιακές σεξουαλικές σχέσεις, καθώς και από το AIDS.
Στα 30+, παντρεμένη χωρίς παιδιά
Οι καλύτερες επιλογές: Αν προέχει η καριέρα σου και τα παιδιά δεν είναι στα άμεσα σχέδιά σου, τότε μπορείς να επιλέξεις, επίσης, ένα από τα αντισυλληπτικά χάπια «νέας γενιάς», το προφυλακτικό ή κάποια άλλη μέθοδο που σου ταιριάζει, εκτός από ενδομήτριο σπείραμα (σπιράλ), το οποίο πρέπει πάντα να χρησιμοποιείται από γυναίκες που έχουν ήδη κάνει τουλάχιστον μία γέννα.
Στα 35+, παντρεμένη με παιδιά
Οι καλύτερες επιλογές: Από τη στιγμή που έχεις ολοκληρώσει την οικογένειά σου, το ενδομήτριο σπιράλ (τοποθετείται μέσα στη μήτρα από το γυναικολόγο) είναι ίσως για εσένα η καταλληλότερη αντισυλληπτική λύση. Επίσης, και το κολπικό «δαχτυλίδι» είναι μια ακόμη μέθοδος που μπορείς να επιλέξεις (τοποθετείται στον κόλπο από εσένα την ίδια).
Γιατί: Το σπιράλ δεν ενοχλεί κατά τη σεξουαλική πράξη, ενώ αφαιρείται εύκολα, ανά πάσα στιγμή. Ωστόσο, επειδή η χρήση του μπορεί να αυξήσει τις πιθανότητες για φλεγμονές, καλό είναι, όσο το «φοράς», να επισκέπτεσαι ανά τακτά χρονικά διαστήματα το γιατρό σου, ο οποίος θα ελέγχει αν παραμένει στη θέση του. Όσο για το κολπικό «δαχτυλίδι», μπορεί να μείνει στον κόλπο σου τρεις εβδομάδες, ενώ πρέπει να αποσύρεται την εβδομάδα κατά την οποία εμφανίζεται η έμμηνος ρύση.
Στα 35+, αδέσμευτη από πεποίθηση (και καπνίστρια)
Η καλύτερη επιλογή: Εάν έχεις έντονη ερωτική ζωή και οι σχέσεις σου είναι συνήθως περιστασιακές, το πρώτο που πρέπει να εξασφαλίσεις είναι προστασία από τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα, χρησιμοποιώντας προφυλακτικό. Επιπλέον, ειδικά στις γυναίκες που καπνίζουν, η ορμονική αντισύλληψη πρέπει να ελέγχεται και να δίνεται πάντα με ιατρική παρακολούθηση.
Καλό είναι να ξέρεις: Μετά τα 35, ο κίνδυνος θρομβώσεων, υπέρτασης και καρδιαγγειακών παθήσεων αυξάνει. Αν είσαι, λοιπόν, καπνίστρια άνω των 35 ετών, με το αντισυλληπτικό «χάπι» αυξάνεις τον κίνδυνο γι' αυτές τις παθήσεις. To χάπι αντενδείκνυται επίσης στην περίπτωση που έχεις βεβαρημένο ιστορικό καρδιαγγειακών παθήσεων, καρκίνου του μαστού, αν αντιμετωπίζεις χρόνια προβλήματα υγείας (υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη) ή υποφέρεις από ημικρανίες.
Στα 40+ ή αν πλησιάζεις στην εμμηνόπαυση
Οι καλύτερες επιλογές: Από τα 40 και μετά, το προφυλακτικό, το σπιράλ και το διάφραγμα είναι οι λύσεις που συνήθως συστήνονται, ενώ πολύ καλή επιλογή μέχρι και τα 50 είναι και το νέο χάπι, το οποίο, όπως προείπαμε, παρέχει φυσική οιστραδιόλη και διενογέστη.
Γιατί: Ο συνδυασμός φυσικής οιστραδιόλης και διενογέστης είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός στις διαταραχές της περιόδου, όπως και στη μείωση της ποσότητας αίματος σε περιπτώσεις έντονης, παρατεταμένης και συχνής εμμηνορρυσίας.
Σε οποιαδήποτε ηλικία
- Αν έχεις γεννήσει πρόσφατα: Το προφυλακτικό, το διάφραγμα και η διακεκομμένη συνουσία είναι συνήθως τα αντισυλληπτικά μέτρα που συστήνονται για τους πρώτους 3-6 μήνες μετά τον τοκετό. Το «χάπι» και το ενδομήτριο σπείραμα δεν συνιστώνται σε αυτή την περίοδο. Mόλις αρχίσει η κανονική σου περίοδος, τότε μπορείς να ξεκινήσεις τη λήψη αντισυλληπτικών χαπιών ή, εάν προτιμάς, να τοποθετήσεις κάποιο ενδομήτριο σπείραμα.
- Αν συνέβη το «λάθος»: Τα τελευταία χρόνια πολύς λόγος έχει γίνει για το «χάπι» της επείγουσας αντισύλληψης (λεβονοργεστρέλη), που μειώνει τον κίνδυνο ανεπιθύμητης εγκυμοσύνης έπειτα από σεξουαλική επαφή χωρίς προφύλαξη. Η εξέλιξή του είναι το «χάπι των επόμενων πέντε ημερών», που περιέχει τη δραστική ουσία ulipristal acetate και μπορεί να ληφθεί έως και 120 ώρες (5 μέρες) μετά την «επικίνδυνη» πράξη.
ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΤΑ ΒΕΛΩΝΗ
Πρώτη δημοσίευση: Περιδικό Αρμονία, τεύχος 122
Update: Σεπτέμβριος 2015.