1. Ορισμοί και διακρίσεις
Ως «παγωτά» χαρακτηρίζονται τα παρασκευάσματα γάλακτος που στερεοποιήθηκαν ή πήραν τη μορφή πάστας έπειτα από κατάψυξη και προορίζονται να καταναλωθούν υπό τη μορφή αυτή.
Τα παγωτά που παρασκευάζονται με ειδική συνταγή (π.χ. με γλυκαντικές ύλες αντί για ζάχαρη) ή περιέχουν επιπλέον συστατικά (π.χ. κομμάτια φρούτων) ή είναι εμπλουτισμένα (π.χ. με βιταμίνες) χαρακτηρίζονται ως «παγωτά ειδικού τύπου». Ως «παγωμένα γλυκίσματα» ή «παγωτά γλυκίσματα» προσδιορίζονται τα προϊόντα που δεν έχουν τη χαρακτηριστική μορφή και υφή παγωτού, αλλά παγωμένου γλυκού, και δεν πληρούν τα κριτήρια που ορίζει ο κώδικας τροφίμων για να χαρακτηριστούν ως γαλακτοκομικά.
2. Σύσταση παγωτού
Τόσο στο τυποποιημένο όσο και στο χύμα παγωτό, οι βασικές πρώτες ύλες παρασκευής του είναι το γάλα και η ζάχαρη. Ανάλογα με το είδος του, ενδέχεται να περιέχει κατά περίπτωση αβγά, κακάο, βούτυρο, κρέμα γάλακτος, φρούτα (κομμάτια, χυμοί ή σιρόπι), κομμάτια σοκολάτας ή σιρόπι αυτής, ξηρούς καρπούς, καραμέλα κ.ά. Μπορεί επίσης να περιέχει εγκεκριμένες προσθετικές ύλες που βελτιώνουν τα οργανοληπτικά χαρακτηριστικά του, όπως π.χ. γαλακτωματοποιητές - σταθεροποιητές και χρωστικές. Στην ένδειξη «Συστατικά» της διατροφικής ετικέτας των τυποποιημένων παγωτών αναγράφονται υποχρεωτικά όλα τα συστατικά που χρησιμοποιήθηκαν για την παρασκευή του.
3. Ενεργειακή και θρεπτική αξία
Σε γενικές γραμμές, το παγωτό μάς παρέχει υδατάνθρακες, λιπαρά, πρωτεΐνες, ασβέστιο, φώσφορο, μαγνήσιο και βιταμίνες Α, D, Β1, Β2 και Β12, ενώ ο μέσος όρος θερμίδων του κυμαίνεται γύρω στις 200 ανά 100 γραμμ. Βεβαίως, οι θερμίδες και τα θρεπτικά συστατικά διαφέρουν αρκετά ανάλογα με το είδος, τη σύσταση και το μέγεθος της μερίδας κάθε παγωτού. Για παράδειγμα, ένα παγωτό ξυλάκι των 90 γραμμ. με 0% λιπαρά και γλυκαντικές ύλες αντί ζάχαρης έχει περίπου 50 θερμίδες. Αντίθετα, ένας μεγάλος «πύραυλος» των 135 γραμμ. έχει περίπου 390 θερμίδες.
4. Παγωτό Ή γλυκό;
Προτιμότερο το παγωτό, γιατί έχει χαμηλότερο γλυκαιμικό δείκτη (GI), που σημαίνει ότι δίνει ενέργεια που απελευθερώνεται πιο ήπια, αυξάνοντας έτσι πιο αργά τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα. Εάν κάνετε δίαιτα, προτιμήστε παγωτό light (ή τύπου 0%), αφού όμως πρώτα βεβαιωθείς, διαβάζοντας τη διατροφική του ετικέτα, ότι έχει όντως χαμηλότερη περιεκτικότητα σε θερμίδες κι όχι μόνο χαμηλότερη περιεκτικότητα σε λιπαρά ή ζάχαρη.
5. Για την ασφάλειά σου
Μην αγοράζεις παγωτό από πλανόδιους ή καταστήματα με ψυγεία εκτεθειμένα στον ήλιο. Το παγωτό πρέπει να τρώγεται άμεσα ή να μπει ταχύτατα στον καταψύκτη, πριν προλάβει να αποψυχθεί. Εάν ανοίγοντας τη συσκευασία του παγωτού διαπιστώσεις ότι το περιεχόμενο έχει συρρικνωθεί ή υπερχειλίσει, είναι πολύ μαλακό, η οσμή και η γεύση του είναι δυσάρεστες ή ότι έχουν δημιουργηθεί κρύσταλλοι στη μάζα του, μην το καταναλώσεις!