Λοιπόν... νιώθεις ότι έχεις ερωτευτεί. Όλα τα σημάδια είναι εκεί. Σκέφτεσαι το πρόσωπο που σου έχει πάρει το μυαλό όλη μέρα. Χαζεύεις αφηρημένα το chat σας στο WhatsApp, μήπως σου έστειλε κάτι. Γεμίζεις το σημειωματάριό σου με το όνομά του/της. Έχεις στήσει στο μυαλό σου το σενάριο της μεγάλης συνάντησης, ξανά και ξανά και ξανά.
Αν όλα αυτά σου θυμίζουν έρωτα, δεν σε αδικώ. Όμως υπάρχει μια μικρή πιθανότητα να μην είσαι ακριβώς ερωτευμένος/η. Μπορεί να έχεις πέσει σε κάτι που λέγεται limerence.
Το limerence είναι εκείνη η κατάσταση όπου βλέπεις κάποιον σαν το απόλυτο τέλειο ταίρι σου, μόνο που, για κάποιον λόγο, είναι πάντα μακριά σου ή εκτός ορίων. Είναι σαν έρωτας, αλλά λίγο πιο... επικίνδυνος. Στην ουσία, δεν ερωτεύεσαι τον πραγματικό άνθρωπο, αλλά μια ιδανική εκδοχή του που έχεις πλάσει εσύ μέσα στο κεφάλι σου.
Μερικές φορές το limerence ξεκινά με κάποιον που γνωρίζεις ή είχες κάτι μαζί του στο παρελθόν. Άλλες φορές, συμβαίνει με ανθρώπους που στην πραγματικότητα δεν έχεις πλησιάσει ποτέ. Ό,τι και να ισχύει, η ουσία είναι πως αυτό που αισθάνεσαι δεν βασίζεται σε πραγματικά βιώματα ή αληθινή αλληλεπίδραση, αλλά σε φαντασία.
Και ξέρεις τι το κάνει ακόμα πιο ύπουλο; Δεν φεύγει εύκολα. Δεν είναι όπως ένας απλός ανεκπλήρωτος έρωτας που κάποια στιγμή σβήνει. Το limerence τρέφεται από τη φαντασία σου, πράγμα που σημαίνει ότι όσο περισσότερο το σκέφτεσαι, τόσο περισσότερο φουντώνει.
Για κάποιους είναι απλά ένα γλυκό όνειρο που περνάει. Για άλλους, όμως, μπορεί να γίνει κανονική εμμονή — και να αρχίσει να μπαίνει εμπόδιο στην καθημερινότητά τους, στις πραγματικές σχέσεις τους, στη ζωή τους γενικά.
Πώς όμως καταλήγουμε σε αυτή την κατάσταση;
Το limerence είναι μια βαθιά εγκεφαλική ιστορία. Έχει να κάνει με τον τρόπο που ο εγκέφαλός μας συνδέει την αγάπη με την ανασφάλεια και τη λαχτάρα. Αν μεγάλωσες με το συναίσθημα ότι πρέπει να κυνηγάς την αποδοχή, μπορεί ως ενήλικας να αναζητάς την αγάπη εκεί που δεν υπάρχει πραγματικά — μέσα από μονομερείς εμμονές.
Και γίνεται εθιστικό. Το "ίσως", το "τι θα γινόταν αν" δίνουν στον εγκέφαλο την ίδια δόση ευχαρίστησης που θα έπαιρνε κάποιος αν κέρδιζε στο καζίνο. Είναι απίστευτα δύσκολο να αντισταθείς.
Από την άλλη, η αληθινή αγάπη είναι πολύ διαφορετική. Ναι, ξεκινάει κι αυτή με τον ενθουσιασμό, αλλά μετά γίνεται κάτι πιο βαθύ. Είναι η αποδοχή του άλλου όπως πραγματικά είναι — με τα όμορφα και τα στραβά του. Είναι κάτι που χτίζεται μέσα από αληθινές εμπειρίες και όχι φαντασίες.
Το limerence, όμως, είναι άλλο πράγμα:
Στήνεις ολόκληρη ταινία στο μυαλό σου για το άτομο αυτό. Ποιος είναι, τι του αρέσει, πώς θα ήταν η ζωή σας μαζί — και συνήθως προσπερνάς εντελώς την πραγματικότητα.
Και εδώ είναι που γίνεται επικίνδυνο. Όταν μπερδεύεις μια φαντασίωση με την πραγματική αγάπη, μπορεί να χαθείς. Αν έχεις δει ποτέ το You στο Netflix, τότε ξέρεις για ποιο πράγμα μιλάμε: ο Joe Goldberg είναι το απόλυτο παράδειγμα limerence. Δεν ερωτεύεται αληθινά — κολλάει με τη φαντασία που φτιάχνει στο μυαλό του για κάθε γυναίκα που του γυαλίζει.
Εντάξει, οι περισσότεροι από εμάς δεν θα καταλήξουμε σαν τον Joe, αλλά και πάλι, το limerence μπορεί να γίνει πολύ τοξικό αν αφεθεί ανεξέλεγκτο. Μπορεί να κρατήσει χρόνια, να σαμποτάρει κάθε υγιή σχέση που προσπαθείς να χτίσεις, να σε κάνει να κυνηγάς κάτι που δεν υπάρχει.
Γιατί; Επειδή κανείς στην πραγματικότητα δεν μπορεί να ανταγωνιστεί τη φαντασίωση που έχεις χτίσει στο κεφάλι σου. Και όσο περισσότερο το κρατάς ζωντανό, τόσο περισσότερο απομακρύνεσαι από το να ζήσεις την αληθινή, ατελή, αλλά υπέροχη αγάπη που υπάρχει εκεί έξω.
Αν νιώθεις ότι έχεις κολλήσει σε έναν τέτοιο κύκλο, να ξέρεις ότι δεν είναι ντροπή να ζητήσεις βοήθεια. Κάποιες φορές χρειάζεται στήριξη για να "σπάσεις το ξόρκι" και να μπορέσεις να προχωρήσεις πραγματικά.
