«Λοιπόν, ήρθε η ώρα», είπε η Barbara Streisand καθώς διάβαζε τον φάκελο που περιείχε το όνομα τoυ νικητή για το Όσκαρ Καλύτερης Σκηνοθεσίας του 2010.
Για πρώτη φορά στην τότε 81χρονη ιστορία των Όσκαρ, μια γυναίκα κέρδισε το βραβείο καλύτερης σκηνοθεσίας, μιας από τις πιο σημαντικές κατηγορίες του θεσμού. Η έκπληκτη (μόλις άκουσε το όνομα της) Kathryn Bigelow [φωτό κάτω] κέρδισε τους James Cameron και Quentin Tarantino με την ταινία της «The Hurt Locker».
Μέχρι τότε, είχαν προταθεί μόλις τέσσερις γυναίκες σκηνοθέτιδες στην κατηγορία: Η Bigelow είχε προηγηθεί της Lina Wertmuller (1977), της Jane Campion (1994) και της Sofia Coppola (2004).
Τα Βραβεία Όσκαρ του 2021 σημείωσαν άλλη μια πρωτιά στην ιστορία των Όσκαρ, καθώς δύο γυναίκες — η Chloe Zhao και Emerald Fennell — ήταν υποψήφιες για την καλύτερη σκηνοθεσία την ίδια χρονιά, με τη Ζhao να κερδίζει το βραβείο για το «Nomadland».
Άλλα φέτος έχουμε άλλο ένα ρεκόρ, με την Campion να γίνεται η πρώτη γυναίκα που προτείνεται δεύτερη φορά για Όσκαρ καλύτερης σκηνοθεσίας.
Αλλάζουν όμως πραγματικά τα πράγματα στην Ακαδημία όσον αφορά στις διακρίσεις σε βάρος των γυναικών;
Oscars 2022: Οι 9 ιδιαίτερες «πρωτιές» των φετινών βραβείων του κινηματογράφου
Η ανισορροπία στην κινηματογραφική βιομηχανία
Βήμα-βήμα, οι γυναίκες εισέρχονται στους ανδροκρατούμενους χώρους της κινηματογραφικής βιομηχανίας.
Ωστόσο, σύμφωνα με την τρέχουσα έκθεση Celluloid Ceiling Report, η οποία δημοσιεύεται ετησίως τα τελευταία 24 χρόνια και εξετάζει την απασχόληση των γυναικών στις 250 ταινίες με τις μεγαλύτερες εισπράξεις στις ΗΠΑ, η πρόοδος είναι πολύ αργή και μερικές φορές καθυστερεί.
Αφού έφτασε στο ιστορικό υψηλό όλων των εποχών το 2020, το ποσοστό των γυναικών σκηνοθετών στις τοπ 250 και τις τοπ 100 ταινίες μειώθηκε το 2021. Το ποσοστό των γυναικών που σκηνοθέτησαν τις 250 πιο εμπορικές ταινίες μειώθηκε από 18% το 2020 σε 17% το 2021 ενώ το ποσοστό των γυναικών σκηνοθετών για τις 100 πιο εμπορικές ταινίες μειώθηκε, αντίστοιχα, από 16% σε 12%.
Οι γυναίκες υποεκπροσωπούνται επίσης σε μεγάλο βαθμό σε άλλα κινηματογραφικά επαγγέλματα: Το 2021, το 94% των 250 πιο εμπορικών ταινιών στις ΗΠΑ έγιναν χωρίς γυναίκες κινηματογραφιστές, το 92% χωρίς γυναίκες συνθέτες, το 82% χωρίς γυναίκες σκηνοθέτες, το 73% χωρίς γυναίκες μοντέρ και το 72% χωρίς γυναίκες σεναριογράφους.
Σημείο καμπής για τις γυναίκες;
Τα τελευταία χρόνια, η έλλειψη πολυπολιτισμικότητας στα υψηλότερα κινηματογραφικά βραβεία του Χόλιγουντ βρίσκεται στο προσκήνιο, με hashtags όπως το #OscarsSoMale και το #OscarsSoWhite να καταδικάζουν την περιθωριοποίηση των γυναικών και τις φυλετικές διακρίσεις στη βιομηχανία του κινηματογράφου.
Η πολυπολιτισμικότητα ήταν από καιρό το ζητούμενο στην κινηματογραφική σκηνή, αλλά οι πραγματικές μεταρρυθμίσεις στην Ακαδημία έγιναν ως αντίδραση στα κινήματα #MeToo και Black Lives Matter.
Ο αριθμός των γυναικών στο Board of Governors της Ακαδημίας Κινηματογράφου, που αποφασίζουν για τους νικητές των Όσκαρ, αυξήθηκε από 26 σε 31, σε σύνολο 54 μελών.
Ανακοινώθηκαν επίσης μεταρρυθμίσεις στην κατηγορία της καλύτερης ταινίας. Για να είναι υποψήφιες, οι ταινίες πρέπει να πληρούν τουλάχιστον δύο από τα τέσσερα κριτήρια πολυπολιτισμικότητας, τα οποία περιλαμβάνουν ηθοποιούς από υποεκπροσωπούμενες ομάδες σε πρωταγωνιστικούς ρόλους ή τουλάχιστον το 30% του καστ. Παρόμοια κριτήρια ισχύουν και στις ομάδες παραγωγής και δημιουργικών τμημάτων.
Το θέμα της ταινίας λαμβάνει επίσης πόντους πολυπολιτισμικότητας όταν η ιστορία επικεντρώνεται σε γυναίκες, άτομα LGTBQ, μειονοτικές ομάδες ή άτομα με ειδικές ανάγκες.
Στο μεταξύ, η Ακαδημία αναζητά επίσης τρόπους για να ανοίξει την τελετή απονομής στο κοινό λόγω της δραστικής πτώσης των τηλεθεατών.
Για του λόγου το αληθές, μόλις 10 εκατομμύρια άνθρωποι παρακολούθησαν στις ΗΠΑ την περσινή εκδήλωση — λιγότεροι από τους μισούς τηλεθεατές του 2020. Πλέον οι διοργανωτές των Όσκαρ έχουν καθιερώσει ένα βραβείο κοινού για το οποίο οι fans του κινηματογράφου μπορούν να ψηφίσουν στο διαδίκτυο.
Η αντίστροφη μέτρηση, πάντως, για τη φετινή τελετή έχει αρχίσει. Μία και σήμερα και αν θέλεις θυμήσου εδώ τις υποψηφιότητες για όλες τις κατηγορίες
