ΑΠΟ ΤΗ ΛΕΤΙΤΣΙΑ ΜΟΥΣΤΑΚΗ

Μας υπηρετούν πιστά και μας υποστηρίζουν καθημερινά σε όλες μας τις ασχολίες, πόσες όμως από εμάς τους δίνουμε τη σημασία που τους αναλογεί; Ο λόγος; Μα, για τα πόδια μας, που κάνοντας έναν πρόχειρο υπολογισμό βλέπουμε ότι καλούνται να μας υποστηρίξουν για περίπου 10 ώρες την ημέρα, 365 ημέρες το χρόνο, καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας δηλαδή για περίπου 78 έτη κατά μέσον όρο! Μήπως τώρα αντιλαμβάνεστε πόσο σημαντικά είναι και πόσο η σωστή φροντίδα τους θα έπρεπε να αποτελεί προτεραιότητά μας; Μια φροντίδα η οποία θα πρέπει να ξεκινά από τα βασικά, δηλαδή από τα παπούτσια! Εμείς ρωτήσαμε τον κ. Στέλιο Πετρούτσο PT., MSc, φυσιοθεραπευτή με μάστερ στην ορθοπεδική και αθλητιατρική αποκατάσταση, εξειδικευμένο στην Εφαρμοσμένη Εμβιομηχανική Κάτω Άκρου (Παν/μίο Νοτίου Αυστραλίας – UniSA) και εκείνος μας κατέθεσε την επαγγελματική του εμπειρία και τις πολύτιμες συμβουλές του.

Ψηλοτάκουνα
Μπορεί να μας χαρίζουν μερικούς έξτρα πόντους στο ύψος και να τονίζουν την αυτοπεποίθησή μας, όμως μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα.

Η άποψη του ειδικού: «Τα ψηλοτάκουνα υποδήματα μετατοπίζουν το κέντρο βάρους του σώματος στο πρόσθιο τμήμα του ποδιού, το οποίο δεν είναι κατασκευασμένο για να δέχεται τόσο μεγάλα φορτία επί μακρόν. Επιπροσθέτως, δεν είναι φτιαγμένα από μαλακά υλικά που αποσβένουν τους κραδασμούς. Ο νούμερο ένα κίνδυνος είναι η πτώση μεταταρσίου που μπορεί να εξελιχθεί σε “μεταταρσαλγία” η “νευρίνωμα του Μόρτον”. Και οι δύο περιπτώσεις χρονίζουν και προκαλούν τοπικά συμπτώματα στο άκρο πόδι. Την πτώση του μεταταρσίου έπεται η αποσταθεροποίηση του “πελματιαίου πλατό”, που υπό προϋποθέσεις μπορεί να οδηγήσει στο στράβωμα του μεγάλου δακτύλου, δηλαδή το κότσι. Η δε μακροχρόνια χρήση τους δημιουργεί βράχυνση στους μυς της γάμπας και ένα σύνολο αλυσιδωτών προσαρμογών σε όλο το σώμα, που προδιαθέτουν για γοναλγίες, οσφυαλγίες κ.ά.».

Η συμβουλή: Αν δεν μπορείτε να τα στερηθείτε, περιοριστείτε να τα φοράτε μόνο στις βραδινές σας εξόδους και εφόσον δεν χρειάζεται να περπατήσετε πολύ ή να σταθείτε όρθιες για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Μπαλαρίνες – Ίσια παπούτσια – Φλατ
Τα λατρεύουμε, γιατί είναι μαλακά και άνετα, όχι όμως και τα πόδια μας, αφού δεν προστατεύονται αρκετά.

Η άποψη του ειδικού: «Τα εντελώς ίσια υποδήματα είναι σαφώς πιο ευρύχωρα και άνετα στην εφαρμογή. Στο σύνολό τους, όμως, αποτυγχάνουν να αποσβένουν τους κραδασμούς και να υποστηρίζουν σωστά τις φυσιολογικές καμάρες του ποδιού. Το 87% του φυσιολογικού πληθυσμού παρουσιάζει στο πόδι “πρηνισμό”, δηλαδή πλατυποδία (μικρού ή μεγάλου βαθμού πτώση της ποδικής καμάρας). Η πλατυποδία και το κοντό πρώτο μετατάρσιο (τα οποία και τα δύο κληρονομούνται) είναι οι νούμερο ένα αιτίες που οδηγούν στο σχηματισμό του κοτσιού. Έτσι, ενώ πολλές γυναίκες αγοράζουν ίσια υποδήματα για άνεση, ουσιαστικά προκαταβάλλουν τον εαυτό τους, υπό προϋποθέσεις, σε διάφορες παθολογίες, όπως κότσι, πελματιαία απονευρωσίτιδα, μεταταρσαλγία, σησαμοειδίτιδα, άκανθα πτέρνας κ.λπ.».

Η συμβουλή: Κρατήστε τα για ειδικές περιπτώσεις και στην καθημερινή σας ζωή να προτιμάτε παπούτσια με τακούνι 3-4 εκατοστών, που να εφαρμόζουν σωστά στο πέλμα και να έχουν ενισχυμένη καμάρα.

Μυτερά
Μπορεί να κάνουν το πέλμα να δείχνει μακρύτερο και το πόδι κομψότερο, εντούτοις τα δάχτυλα του ποδιού κυριολεκτικά «ασφυκτιούν».

Οι κίνδυνοι: «Τα υπερβολικά μυτερά υποδήματα, ανεξαρτήτως του ύψους του τακουνιού, συνδυάζουν τα μειονεκτήματα των δύο προηγούμενων κατηγοριών υποδημάτων και, το σημαντικότερο, συμπιέζουν τις δομές του πρόσθιου ποδιού, λόγω περιορισμένου χώρου. Αναλογικά το πόδι είναι υπόλογο σε όλες τις προαναφερθείσες παθολογίες (μεταταρσαλγία, κότσι και νευρίνωμα του Μόρτον)».

Η συμβουλή: Προσπαθήστε να μη θυσιάζετε τα πόδια σας στο όνομα της μόδας και τα παπούτσια σας να είναι άνετα, αν είναι δυνατόν με στρογγυλή μύτη και το μεγαλύτερο δάχτυλο να απέχει τουλάχιστον μισό εκατοστό από την άκρη του παπουτσιού.

Αθλητικά
Πιστοί και αναντικατάστατοι σύντροφοί μας για τη γυμναστική και τα σπορ, γίνονται όλο και καλύτερα χάρη στο σύγχρονο τεχνολογικό σχεδιασμό τους.

Η άποψη του ειδικού: «Πολλά χρήματα έχουν επενδυθεί σε έρευνα την τελευταία δεκαετία από μεγάλες εταιρείες κατασκευής αθλητικών υποδημάτων. Ο λόγος είναι η ολοένα και αυξανόμενη τάση του πληθυσμού προς τη σωματική άσκηση. Το ερευνητικό ζητούμενο είναι η μείωση βάρους του υποδήματος, η αποτελεσματική απόσβεση των κραδασμών και η ιδανική υποστήριξη των ευαίσθητων δομών του ποδιού κατά τη σωματική άσκηση. Δώστε ιδιαίτερη προσοχή στις απομιμήσεις ακριβών και γνωστών φιρμών, μια και τα υλικά κατασκευής τους είναι αμφιβόλου ποιότητας και η χρήση τους σε έντονη αθλητική δραστηριότητα μπορεί να εγκυμονεί μακροπρόθεσμα κινδύνους».

Η συμβουλή: Για μεγαλύτερη ασφάλεια, φροντίστε να επιλέγετε μοντέλο ανάλογα με το άθλημα που κάνετε. Να επιλέγετε κυρίως αυτά που κατασκευάζονται από υλικό που μπορεί να στεγνώνει γρήγορα και να τα φοράτε πάντα με βαμβακερές κάλτσες. Μία με δύο φορές την εβδομάδα να απλώνετε στο εσωτερικό τους το βράδυ σόδα σκόνη (απορροφά τις μυρωδιές) ή κάποια σκόνη κατά των μυκήτων.

Μπότες
Ζεστές και άνετες, ιδανικές για το χειμώνα, τις βροχές και το κρύο.

Η άποψη του ειδικού: «Για τις μπότες ισχύουν τα ίδια με τις τρεις παραπάνω κατηγορίες υποδημάτων, ανάλογα με τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους ως προς το ύψος του τακουνιού και το χώρο που επιτρέπουν στο πρόσθιο πόδι».

Η συμβουλή: Κατά την επιλογή τους προσέξτε να μη σας στενεύουν υπερβολικά στο πάνω μέρος του ποδιού (κουντεπιέ), στους αστραγάλους και στη γάμπα. Το υλικό τους να είναι δέρμα, για να επιτρέπεται στο πόδι να αναπνέει, ενώ και εσωτερικά θα πρέπει να είναι φοδραρισμένες με δέρμα, ώστε να διατηρήσουν το σχήμα τους.

Με ποια κριτήρια να διαλέξω;
Υπάρχει, άραγε, κάποιος τύπος παπουτσιών που να «αγκαλιάζει» ιδανικά τα πόδια μας, ώστε να τα υποστηρίζει και να τα προστατεύει; Ο κ. Πετρούτσος μάς συμβουλεύει:

Ο όρος «σωστός/ιδανικός» τύπος υποδήματος είναι σχετικός, όταν τα υποδήματα μαζικής παραγωγής που βρίσκουμε στις βιτρίνες προορίζονται για το γενικό πληθυσμό, ενώ τα ανατομικά χαρακτηριστικά κάθε ποδιού είναι διαφορετικά. Το πλησιέστερο στο «ιδανικό υπόδημα» θα πρέπει να πληροί τις εξής προϋποθέσεις:

• Μαλακή γόμα σόλας για να αποσβένει αποτελεσματικά τους κραδασμούς.
• Αντιμυκητιακή εσωτερική σόλα.
• Να είναι ελαφρύ για ξεκούραστη βάδιση.
• Σκληρή υποστήριξη στο πίσω μέρος που αγκαλιάζει τον αστράγαλο για μέγιστο έλεγχο πατήματος.
• Επαρκή υποστήριξη της ποδικής καμάρας στο εσωτερικό του υποδήματος.
• Επαρκές εύρος στο εμπρός τμήμα του και μαλακό δέρμα για να επιτρέπει τη φυσιολογική κίνηση των δακτύλων όταν το βάρος μετατοπίζεται μπροστά κατά τη βάδιση και το τρέξιμο.
• Λίγο τακούνι 2-3 εκατοστών, για να κατανέμονται καλύτερα οι πιέσεις κατά μήκος του άκρου ποδιού.
• Αποσπώμενο εσωτερικό πάτο.

Τέλος, όπως επισημαίνει ο κ. Πετρούτσος: «ιδανική υποστήριξη, ιδιαίτερα στη συμπτωματική γυναίκα, προσφέρει η εφαρμογή ορθοπεδικών ή αθλητικών υποδημάτων σε συνδυασμό με ορθοπεδικές σόλες ειδικής κατασκευής», και προσθέτει ότι «ο ορθοπεδικός πάτος πρέπει να βελτιώνει γωνίες στο πέλμα – και για να συμβεί αυτό, πρέπει να γίνεται μέτρηση των γωνιών κι όχι των πιέσεων, κάτι που δεν επιτυγχάνεται με τους πάτους που κατασκευάζονται έπειτα από ένα απλό πελματογράφημα».