Ήξερα τη φάβα Σαντορίνης ως την κορυφαία, με γεύση που ξεχωρίζει απ’ τις υπόλοιπες σχεδόν όσο και η υπερτριπλάσια τιμή της. Αυτό, μέχρι εκείνο το νωχελικό καλοκαιρινό απόγευμα στις Σπέτσες που καθίσαμε στου Ορλώφ για ουζάκια και κουβέντα, με θέα τις σκαφάρες που γυρνάγανε στο παλιό λιμάνι και τις σκαφάτες που γεμίζανε τα τραπέζια δίπλα μας.
Τάι-Τσί στο σκάφος μπροστά στο Ορλώφ, στις Σπέτσες...
Καθώς η ματιά μου είχε ξαποστάσει διερευνητικά σε κάποιες πρώην όμορφες με μπλαζέ εκφράσεις και τσιτωμένα δέρματα, γαρνιρισμένες επιλεκτικά με αξεσουάρ Lοuis Vuitton, ο σερβιτόρος κατάφερε χωρίς να μου αποσπάσει ίχνος προσοχής απ’ την κοινωνιολογική μου ενασχόληση, να τοποθετήσει ένα πιάτο φάβα μπροστά μου. Μια αδιάφορη κίνηση έφερε μια μπουκιά απ’ τη φάβα στο στόμα μου και ξαφνικά οι προτεραιότητες στην προσοχή μου άλλαξαν... Αυτή η φάβα ήταν "βελούδινη", με γλυκιά, υπέροχα απαλή γεύση, μια γεύση που αισθάνθηκα ότι δεν είχα ξαναδοκιμάσει ποτέ... Άμεση αντίδραση το ερώτημα στον υπεύθυνο "Είναι η πιο νόστιμη φάβα που έχω δοκιμάσει. Είναι Σαντορίνης; Τι είναι;" για να εισπράξω την αναπάντεχη και επίμονη απάντηση, ότι είναι κανονική απλή φάβα της σειράς...
"Κάποιο λάκκο έχει η φάβα» είπα από μέσα μου, γιατί δεν είναι δυνατόν μια κανονική φάβα να έχει τέτοια γεύση. Και, σιγά-σιγά φρόντισα και έμαθα "το μικρό μυστικό", ξέροντας ότι η καλοπροαίρετη επιμονή ενός ενθουσιασμένου πελάτη δημιουργεί πάντα την ατμόσφαιρα ώστε το όποιο μυστικό να "διαρρεύσει" διακριτικά. Ως νεότερος "deep throat" λοιπόν, είπα να το μοιραστώ μαζί σας? Το μυστικό λέγεται πολύ απλά? "καρότο", το οποίο βράζοντας με το κρεμμύδι και τη φάβα, προσφέρει τη βελούδινη υφή του γλυκαίνοντας την γεύση της φάβας τόσο αρμονικά που σε απογειώνει -παρεμπιπτόντως να αναφέρω ότι όλοι οι μεζέδες που δοκίμασα στο Ορλώφ ήταν πραγματικά κορυφαίοι- αν βρεθείτε στις Σπέτσες οπωσδήποτε προγραμματίστε ένα ουζάκι εκεί.
Ψάχνοντας το θέμα λίγο παραπάνω έμαθα ότι η προσθήκη καρότου στα όσπρια γενικότερα τα κάνει πιο ευκολοχώνευτα και ίσως γι’ αυτό υπάρχει σε πολλές από τις παραδοσιακές συνταγές οσπρίων.
Για τη δοκιμή της συνταγής, πέρα από την κλασική κίτρινη φάβα, βρήκα ευκαιρία να δοκιμάσω δύο επιπλέον: την πορτοκαλί και την πράσινη. Τις είχα βρει σε ανύποπτο χρόνο σε σούπερ μάρκετ με βιολογικά προϊόντα και έψαχνα αφορμή να τις τιμήσω. Η ευτυχής συγκυρία μάλιστα ήταν ότι λόγω εποχής είχα τη δυνατότητα να χρησιμοποιήσω το αγαπημένο μου ζακυνθινό κρεμμύδι, που σίγουρα ενισχύει τον γλυκό συνδυασμό φάβας- καρότου. Συγκριτικά, η γεύση (αλλά και το χρώμα) της πορτοκαλιάς φάβας ήταν πολύ κοντά στη κλασική κίτρινη και ομολογώ ότι δεν βρήκα επαρκή διαφορά για να την θεωρώ ουσιαστική εναλλακτική πρόταση. Η πράσινη, απ’ την άλλη, είχε διακριτή διαφορά σε σχέση με την κλασική, όντας πιο ..."πράσινη" και στην γεύση, δηλαδή πιο φρέσκια και ατίθαση με την αίσθηση λαχανικού και με λιγότερο ομοιογενή αμυλώδη γεύση οσπρίου.
Όποια και να δοκιμάσετε όμως, το αποτέλεσμα, με την προσθήκη του καρότου, είναι εξαιρετικό. H γεύση της φάβας με αυτή τη συνταγή μπορεί να αποτελέσει εξαιρετική βάση για πιο δημιουργικές παραλλαγές, πειραματισμούς και συνδυασμούς, στους οποίους θα επανέλθουμε.
Υλικά για μεζέ (για 8 άτομα)
200 γραμ. φάβα κίτρινη
200 γραμ. φάβα πορτοκαλί
200 γραμ. φάβα πράσινη
3 μεσαία καρότα τριμμένα, η ποσότητα χωρισμένη στα 3
1 μεγάλο κρεμμύδι τριμμένο (ή 2 μικρά), χωρισμένο στα 3
6 κ.σ. ελαιόλαδο για το μαγείρεμα
2.5 λίτρα ζεστό νερό
αλάτι, πιπέρι
ψιλοκομμένο κρεμμύδι και ελαιόλαδο για το σερβίρισμα
Κάνετε τη φάβα: Ξεπλένετε κάθε μια από τις φάβες χωριστά σε κρύο νερό. Σε τρεις μικρές κατσαρόλες βάζετε από 2 κ.σ. ελαιόλαδο στην καθεμία και τσιγαρίζετε για 3-4 λεπτά την ποσότητα κρεμμυδιού που αναλογεί σε κάθε φάβα. Στη συνέχεια προσθέτετε το καρότο, την φάβα και 700 γραμ. νερό ζεστό σε κάθε κατσαρόλα αντίστοιχα. Αφήνετε τις φάβες να πάρουν βράση και αφαιρείτε τους αφρούς που θα προκύψουν στα πρώτα 10 λεπτά του βρασίματος. Χαμηλώνετε τη φωτιά και τις αφήνετε να σιγοβράσουν για 40-50 λεπτά (μπορεί να διαφέρει ο χρόνος ανάμεσα στο κάθε είδος φάβας) ή μέχρι να χυλώσουν τελείως και με την κουτάλα να διαλύονται τα όσπρια (συμπληρώνετε νερό ανάλογα, αν χρειαστεί στη πορεία). Αν διαθέτετε μίξερ χεριού, περνάτε με αυτό το μείγμα σε κάθε κατσαρόλα ώστε να γίνει η φάβα πραγματικά βελούδινη στην υφή. Αν όχι, με την κουτάλα ή το σκεύος για πουρέ ανακατεύετε πολύ καλά τον κάθε χυλό ώστε να αποκτήσει όσο το δυνατόν κρεμώδη υφή (στις φωτό είναι η δεύτερη εκδοχή μια και οι φάβες έγιναν σε εξοχικό, όπου ανακαλύψαμε ότι δεν διέθετε μίξερ).
Σερβίρισμα: Bάζετε την κάθε φάβα ξεχωριστά σε μπολ, ρίχνετε με μέτρο(*) ελαιόλαδο και από πάνω ψιλοκομμένο κρεμμύδι (στην παραδοσιακή εκδοχή, μπορείτε επίσης να προσθέσετε ρίγανη και λεμόνι).
Σημείωση(*): Επειδή η φάβα είναι οχι απλά ελαιόφιλος, αλλά ελαιοδιψής, είναι πολύ εύκολο να παρασυρθούμε και να προσθέσουμε μεγάλη ποσότητα λαδιού. Άλλωστε το "κάποιο λάκκο έχει η φάβα" προέρχεται κατά την επικρατούσα άποψη από το γεγονός ότι όταν οι νοικοκυρές στη Σαντορίνη έκαναν με το δάκτυλο στο κέντρο του πιάτου μια τρύπα για να βάλουν ελαιόλαδο στη φάβα, αυτό εξαφανιζόταν σύντομα, εξ ου και η έκφραση περί λάκκου...
