Οι φίλες είναι πάντα πρόθυμες να ακούσουν τα προβλήματά σου, να σε συμβουλέψουν και να σου κάνουν προσωπική ψυχανάλυση για ώρες… Βρίσκονται πάντα εκεί όταν πρέπει να λάβεις σημαντικές αποφάσεις, όταν η σχέση σου περνάει κρίση ή οι καταστάσεις στη δουλειά σου προκαλούν άγχος. Μπορούν όμως να αναλάβουν επάξια τον ρόλο του ψυχολόγου; Μήπως η τακτική αυτή σε βλάπτει παρά σε ωφελεί;
Γιατί προτιμάς τη «φιλική» ψυχανάλυση;
Πολλές φορές σκέφτηκες να απευθυνθείς σε κάποιον ψυχολόγο αλλά την τελευταία στιγμή άλλαξες γνώμη και αντί να καλέσεις στο γραφείο του ειδικού και να κλείσεις ραντεβού, κανόνισες συνάντηση με τις κολλητές. Πιστεύεις πως ένα ποτάκι και η συζήτηση των προβλημάτων σου με τις φίλες είναι αυτό που χρειάζεσαι. Καταλαβαίνεις ότι δεν έχουν την απαραίτητη γνώση και εμπειρία για να σε στηρίξουν, ωστόσο, προτιμάς να ζητήσεις λύσεις διεξόδου από τις ίδιες παρά από έναν ειδικό. Γιατί άραγε;
Αυτό που συμβαίνει, όπως εξηγεί και η ψυχολόγος Ξένια Βαρβαρέσου είναι ότι νιώθεις μεγαλύτερη ασφάλεια δίπλα στους δικούς σου ανθρώπους. Υποθέτεις πως οι φίλοι σε γνωρίζουν πολύ καλύτερα και συνεπώς θα μπορέσουν να σε κατανοήσουν. Από την άλλη ίσως πιστεύεις πως επειδή σε αγαπούν και σε υπολογίζουν δε θα σε κρίνουν για τις πράξεις σου.
Αλλωστε, κυριαρχεί και η εσφαλμένη άποψη πως ο ειδικός ασχολείται με σοβαρότερα προβλήματα απ΄ ότι τα δικά σου. Θεωρείς πως οι ειδικοί ασχολούνται κυρίως με «βαριά» περιστατικά και όχι με προβλήματα της καθημερινότητας όπως τα δικά σου. Ακόμη και αν βλέπεις την κατάθλιψη να σου χτυπά την πόρτα προτιμάς να την αντιμετωπίσεις παρέα με τους φίλους παρά με τη βοήθεια ενός ψυχολόγου.
Γιατί είναι επικίνδυνη η ψυχανάλυση από φίλες;
Σίγουρα η επαφή με τους αγαπημένους σου ανθρώπους είναι ευεργετική, ιδιαίτερα σε περιόδους που αισθάνεσαι ευάλωτη ψυχικά και συναισθηματικά. Ωστόσο, πρέπει να κατανοήσεις πως δεν μπορούν να σου παρέχουν μεγαλύτερη βοήθεια απ΄ότι η παρέα και η συντροφιά καθώς η προσπάθειά τους να σε βοηθήσουν πέφτει στο κενό κι αυτό επειδή γίνεται με τον λάθος τρόπο.
Για παράδειγμα, σκέψου πως τις περισσότερες φορές μια φίλη που σε συμβουλεύει επιλέγει έναν έντονο τρόπο να το κάνει. Με την κατά μέτωπον επίθεση προσπαθεί να σε ταρακουνήσει και να σε κάνει να ξεπεράσεις το πρόβλημά σου. Σε αυτή τη διαδικασία θα χρησιμοποιήσει λέξεις υπερβολικά αυστηρές και ακατάλληλες. Θυμήσου πως προσπάθησε να σε ταρακουνήσει η κολλητή σου όταν με λυγμούς έκλαιγες στον ώμο της όταν χώρισες. Πιθανότατα να σε αποκάλεσε «ανόητη», «χαζή» και να σε προέτρεψε να τα διαγράψεις όλα μια και καλή. Ωστόσο, η στάση της αυτή, αντί να σε ηρεμήσει σε έκανε να αισθανθείς μια απέραντη μοναξιά, όπως εξηγεί ο ψυχίατρος Γεώργιος Καλλέργης. Αισθάνθηκες πως κανένας, ούτε η ίδια η κολλητή σου, δεν μπορεί να κατανοήσει το πώς νιώθεις.
Άλλωστε, όσα βιβλία και αν έχουν διαβάσει, οι φίλες δεν έχουν την απαραίτητη εκπαίδευση για να μπορούν να κάνουν διάγνωση και να δώσουν συμβουλές, κάτι που όπως καταλαβαίνεις μπορεί να γυρίσει μπούμερανγκ και να χειροτερέψει την κατάσταση. Μάλιστα, όπως ισχυρίζονται οι ειδικοί, η συμπεριφορά αυτή του «συμβουλάτορα» είτε πρόκειται για μηχανισμό αποφυγής προβλημάτων είτε κρύβει ναρκισσισμό.
Οι φίλες λοιπόν που «παίζουν» τον ψυχολόγο πιθανότατα προστατεύουν τον εαυτό τους από την έκθεση. Μιλώντας για τα δικά σου προβλήματα, αποφεύγουν να μιλήσουν για δικά τους θέματα ενώ με το να σε συμβουλεύουν ικανοποιούν τον ναρκισσισμό τους.
Με πληροφορίες από το περιοδικό PSYCHOLOGIES, τεύχος Ιουλίου 2011
Επιμέλεια: Δήμητρα Γκούντρα
