O Οκτώβριος είναι αφιερωμένος σε όλο τον κόσμο στην πρόληψη για τον καρκίνο του στήθους, συχνή απειλή για κάθε γυναίκα, που μπορεί όμως να αντιμετωπιστεί με επιτυχία αν διαγνωστεί έγκαιρα. Για το λόγο αυτό η αυτοεξέταση, η επίσκεψη στο γυναικολόγο αλλά και η μαστογραφία επιβάλλονται! Κι όμως ακόμη και σήμερα πολλές γυναίκες, ανάμεσά τους ίσως κι εσύ, αμελούν να κάνουν μαστογραφία, είτε από φόβο είτε από άγνοια, θέτοντας την υγεία τους σε κίνδυνο.
Μην υποτιμάς τον κίνδυνο και πάρε τα μέτρα σου. Το womenonly συγκέντρωσε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες που πρέπει να γνωρίζεις για τη μαστογραφία και απαντά σε κάθε σχετικό σου ερώτημα… Μάθε γιατί και από ποια ηλικία επιβάλλεται να κάνεις την εξέταση και κάθε πότε να την επαναλαμβάνεις.
Τι είναι η μαστογραφία;
Είναι μια εξέταση των μαστών με ακτίνες Χ και η οποία σώζει ζωές! Μαζί με την κλινική εξέταση του μαστού, αποτελεί τον πιο αποτελεσματικό τρόπο για την ανίχνευση καρκίνου του μαστού ενώ τα τελευταία χρόνια έχει πετύχει τη μείωση της θνησιμότητας από τον καρκίνο του στήθους κατά 30 με 40%.
Τι δείχνει;
Με ειδικό ακτινολογικό μηχάνημα μπορεί να εντοπίσει τον καρκίνο του μαστού σε πρώιμο στάδιο, πολύ πριν υπάρξει κλινικό εύρημα. Η εξέταση μπορεί να δείξει τις αλλαγές, όπως για παράδειγμα μικρούς όγκους, στο στήθος μιας γυναίκας πολύ πριν η ίδια ή ή το γιατρό της το καταλάβουν με την ψηλάφηση.
Πότε πρέπει να κάνεις την πρώτη μαστογραφία;
Υπάρχει μεγάλη σύγχυση για το πότε και πόσο συχνά πρέπει μια γυναίκα να κάνει μαστογραφία. Οι γιατροί μέχρι πρότινος συνιστούσαν πως μια γυναίκα έπρεπε να κάνει την πρώτη μαστογραφία στην ηλικία των 40 χρόνων, την ηλικία αυτή μετά την οποία ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του μαστού αυξάνεται.
Ωστόσο, η μείωση, τα τελευταία χρόνια, του μέσου όρου ηλικίας στις γυναίκες που παρουσιάζουν καρκίνο του μαστού έχει ρίξει την ηλικία αυτή στα 30 – 35 έτη, ειδικά αν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό. Αυτό, όμως, είναι κάτι που θα πρέπει να συζητήσεις με το γιατρό σου. Σε κάθε περίπτωση πάντως μην ξεχνάς τη σημασία της αυτοεξέτασης, κάτι που πρέπει να βάλεις στην καθημερινότητά σου με το που κλείσεις το 20ο έτος της ηλικίας σου. Κάθε μήνα, επτά έως δέκα μέρες έπειτα από την έναρξη της περιόδου σου κάνε μόνη την αυτοεξέταση.
Μπορείς να κάνεις την εξέταση αν είσαι κάτω τω 30 ετών;
Επειδή ο αδένας του μαστού σε ηλικίες κάτω των 30 ετών είναι αρκετά ευαίσθητος στην ακτινοβολία, καλό θα είναι η μαστογραφία να αποφεύγεται σε νεαρή ηλικία αν δεν υπάρχει ουσιαστικός λόγος. Άλλωστε, ο μαστός σε νεαρή ηλικία είναι αρκετά πυκνός και για το λόγο αυτό η ανάγνωση της μαστογραφίας δεν γίνεται εύκολα. Ωστόσο, η μαστογραφία μπορεί και επιβάλλεται να γίνει σε οποιαδήποτε ηλικία αν ο γιατρός το κρίνει απαραίτητο.
Κάθε πότε πρέπει να την επαναλαμβάνεις;
Υπό κανονικές συνθήκες η εξέταση καλό είναι να γίνεται μια φορά κάθε ένα ή δύο χρόνια. Ωστόσο, αν υπάρχει ιστορικό καρκίνου του μαστού στην οικογένεια ή αν ο γιατρός το κρίνει απαραίτητο ίσως χρειαστεί να κάνεις την εξέταση πιο συχνά.
Πονάει και πόσο διαρκεί;
Μη φοβάσαι, είναι μια γρήγορη και ανώδυνη διαδικασία. Διαρκεί μόλις 15 λεπτά και η ενόχληση, στην πλειονότητα των γυναικών, είναι ανεπαίσθητη. Αυτό που θα αισθανθείς είναι μια ελαφρά πίεση. Βέβαια, σε μερικές περιπτώσεις, όταν ο μαστός είναι πολύ πυκνός, τότε χρειάζεται μεγαλύτερη πίεση που μπορεί να προκαλέσει ένα μικρό πονάκι. Και σε αυτήν την περίπτωση όμως ο πόνος είναι παροδικός και όχι αφόρητος.
Υπάρχουν δύο ειδών μαστογράφοι; Ποιόν να προτιμήσεις;
Σήμερα, υπάρχουν δύο μηχανήματα, οι συμβατικοί μαστογράφοι της παλιάς γενιάς και οι ψηφιακοί μαστογράφοι.
Εάν έχεις δυνατότητα επιλογής προτίμησε τον ψηφιακό μαστογράφο. Εκτός από το ότι παρουσιάζει καλύτερη ανάλυση εικόνας και έχει καλύτερα διαγνωστικά αποτελέσματα εκπέμπει μικρότερη ποσότητα ακτινοβολίας (μειωμένη κατά 75%) σε σχέση με την παλιά εξέταση.
Πότε να κλείσεις ραντεβού και τι να προσέξεις;
Όπως θα σε ενημερώσει και ο γιατρός η μαστογραφία πρέπει να γίνεται από την 5η έως και την 10η με 12η ημέρα του κύκλου αφενός για να διασφαλιστεί πως δεν υπάρχει ενδεχόμενο εγκυμοσύνης και αφετέρου επειδή μετά την ωορρηξία οι μαστοί είναι διογκωμένοι και επώδυνοι. Η εξέταση σε μαλακό μαστό δείχνει με μεγαλύτερη ακρίβεια τα ευρήματα ενώ ένας διογκωμένος μαστός μπορεί να δώσει ψευδή αποτελέσματα.
Επίσης, την ημέρα της εξέτασης καλό θα είναι να μη χρησιμοποιήσεις κρέμα σώματος, αποσμητικό ή οποιοδήποτε άλλο καλλυντικό γιατί μπορεί να σημάνουν λανθασμένα ευρήματα. Μπορεί να εμφανιστούν σαν αποτιτανώσεις, το πρώτο σημάδι κακοήθειας και να μπεις άδικα και άσκοπα σε μια διαδικασία επιπλέον εξετάσεων.
Τέλος, φρόντισε να μη φορέσεις φόρεμα ώστε να νιώσεις όσο το δυνατό λιγότερο άβολα. Για να γίνει η εξέταση θα χρειαστεί να βγάλεις τους μαστούς σου, μένοντας γυμνή από τη μέση και πάνω, οπότε καλύτερα να φορέσεις ένα πουκαμισάκι ή μια μπλουζίτσα, μένοντας με το παντελόνι ή τη φούστα για όση ώρα διαρκέσει η εξέταση.
Πως ακριβώς γίνεται η εξέταση;
Ο γιατρός θα σου δώσει οδηγίες και θα τοποθετήσει το μαστό σου πάνω σε ειδική θέση του μηχανήματος, ανάμεσα σε δύο μεταλλικές πλάκες. Στη συνέχεια θα νιώσεις μια πίεση καθώς η μια πλάκα θα κατεβαίνει συμπιέζοντας ελαφρά τον μαστός σου για να μπορέσει να γίνει η απεικόνισή του. Αν η μαστογραφία που θα κάνεις γίνεται με τον παλιό μαστογράφο η απεικόνιση θα γίνει σε φιλμ ενώ αν ο γιατρός σου διαθέτει ψηφιακό μαστρογράφο τότε θα χρησιμοποιηθεί ψηφιακός ανιχνευτής και ηλεκτρονικός υπολογιστής.
Ισχύει πως είναι επικίνδυνη;
Πρόκειται για ένα μύθο που έχει βασιστεί στο γεγονός ότι η εξέταση γίνεται με ακτίνες Χ. Ωστόσο, η δόση της ακτινοβολίας που λαμβάνεις είναι αμελητέα μπροστά στο όφελος της πρόωρης διάγνωσης. Εκτός από το ότι διακινδυνεύεις την υγεία σου αποφεύγοντας να κάνεις μαστογραφία, η ακτινοβολία που εκπέμπουν τα σύγχρονα μηχανήματα μαστογράφων είναι σε πολύ μικρή δόση και σε καμία περίπτωση επικίνδυνη.
Αν έχεις κάνει προσθετική στήθους, μπορείς να κάνεις μαστογραφία;
Φυσικά και μπορείς να κάνεις την εξέταση. Η σιλικόνη δεν εμποδίζει τη μαστογραφία. Ωστόσο, καλό θα είναι να ενημερώσεις εξ΄αρχής το γιατρό σου ώστε να κάνει ειδικές και πρόσθετες πλάγιες λήψεις.
