Η ηθοποιός Λένα Παπαληγούρα μιλά στην Νικολέτα Μακρή και το WomenOnly, με αφορμή την τραγωδία του Σοφοκλή «Ηλέκτρα» όπου θα πρωταγωνιστήσει και η οποία κάνει πρεμιέρα στις 3 Ιουλίου.

Πώς είναι η καθημερινότητά σου αυτή την περίοδο;

Αυτή την περίοδο με πετυχαίνεις σε μια τρέλα γιατί έχω τις πρόβες για την «Ηλέκτρα» αλλά είναι και η περίοδος όπου τελειώνουν τα γυρίσματα του «Όρκου» στην ΕΡΤ. Οπότε είμαι ανάμεσα σε πρόβα και γύρισμα και στα παιδιά μου, τα οποία προσπαθώ να βρίσκω χρόνο τα απογεύματα για να τα βλέπω. Ευτυχώς έχω μάθει τα λόγια γιατί αυτή ήταν η τρέλα της προηγούμενης περιόδου. Εγώ για να απελευθερωθώ στην πρόβα, χρειάζομαι να έχω μάθει τα λόγια. Ευτυχώς όμως πέρασε αυτό το δύσκολο στάδιο και τώρα είμαστε στη διαδικασία να ελευθερωθεί και να στηθεί η παράσταση, που είναι η πιο δημιουργική διαδικασία αλλά και η πιο δύσκολη.

Στις 3 Ιουλίου λοιπόν, κάνετε πρεμιέρα με την «Ηλέκτρα» του Σοφοκλή στο Κηποθέατρο Παπάγου και θα σε δούμε στον ομώνυμο ρόλο.

Ναι, θα υποδυθώ την Ηλέκτρα, έχω κάνει στο παρελθόν την Ηλέκτρα του Ευριπίδη που πραγματεύεται το ίδιο θέμα απλά με πολύ διαφορετικό τρόπο, οπότε τώρα είναι σαν να ξανασυναντάω την ηρωίδα που όμως έχει ταυτόχρονα πολλά κοινά με την παλιά αλλά και δεν έχει. Για εμένα είναι ένα τελείως διαφορετικό πράγμα. Το έργο είναι ένα αριστούργημα, είναι από αυτά τα έργα που σου αποκαλύπτονται. Δηλαδή εγώ το είχα στο μυαλό μου πιο σκληρό απ’ ότι είναι αλλά μου αποκαλύπτεται ότι είναι πιο ευαίσθητο και πολιτικό έργο. Νιώθω μεγάλη χαρά και ευθύνη γιατί είναι δύσκολο. Μπορώ να πω ότι είναι αυτή η περίοδος των προβών, έναν μήνα πριν την πρεμιέρα, όπου αισθάνεσαι ότι αναμετριέσαι με ένα δύσκολο πράγμα.

Στάθηκα λίγο σε αυτή τη φράση του Δελτίου Τύπου της παράστασης που λέει ότι η Ηλέκτρα υπενθυμίζει ακατάπαυστα την ανάγκη για αποκατάσταση της φρικτής αδικίας. Θα ήθελα να μου πεις πώς τα πας με τις καταστάσεις όπου υπάρχει αδικία; Θα παρέμβεις;

Ναι, θα παρέμβω. Γενικά δεν μπορώ την αδικία, είναι από τα πράγματα που με βγάζουν έξω από τα ρούχα μου, απλά μεγαλώνοντας νιώθω ότι κάποιοι άνθρωποι κατακτούμε την ωριμότητα να βρίσκουμε και τον σωστό τρόπο να παρεμβαίνουμε. Δηλαδή σε σχέση με την Ηλέκτρα, το συγκινητικό είναι ο τρόπος της που είναι τόσο απόλυτος. Είναι από αυτές τις ηρωίδες του Σοφοκλή όπως για εμένα και η Αντιγόνη, που έχουν μια απολυτότητα σχεδόν εφηβική και αυτό είναι συγκινητικό γιατί είναι μυθιστορηματική απολυτότητα, την οποία στη ζωή δεν τη συναντάμε τόσο εύκολα. Στη ζωή πάνω-κάτω είμαστε όλοι Χρυσόθεμες ή Ισμήνες, δύσκολα συναντάς Ηλέκτρες, για αυτό είναι ευλογία όταν σου δίνεται η ευκαιρία να τις παίξεις στο θέατρο.

Πότε ήταν η τελευταία φορά που διαμαρτυρήθηκες για κάτι;

Πρόσφατα με το προεδρικό διάταγμα που υποβαθμίζει τα πτυχία των δραματικών σχολών.

Έχεις άγχος στις πρεμιέρες σου;

Φυσικά, πολύ και όχι μόνο στις πρεμιέρες. Γενικά έχω άγχος. Όσο μεγαλώνω αρχίζει και με ενδιαφέρει περισότερο η διαδικασία παρά το αποτέλεσμα στα πράγματα και όσο αυξάνονται και οι ρόλοι ευθύνης, αναγκαστικά είναι ένας τρόπος αυτός. Αλλιώς πιστεύω θα τρελαθείς αλλά γενικά δεν μου είναι αβασάνιστο να ανέβω στη σκηνή.

Δίνεις σημασία στις κριτικές;

Δεν μπορώ να πιστέψω ότι υπάρχει ηθοποιός που δεν δίνει.

Θα δεχόσουν εύκολα μια αρνητική κριτική;

Μα έχω αναγκαστεί να δεχτώ, δεν γίνεται να μην τις δεχτείς, υπάρχουν. Νομίζω ότι το μεγαλύτερο δώρο που μπορεί να κάνει κανείς στον εαυτό του, είναι να ησυχάσει με την ιδέα ότι δεν μπορούμε να αρέσουμε σε όλους και μάλιστα κάθε χρόνο. Πιστεύω ότι και στο καλό και στο κακό πρέπει να δίνεις μια σημασία που δεν είναι τεράστια γιατί και το καλό μπορεί να σε αποπροσανατολίσει αλλά και το κακό μπορεί να σου κόψει τα πόδια και να μην μπορείς την άλλη μέρα να αποδώσεις. Καμιά φορά μπορεί να επιστρέφω σε μια κριτική μετά το τέλος μιας παράστασης. Όσο παίζουμε δεν μπορώ να σου πω ότι είμαι από αυτούς που δεν τις διαβάζουν, γιατί κάποιοι το καταφέρνουν και δεν τις διαβάζουν. Εγώ προσπαθώ να απασχολώ το μυαλό μου τόσο όσο.

Υπάρχουν στοιχεία μέσα σου που έχουν αλλάξει με τον ερχομό των παιδιών;

Πολλά. Κυρίως έχει να κάνει με μια γείωση με το ότι ο εαυτός σου μπαίνει σε δεύτερη μοίρα και ότι αρχίζεις να νοιάζεσαι περισσότερο για κάποιους άλλους, που για εμένα αυτό είναι πολύ ευεργετικό και πολύ ωραίο συναίσθημα. Επίσης με το γεγονός ότι εγώ είχα μια ματαιότητα στα πράγματα - με απασχολεί πολύ αυτό, αισθάνομαι ότι όλα τα πράγματα είναι μάταια - και όταν ήρθαν τα παιδιά μου σταμάτησα να το έχω αυτό. Αυτές οι στιγμές που ζεις με τα παιδιά σου είναι ανεκτίμητες και όλη η ζωή παίρνει μια άλλη διάσταση.

Είναι στιγμές που θες να μην πας στη δουλειά για να κάτσεις με τα παιδιά ή διαχωρίζεις τη μητρότητα από την καριέρα;

Όταν αναγκάζομαι να φύγω από τα παιδιά μου για να πάω στη δουλειά πάντα μου είναι πολύ δύσκολο. Γενικά η ώρα που περνάω μαζί τους είναι ανεκτίμητη και πάντα θέλω περισσότερο. Από την άλλη είμαι από τους ανθρώπους που θέλω την ισορροπία στη ζωή μου. Μου είναι σημαντικό να διατηρώ και το κομμάτι της δουλειάς μου κυρίως επειδή έχω υπαρξιακή σχέση με τη δουλειά. Βέβαια όσον χρόνο έχω τον αφιερώνω στα παιδιά και με πολλή χαρά.

Τι θα ήθελες να μεταλαμπαδεύσεις στα παιδιά σου;

Να είναι καλοί άνθρωποι και ευτυχισμένοι ταυτόχρονα. Γίνεται αυτό; Δύσκολο το βλέπω.

Προέρχεσαι από μια οικογένεια πολιτικών. Τι έμαθες μέσα από την πορεία του πατέρα σου στην πολιτική;

Πρώτα απ’ όλα είχα την τύχη να είναι πολιτικοί οι οποίοι έβαζαν την αγάπη τους για την πατρίδα πάνω απ΄όλα. Αυτό ήταν το κινητρό τους για να είναι σε αυτή τη δουλειά και νομίζω ότι αυτό είναι ανεκτίμητο μάθημα, γιατί ξέρεις, καμιά φορά, τα κίνητρα των ανθρώπων δεν είναι πάντα τα ίδια οπότε ήταν αγνό το κίνητρό τους για αυτό και είμαι πολύ περήφανη για αυτούς. Επίσης, έχω μάθει ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο και αυτό με έχει βοηθήσει πολύ στη δικιά μου τη δουλειά γιατί από τη μία μπορεί να είσαι πολύ δημοφιλής και από την άλλη καθόλου. Ακόμα μπορεί το να κάνεις ένα όραμα πραγματικότητα να έχει μεγάλο κόστος, το οποίο σε εμάς τους καλλιτέχνες είναι διαφορετικού τύπου το κόστος αλλά πάλι είναι κόστος.

Η μητέρα σου από την αλλή είναι ψυχολόγος... Χρειάστηκες ποτέ τη βοήθειά της;

Τη βοήθειά της τη χρειάζομαι συνέχεια γιατί είναι φανταστική μητέρα και φανταστική γιαγιά και αν δεν ήταν αυτή δεν θα μπορούσα τίποτα να κάνω.

Σε βοηθάει με τα παιδιά;

Ναι, φουλ! Παρόλα αυτά έχω κάνει στο παρελθόν συνεδρίες με ψυχολόγο, ασχέτως της μητέρας μου γιατί όταν έχεις μάνα ψυχολόγο δεν πας σε αυτήν, και με είχε βοηθήσει. Θεωρώ δηλαδή τη δουλειά της πολύ σημαντικό λειτούργημα γενικά για τους ανθρώπους.

Οι παραστάσεις σας με την «Κατερίνα» του Κορτώ είναι κάθε φορά sold-out. Τι πιστεύεις ότι είναι αυτό που έχει κερδίσει τον κόσμο σε αυτό το έργο;

Μακάρι να ήξερα τι είναι αυτό γιατί θα το έκανα σε όλες τις παραστάσεις. Πέρα από την πλάκα πιστεύω ότι είναι ένας συνδυασμός του φανταστικού κειμένου και της γενναιοδωρίας του Κορτώ να πει μια αληθινή ιστορία και με τέτοιο τρόπο, με τη γραφή του που είναι τόσο αιχμηρή που συνδυάζει το φως με το σκοτάδι. Και νομίζω ότι ταίριαξε το φως με το σκοτάδι του Κορτώ με του Νανούρη, κυριολεκτικά και μεταφορικά. Στην παράσταση ο τρόπος όλος που αποφάσισε ο Γιώργος να χειριστεί και το κείμενο και την ερμηνεία και τη σκηνοθεσία. Έχει να κάνει νομίζω και με τη δική μου χημεία και με τον Γιώργο και με τον Αύγουστο και με το πώς ταιριάξαμε. Κάτι μεταφυσικό, ίσως είναι αυτό.

Θα την ανεβάσετε την παράσταση, να φανταστώ και άλλες φορές...

Τώρα άμεσα όχι άλλα για εμάς είναι ένα ανοικτό κεφάλαιο το οποίο μεγαλώνει μαζί μας.

Ίσως από Σεπτέμβρη;

Από Σεπτέμβρη θα κάνουμε κάτι καινούργιο με τον Γιώργο Νανούρη και τον Μιχάλη Σαράντη. Θα ανεβάσουμε τον «Σιρανό». Από τη νέα σεζόν θα παίξω πάλι για λίγο διάστημα το «Κουκλόσπιτο» στο θέατρο Πορεία και από τέλος Νοέμβρη- αρχές Δεκέμβρη θα συνεχίσουμε στο Αλκυονίς με τον Μιχάλη σε σκηνοθεσία του Γιώργου.

Ύπάρχει κάτι άλλο στα σκαριά;

Συζητάω και κάποια άλλα πράγματα όπως μια ταινία αλλά θα δούμε τι από όλα αυτά θα συνδυαστεί κ.λ.π.

Λένα, είσαι από τις ηθοποιούς που κλέβεις τις εντυπώσεις με τις ερμηνείες σου στο θέατρο. Εσένα που σου αρέσει περισσότερο να παίζεις; Στο θέατρο, την τηλεόραση ή στον κινηματογράφο;

Δεν υπάρχει απάντηση σε αυτό. Μπορεί να απολαύσω φοβερά ένα γύρισμα όπως της ταινίας «Airhostess-737» που κάναμε με τον Θανάση Νεοφώτιστο και πήγε πολύ καλά στο εξωτερικό, αποσπώντας βραβεία. Αυτό λοιπόν το γύρισμα ήταν τρομερό με φανταστικές συνθήκες. Το ίδιο μπορεί να συμβεί και σε μια παράσταση. Νομίζω ότι όλα είναι θέμα σύνθεσης συντελεστών, κειμένου και στιγμής. Όλα είναι το πώς προκύπτουν σε αυτή τη δουλειά και αυτό είναι το πολύ ωραίο, ότι ποτέ δεν ξέρεις.

Πρόσφατα το ΣΕΗ έκανε καταγγελία ότι στα casting των ηθοποιών ζητούν τον αριθμό των followers στα social media…Πώς το σχολιάζεις;

Νομίζω ότι αυτό είναι ένα θέμα που πέρα ότι αφορά άμεσα εμάς τους ηθοποιούς, αφορά όλη την κοινωνία. Έβλεπα μια σειρά, το «Black Mirror», όπου εκεί όλες οι ζωές των ανθρώπων καθορίζονταν από τα social και τους followers και νομίζω ότι αυτό είναι τρομερό και όταν το έβλεπα μου φαινόταν φρικτό και τώρα βλέπεις αυτό σιγά-σιγά να συμβαίνει. Για εμένα όλο αυτό το θέμα με την εικόνα, το πόσο πλαστικοί είναι οι άνθρωποι, το πόσο ψεύτικα είναι όλα, το τι προωθεί ο καθένας για τον εαυτό του σε σχέση με το τι ισχύει στην παραγματικότητα, όλος αυτός ο ψεύτικος κόσμος, με τρομάζει παρα πολύ και σε σχέση με τα παιδιά μου, πέρα από τη δουλειά μου. Είναι επίσης τραγικό το πώς στεκόμαστε και εμείς ως κοινωνία απέναντι ο ένας στον άλλον. Όλες οι σχέσεις γίνονται μέσω του ίντερνετ, δεν είναι τίποτα πραγματικό και νομίζω ότι σε λίγο καιρό θα μας λείπει η πραγματική επικοινωνία αν δεν μας λείπει ήδη.

Για ποιο πράγμα στη ζωή σου αισθάνεσαι περισσότερο ευγνώμων;

Για τα παιδιά μου! Δεν υπάρχει ερώτηση σε αυτό.

Ιnfo:

Η «Hλέκτρα» του Σοφοκλή θα περιοδεύσει το καλοκαίρι στην Ελλάδα με σταθμούς σε δεκάδες πόλεις. Παίζουν ακόμα: Ελισάβετ Μουτάφη, Ιωάννης Παπαζήσης, Στρατής Χατζησταματίου, Εριέττα Μανούρη, Δαυίδ Μαλτέζε, Πάρης Λεόντιος. Για το πρόγραμμα της περιοδείας και εισιτήρια κάνε κλικ στον σύνδεσμο.