Οι ειδικοί δεν σταματούν να επαναλαμβάνουν ότι η αντιβίωση δεν ενδείκνυται χωρίς σοβαρό λόγο. Δυστυχώς όμως στην Ελλάδα τα στατιστικά στοιχεία αποδεικνύουν ότι η κατανάλωση αντιβιοτικών είναι 4-28 φορές μεγαλύτερη σε σχέση με τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες. Όμως, η χρήση τους είναι δικαιολογημένη μόνο στη θεραπεία κάποιας ασθένειας που έχει προκληθεί από μικρόβιο.
Να πάρεις αντιβίωση;
Πόνος στα αυτί:
Το αυτί σου έχει πρηστεί, πονάει στην αφή ή είναι βουλωμένο; Πρόκειται μάλλον για εξωτερική ωτίτιδα (που αφορά τον ακουστικό πόρο), στην οποία συνιστάται αποχή από το νερό για μερικές μέρες, χωρίς να απαιτείται αντιβίωση.
Πότε χρειάζεται αντιβίωση; Αν η ωτίτιδα αφορά το τύμπανο. Είναι δηλαδή η λεγόμενη «μέση ωτίτιδα» –φλεγμονή στο εσωτερικό τμήμα του αυτιού–, η οποία συνοδεύεται και από πυρετό. Επειδή ωστόσο η φλεγμονή αυτή προκαλείται από μικροοργανισμούς (όπως οι β-αιμολυτικοί στρεπτόκοκκοι, οι σταφυλόκοκκοι, οι πνευμονιόκοκκοι), χρειάζεται αντιβίωση, αφού όμως πρώτα ο γιατρός πάρει δείγμα προς καλλιέργεια από το αυτί, για να χορηγήσει το ανάλογο αντιβιοτικό.
Πρόληψη: Εάν έχεις προδιάθεση για εξωτερική ωτίτιδα ή πάσχεις από αλλεργική ρινίτιδα, καλό είναι, σε περίπτωση που εγγραφείς στο κολυμβητήριο, να επισκεφτείς τον ωτορινολαρυγγολόγο για ιδιαίτερες οδηγίες. Εάν είναι βουλωμένη η μύτη σου, απαγορεύονται επίσης οι βουτιές στο νερό, γιατί μπορεί να παρουσιαστεί όχι μόνο ο οξύς πόνος στα αυτιά (αδυναμία εξίσωσης των πιέσεων) αλλά και αιφνίδιος ίλιγγος ή και απώλεια προσανατολισμού.
Πονόλαιμος
Έχεις διάχυτη κοκκινίλα στο φάρυγγα, με πόνο και δυσκολία στην κατάποση. Εδώ πρέπει να διευκρινιστεί ότι άλλο είναι το κοκκίνισμα του λαιμού και άλλο η οξεία αμυγδαλίτιδα.
Πότε χρειάζεται αντιβίωση; Αν η διάγνωση είναι οξεία αμυγδαλίτιδα, που σημαίνει προσβολή των αμυγδαλών από μικρόβιο (το πιο συνηθισμένο είναι ο στρεπτόκοκκος). Αντίθετα, το κοκκίνισμα του λαιμού (που έχει προκληθεί από ιό), ακόμα και αν συνοδεύεται από πυρετό, δεν χρειάζεται θεραπεία με αντιβιοτικά. Στον απλό πονόλαιμο, αν υπάρχει πυρετός, χορηγείται κάποιο αντιπυρετικό.
Πρόληψη: Με το πρώτο γαργάλημα στο λαιμό, το ζεστό γάλα με μέλι είναι μια παλιά αποτελεσματική συνταγή που ανακουφίζει. Τον πονόλαιμο θα ανακουφίσουν και τα ζεστά αφεψήματα μέντας, φασκόμηλου, αλθαίας, τίλιου και χαμομηλιού. Απόφυγε χυμούς εσπεριδοειδών (π.χ. πορτοκαλάδα) που θα «τσούξουν» τον ερεθισμένο λαιμό σου.
Φλεγμονή στα ιγμόρεια
Πέρασες ένα κρυολόγημα που κράτησε 5-7 ημέρες και πάνω που η κατάστασή σας άρχισε να βελτιώνεται, εσύ χειροτέρεψες. Νιώθεις «μπούκωμα», κόπωση, πονοκέφαλο και πόνους στο πρόσωπο, γύρω από τη μύτη, στα μάτια ή τα πάνω δόντια. Μόλις σε χτύπησε την πόρτα μια ιγμορίτιδα (φλεγμονή των ιγμορείων).
Πότε χρειάζεται αντιβίωση; Αν η μόλυνση στα ιγμόρεια οφείλεται σε μικρόβια και όταν συνοδεύεται από συνεχείς πυώδεις ρινικές εκκρίσεις – συνήθως κιτρινοπράσινες. Αντίθετα, αν την προλάβετε στο αρχικό στάδιο, η θεραπευτική αντιμετώπισή της γίνεται με αποσυμφορητικά, βλεννολυτικά τοπικά στη μύτη ή και αντιισταμινικά (ιδίως όταν συνυπάρχει αλλεργική ρινίτιδα), καθώς και πλύσεις με φυσιολογικό ορό.
Πρόληψη: Όταν κρυολογείς, φροντίστε η μύτη σου να παραμένει ανοιχτή, ώστε να διευκολύνεται η αναπνοή και να αερίζονται σωστά τα ιγμόρεια.
Βρογχίτιδα
Ο πρωινός τσιγαρόβηχας έχει εξελιχθεί σε χρόνια βρογχίτιδα, η οποία, (είτε είναι ιογενής είτε βακτηριακή), επιτίθεται στα πνευμόνια, προκαλώντας βήχα και φλεγμονή στο θώρακα. Ο βήχας στην αρχή είναι ξηρός και στη συνέχεια γίνεται παραγωγικός, ενώ οι εκκρίσεις γίνονται από λευκές κιτρινωπές.
Πότε χρειάζεται αντιβίωση: Αν πρόκειται για βακτηριακή βρογχίτιδα. Δηλαδή, ο βήχας συνοδεύεται και από πυώδεις βλέννες, που μυρίζουν δυσάρεστα και έχουν χρώμα κίτρινο ή πρασινωπό. Δεν χρειάζεται αντιβίωση εάν ο βήχας –έστω κι αν συνοδεύεται από πυρετό, πονόλαιμο, μπούκωμα στη μύτη και πονοκέφαλο– διαπιστωθεί ότι οφείλεται σε ιό και όχι σε μικρόβιο (ο γιατρός θα συνταγογραφήσει κάποιο αντιβηχικό ή αποχρεμπτικό σιρόπι και αναλγητικά). Στην περίπτωση της χρόνιας βρογχίτιδας θα σου συστήσει ειδική αγωγή με εισπνεόμενα βρογχοδιασταλτικά.
Πρόληψη: Η καλύτερη πρόληψη είναι το κόψιμο του τσιγάρου. Οι καπνιστές πρέπει να γνωρίζουν ότι εκτός από τον κίνδυνο της χρόνιας βρογχίτιδας διατρέχουν και τον κίνδυνο της οξείας.
Ουρολοίμωξη
Νιώθεις πόνο, αίσθημα «καψίματος» και δυσκολία κατά την ούρηση; Οι ενοχλήσεις αυτές είναι συνήθως ένδειξη ουρολοίμωξης.
Πότε χρειάζεται αντιβίωση: Παρότι, μετά την εμφάνιση των πρώτων ενοχλητικών συμπτωμάτων, ξεκίνησες να πίνεις πολλά υγρά, τα έντονα κυστικά ενοχλήματα δεν υποχωρούν. Τότε πρέπει να απευθυνθείς σε παθολόγο ή ουρολόγο, ο οποίος θα σου συστήσει κατά πάσα πιθανότητα καλλιέργεια ούρων, ώστε να ανιχνευθεί το είδος του μικροβίου που έχεις, και στη συνέχεια θα σου χορηγήσει την κατάλληλη αντιβίωση. Το σημαντικότερο είναι να μην παίρνεις την αντιβίωση για μικρότερο διάστημα από όσο απαιτείται (για μια κυστίτιδα χρειάζονται συνήθως 7 ημέρες).
Πρόληψη: Καλό θα είναι να πίνεις καθημερινά μεγάλη ποσότητα νερού. Επίσης, αν και δεν υπάρχουν αδιάσειστα επιστημονικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν την προφυλακτική δράση του χυμού cranberry, αρκετοί γιατροί και ασθενείς θεωρούν ότι βοηθά στις υποτροπιάζουσες κυστίτιδες.
Από τη Ρίτα Βελόνη
