Από τον Δημήτρη Μαυρίδη

Κουτσομπολιό; Ο αναμάρτητος να ρίξει πρώτος το λιθαράκι του! Το κους κους, ο λεγόμενος κοινωνικός σχολιασμός, είναι μέσα στη ζωή μας και μάλιστα αποτελεί σημαντικό κομμάτι της κοινωνικής μας δραστηριότητας. Αρκεί να θυμηθούμε τις γυναίκες στα σοκάκια να ανταλλάσσουν πληροφορίες, τους άντρες στα καφενεία να σχολιάζουν τα της γειτονιάς και βέβαια τα όσα λέγονται και ακούγονται όταν πάμε για καφέ με τους κολλητούς μας. Ζητήσαμε από τους ειδικούς να μας ερμηνεύσουν την έμφυτη τάση μας να κουτσομπολεύουμε και από επιστήμονες να μας πουν τη δική τους τεκμηριωμένη γνώμη.

Ερευνα που πραγματοποίησαν ειδικοί του Ινστιτούτου Max Planck στη Γερμανία επιβεβαιώνει και επιστημονικά μια κοινή παραδοχή αιώνων, ότι δηλαδή το κουτσομπολιό είναι πιο ισχυρό από την αλήθεια. Μάλιστα, σύμφωνα με την έρευνα, οι άνθρωποι είναι επιρρεπείς στο να αποδεχθούν τις φήμες που ακούνε γύρω τους για κάποιο θέμα, ακόμη και αν έχουν στα χέρια τους απτές αποδείξεις ότι αυτές δεν ανταποκρίνονται στην πραγματικότητα.

Οι παρουσιάστριες

Κατερίνα Καραβάτου (Alpha, «Κους κους το μεσημέρι»)
«Το κουτσομπολιό είναι αγχολυτικό! Σου διώχνει το στρες... Τελευταία φορά που κουτσομπόλεψα ήταν χτες βράδυ με τις φίλες μου, όταν μιλούσαμε για τα ερωτικά κάποιων γνωστών μας. Όταν κουτσομπολεύω, φροντίζω να έχω πάντα χιούμορ, όπως και με χιούμορ αντιμετωπίζω όλες τις φήμες που βλέπω να γράφονται στα περιοδικά και με αφορούν. Το κουτσομπολιό που με αρρωσταίνει και δεν μπορώ να ανεχτώ ούτε λεπτό είναι εκείνο που κρύβει κακία και εμπάθεια. Είναι ό,τι χειρότερο και πολύ ύπουλο. Πάντως, νομίζω ότι έχει έρθει καιρός να το απενοχοποιήσουμε, γιατί είναι κάτι που, ας μην κρυβόμαστε πίσω απ το δάχτυλό μας, το κάνουμε ακόμη και συζητώντας με τους γονείς μας για εκείνους που ζουν δίπλα μας, στον πάνω ή τον κάτω όροφο από εμάς».

Ντέσσυ Κουβελογιάννη (ΑΝΤ1, «Τελεία και παύλα»)
«Το κουτσομπολιό εξαρτάται πάντα με τι πρόθεση το κάνεις! Με όλη την ειλικρίνεια, θα πω ότι τους γείτονες του σπιτιού μου δεν τους έχω κουτσομπολέψει ποτέ, γιατί δεν περνάω και πολλή ώρα σπίτι μου και, εξάλλου, δεν έχω δώσει και κανένα δικαίωμα. Όσον αφορά το κουτσομπολιό για τους διάσημους, σε όλους μας αρέσει να περνάμε άπειρες ώρες συζητώντας τις φήμες που έχουν ακουστεί για την εγκυμοσύνη κάποιας διάσημης ή το χωρισμό ενός πρώην αγαπημένου ζευγαριού της showbiz. Σε γενικές γραμμές κουτσομπολεύω και δέχομαι να με κουτσομπολεύουν, αρκεί να μη λένε ανακρίβειες. Όταν θα διαβάσω σε κάποιο έντυπο ότι είπα κάτι που ούτε καν σκέφτηκα και δημοσιεύματα βάζουν στο στόμα μου λόγια που ποτέ δεν είπα, τότε νευριάζω πολύ. Είναι άξιοι της τύχης τους όσοι λένε ότι δεν κουτσομπολεύουν. Όλοι μας το κάνουμε. Θυμάμαι έντονα την περίοδο που ήμουν ρεπόρτερ σε εκπομπή της Τατιάνας και έβγαινα έξω. Όταν με ρωτούσαν κάποιοι πού δούλευα και μάθαιναν, ξίνιζαν τα μούτρα τους. Και οι ίδιοι ήταν αυτοί που στη συνέχεια με ρωτούσαν αν όντως αληθεύει αυτό που άκουσαν για έναν παπά που έβγαινε με έναν μοναχό! Όλοι αυτοί φαίνονταν καλύτεροι «μαθητές» του κουτσομπολιού και από μένα! Τελευταία φορά που κουτσομπόλεψα ήταν όταν με τους συνεργάτες μου συζητούσαμε για μια πρώην σύντροφο ενός πολύ γνωστού ηθοποιού, που φαίνεται να βάζει τρικλοποδιές στην τωρινή του σχέση».

Οι πανελίστες-κουτσομπόλες

Κλεοπάτρα Πατλάκη (Αlpha, «Κους κους το μεσημέρι)
«Το κουτσομπολιό είναι μια ιδιότητα που συνοδεύει όλους τους ανθρώπους και μια στάμπα που μπαίνει επιλεκτικά στους πιο χαρακτηρισμένους, οι οποίοι όμως δεν είναι απαραίτητα και οι πιο κουτσομπόληδες. Αν ως κουτσομπολιό ορίσουμε το μεγάλο ενδιαφέρον για τις ιδιωτικές υποθέσεις των άλλων, τότε θα δούμε ότι η ελληνική τηλεόραση κάνει κουτσομπολιό όχι μόνο στις... χαρακτηρισμένες ως μεσημεριανές ζώνες, αλλά και στις πρωινές ενημερωτικές και στα κεντρικά δελτία. Εκεί παρελαύνουν τα διαζύγια των προέδρων, οι βόλτες τους με τα παιδιά τους, αλληλομαχαιρώματα υπουργών, βουλευτών και πάει λέγοντας. Και μάλιστα στα παράθυρά τους θα δείτε και τους λεγόμενους μπουρλοτιέρηδες, τους σχολιαστές που ξέρουν να πυροδοτούν τη συζήτηση και να ανεβάζουν τη... λίμπιντο της AGB με τον ίδιο τρόπο που το κάνει και η Ρούλα Βροχοπούλου! Ως γνήσια κουτσομπόλα του μεσημεριού, η τελευταία φορά που έκανα κουτσομπολιό ήταν χθες το βράδυ βλέποντας έναν πολιτικό κι έναν σχολιαστή-μπουρλοτιέρη να ξεκατινιάζονται σε ένα κεντρικό δελτίο».

Νανά Καραγιάννη (ΑΝΤ1, «Πρωινός καφές», «Τελεία και παύλα»)
«Ομολογώ ότι είμαι αθεράπευτα κουτσομπόλα! Όλοι μας το κάνουμε! Είναι ψεύτες και ύπουλοι όσοι λένε ότι δεν τους ενδιαφέρει το κουτσομπολιό. Εγώ προσωπικά βαριέμαι το κουτσομπολιό το γυναικείο, για ρούχα, μαλλιά και τέτοια, και μ αρέσει το κουτσομπολιό του ποιος τα έφτιαξε με ποια, ποιος χώρισε κ.λπ. Τελευταία φορά που κουτσομπόλεψα ήταν τα παρατράγουδα από τα βραβεία Αρίων και η δήλωση Κατέλη ότι θα πρέπει να παρακαλάνε να μπω μέσα στα βραβεία».

Η ηθοποιός

Μάγδα Τσαγγάνη (Mega, «Μαρία η άσχημη»)
«Δεν μπορώ να κρύψω ότι μ αρέσει το καλοπροαίρετο κουτσομπολιό, που να έχει βέβαια αρκετές δόσεις χιούμορ. Αν κάποιος γείτονας είναι από μόνος του σούργελο, δεν θα τον κουτσομπολέψω; Θα πω μα είναι δυνατόν να βγαίνει μεσημεριάτικα ξεβράκωτος στο μπαλκόνι και απέναντι να είναι τόσος κόσμος;. Όσον αφορά τα άλλα κουτσομπολιά, δηλαδή ποιους βάζει στο σπίτι, αν η μητέρα του είναι κουτσή ή ο πατέρας του αδελφή, δεν μου καίγεται καρφί. Πρέπει ο άλλος να μου δώσει αφορμή για να τον πιάσω στο στόμα μου! Θα πω, για παράδειγμα, αχ αυτή η ηθοποιός, γιατί ήταν τόσο υποτονική στην ερμηνεία της, αλλά όχι κοίτα, αυτή φαίνεται να παίρνει βίζιτες. Ευτυχώς, είμαι από τους τυχερούς ηθοποιούς, που δεν μου έχουν γράψει κακά κουτσομπολιά και γι αυτό δεν ενοχλούμαι όταν με κουτσομπολεύουν. Αλλά είναι η φύση της δουλειάς που δεν δίνω και πολλή σημασία. Το κουτσομπολιό μπορεί να γίνει κακό όταν κρύβει εμπάθεια, δηλαδή αυτός που κουτσομπολεύει να μισεί κάποιον και να θέλει να του κάνει κακό. Τελευταία φορά που κουτσομπόλεψα ήταν όλα αυτά τα θύματα της σάτιρας του Λάκη Λαζόπουλου που διαμαρτύρονται πιο πολύ για να προβληθούν».

Ζώδια με... μεγάλη γλώσσα!
Ρωτήσαμε τους αστρολόγους για εκείνα τα ζώδια που κουτσομπολεύουν... ακατάσχετα! Σύμφωνα λοιπόν με αυτούς, τα πιο κουτσομπόλικα ζώδια είναι οι Παρθένοι, οι Ταύροι και οι Ιχθύες, που όμως καθένα έχει διαφορετική αφορμή για κουτσομπολιό. Έτσι, οι Παρθένοι, όταν σχολιάζουν τους γύρω τους, σκέφτονται το χρήμα, οι Ταύροι βρίσκουν ενδιαφέρον το κουτσομπολιό που έχει πάντα αναφορές στο σεξ, ενώ οι Ιχθύες αρέσκονται σ' αυτό για να καλυτερεύσουν το κοινωνικό τους status. Από την άλλη, οι Τοξότες, αν βρεθούν τυχαία σε μια συζήτηση κουτσομπολιού, δεν θα πουν «όχι», αφού θέλουν να ενημερώνονται για τα πάντα. Με εξαιρετικό τακτ κουτσομπολεύουν οι Ζυγοί και πιο σπάνια οι ιδεαλιστές Υδροχόοι και οι μεθοδικοί Αιγόκεροι. Οι Σκορπιοί θα φροντίσουν να μάθουν τα πάντα για τους πάντες και θα τα χρησιμοποιήσουν όταν θα θελήσουν να σας κεντρίσουν, όσο για τους Κριούς και τους Λέοντες, θα κουτσομπολέψουν για έναν και μόνο λόγο, για να κομπάσουν ότι είναι μέσα σ' όλα και έχουν τη δύναμη της γνώσης.

Οι ψυχολόγοι

Μαρία Λασσιθιωτάκη
«Αγχολυτικό και χαλαρωτικό, το κουτσομπολιό μάλλον είναι μια μέθοδος... αντιστρές. Μήπως, λοιπόν, θα έπρεπε και να ενθαρρύνεται η καλλιέργειά του; Στους χώρους εργασίας μπορεί και να αυξήσει την παραγωγικότητα! Η λαϊκή παροιμία λέει ότι χωρίς φωτιά, καπνός δεν βγαίνει. Οι φήμες δεν προκύπτουν από το τίποτα χωρίς κάποιον, έστω και ασήμαντο, λόγο, αλλά συνήθως οδηγούν στη μυθοπλασία που ξεπερνάει κάθε ανεκτό όριο. Το κουτσομπολιό εκφράζει μια ανθρώπινη ανάγκη, να βρούμε τη θέση μας στο κοινωνικό πεδίο, αν είμαστε καλύτεροι ή χειρότεροι από τους άλλους, περισσότερο ή λιγότερο έξυπνοι, πλουσιότεροι ή φτωχότεροι, δίκαιοι ή άδικοι, έντιμοι ή παραβατικοί. Μία ακόμη αιτία κουτσομπολιού είναι ο φόβος μπροστά στις κοινωνικές αλλαγές και στη διαφορετικότητα. Μας φαίνεται παράξενο ότι οι άνθρωποι, αν και φιλοπρόοδοι, απεχθάνονται τις αλλαγές, αυτές που θα τους αναγκάσουν να αλλάξουν τη ζωή και την καθημερινότητά τους, τις συνήθειες, τις αξίες, τις σκέψεις και τον τρόπο που συναλλάσσονται με τους άλλους. Άλλοτε, πάλι, το κουτσομπολιό έχει το ρόλο της κοινωνικής περιπολίας, προστατεύει την αυστηρή εφαρμογή των κανόνων εθιμικής συμπεριφοράς της κοινωνίας. Έτσι, μπορεί μια παράτυπη, παράνομη, ακόμα και εγκληματική πράξη να ξεφύγει από την τσιμπίδα του νόμου, ποτέ όμως από αυτούς που έχουν αναλάβει το ρόλο της κοινωνικής εποπτείας, όπως είναι τα ΜΜΕ».

Μάρκος Περράκης
«Μας είναι πιο ευχάριστο να κουτσομπολεύουμε τους άλλους και όχι να μας κουτσομπολεύουν, γιατί ασυναίσθητα με την πρώτη περίπτωση εκθέτουμε τους άλλους. Ποτέ δεν είναι άνετο για μας να μας εκθέτουν άλλοι».

Σχόλια με ονοματεπώνυμο
1. «Είναι βαρετό και ποτέ δεν γίνεται να κουτσομπολεύει κάποιος τις κρυφές αρετές των άλλων.» Μπέρτραντ Ράσελ

2. «Υπάρχει μόνο ένα πράγμα που είναι χειρότερο από το να σε κουτσομπολεύουν κι αυτό δεν είναι το κουτσομπολιό.» Όσκαρ Ουάιλντ

3. «Όποιος κουτσομπολεύει μαζί σου άλλους έρχεται η στιγμή που θα κουτσομπολέψει κι εσένα πίσω από την πλάτη σου.»

Ισπανικό γνωμικό