Τουλίπα: Σύμβολο απόλυτης αγάπης

22.10.2009
Γεννήθηκε στην Απω Ανατολή και η ομορφιά της λατρεύτηκε από ολόκληρο τον κόσμο. Σήμερα η τουλίπα μπορεί να καλλιεργηθεί και στο δικό σας κήπο ή τη βεράντα.

Μπορεί η τουλίπα να έχει συνδεθεί με την Ολλανδία και τις Κάτω Χώρες, πολλούς αιώνες όμως νωρίτερα αποτελούσε το έμβλημα της Κωνσταντινούπολης. Οι κήποι του Κεράτιου Κόλπου διέθεταν εξαιρετικές ποικιλίες τουλίπας οι οποίες είχαν μεταφερθεί εκεί από τα βάθη της Ανατολής. Η εικόνα της χρησιμοποιήθηκε για τη διακόσμηση των αρχιγραμμάτων της Βίβλου το 12ο αιώνα. Αργότερα, οι αιώνες ακμής της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας είχαν ως σήμα τα άνθη της τουλίπας. Το 1593 ο βοτανολόγος Κάρολος Κλούσιος, διευθυντής του βοτανικού κήπου της πόλης Λέιντεν, μετέφερε την τουλίπα στην Ολλανδία και η καλλιέργειά της ξεκίνησε εκεί συστηματικά για φαρμακευτικούς λόγους. Η ανάπτυξη της καλλιέργειας ήταν ραγδαία και γι’ αυτό το λουλούδι ταυτίστηκε με την παράδοση των Κάτω Χωρών. Το όνομά της πιθανώς προέρχεται από τη λέξη toliban, δηλαδή τουρμπάνι ή το κάλυμμα του κεφαλιού που φορούσαν οι άνθρωποι στη Μέση Ανατολή που μοιάζει με τουλίπα. Στην τέχνη της ικεμπάνα η τουλίπα συμβολίζει την καλοσύνη, τη συμπόνια, την αγάπη και την τύχη.
Οι ρίζες της είναι βολβώδεις, με ωοειδή βολβό που καλύπτεται από καφέ μεμβράνες. Αυτός αποτελεί τον πυρήνα για τον πολλαπλασιασμό: δημιουργεί ριζώματα και αυτά με τη σειρά τους νέους βολβούς. Ετσι μπορούν να δημιουργηθούν ολόκληρες αποικίες. Τα είδη της σήμερα ξεπερνούν τα 100 κυρίως σε Ασία και Ευρώπη, ενώ στην Ελλάδα ευδοκιμούν 10 από αυτά. Τα κύρια χρώματα είναι το κίτρινο και το κόκκινο, αλλά δεν είναι λίγα τα είδη που διαθέτουν εκπληκτικούς συνδυασμούς αποχρώσεων και σχημάτων.

Τα πιο διαδεδομένα ελληνικά είδη είναι:
Η βοιωτική τουλίπα: Πρόκειται για την πιο όμορφη ελληνική τουλίπα. Το σχήμα των λουλουδιών της θυμίζει κουδουνάκι και έχουν βαθύ πορφυρό χρώμα με χρυσές φλέβες. Καλλιεργείται σε περιοχές της Πελοποννήσου και της Κεντρικής Ελλάδας. Το συγκεκριμένο είδος είναι κατάλληλο και για καλλιέργεια στους κήπους.
Η πρώιμη τουλίπα: Εχει στενά φύλλα, ανθίζει από τον Απρίλιο έως τον Ιούνιο και προτιμάει τοποθεσίες με μεγάλο υψόμετρο.
Η τουλίπα της Κρήτης: Καλλιεργείται κυρίως στην Κρήτη, έχει σχετικά ψηλό ανάστημα και τα άνθη της είναι κατάλευκα με ροζ τελείωμα.
Η τουλίπα της Χίου: Οι ντόπιοι ονομάζουν τις ποικιλίες τους Λαλάδες. Οι καλλιεργούμενες εκτάσεις στο νησί δημιουργούν ένα φαντασμαγορικό θέαμα την άνοιξη.
Η καταλληλότερη εποχή για να αποφασίσετε και να ξεκινήσετε την καλλιέργεια της τουλίπας είναι το φθινόπωρο. Τώρα οι τιμές των βολβών είναι σημαντικά χαμηλότερες, ενώ είναι η ιδανική χρονική στιγμή να εγκαταστήσετε τα φυτά για να προλάβουν να εγκλιματιστούν μέχρις ότου ανθίσουν και στολίσουν τον κήπο ή τη βεράντα σας.

Καλλιέργεια σε εσωτερικό χώρο
Μια καλή και πρακτική ιδέα είναι να καλλιεργήσετε βολβούς τουλίπας προκειμένου να αναπτυχθούν σε εσωτερικούς χώρους κατά τη διάρκεια του χειμώνα και την άνοιξη να υποδεχτείτε τα πανέμορφα λουλούδια της. Ολες οι γλάστρες είναι κατάλληλες για την καλλιέργεια των βολβών αρκεί να έχουν τρύπες στον πυθμένα για να γίνεται ικανοποιητικά η αποστράγγιση. Επάνω από τις τρύπες πρέπει να τοποθετήσετε μεγάλα βότσαλα ή κομμάτια από κεραμίδι ώστε το χώμα να μην κλείσει τη δίοδο του νερού προς το πιατάκι. Σε περίπτωση που χρησιμοποιήσετε καινούρια πήλινη γλάστρα καλό είναι να τη μουσκέψετε καλά πριν από το φύτεμα. Το καλύτερο χώμα για τους βολβούς είναι το μαλακό.
Για άριστα αποτελέσματα μπορείτε να ετοιμάσετε ένα μείγμα από καθαρό χώμα κήπου, τύρφη και άμμο. Το μυστικό στο φύτεμα είναι να φυτεύετε τόσους βολβούς όσους μπορεί να χωρέσει η γλάστρα. Μια μέτρια γλάστρα χωράει μέχρι και έξι βολβούς, οι οποίοι δεν πρέπει να ακουμπούν μεταξύ τους ή στα τοιχώματά της. Μετά το φύτεμα τοποθετείτε το δοχείο σε κρύο -μέχρι και 5οC- και σκοτεινό χώρο. Με αυτόν τον τρόπο βοηθάτε τους βολβούς να αναπτύξουν ισχυρό ριζικό σύστημα.
H διαδικασία αυτή διαρκεί τουλάχιστον 12 εβδομάδες, οπότε νέοι βλαστοί θα κάνουν την εμφάνισή τους προαναγγέλλοντας τα άνθη που θα πλημμυρίσουν με τα χρώματά τους τις γλάστρες σας. Μεταφέρετε στη συνέχεια τη γλάστρα σε σκιερό μέρος μέσα στο σπίτι και μετά από μία εβδομάδα σε σημείο με πλήρες φως. Λίγες εβδομάδες αργότερα τα πρώτα λουλούδια θα εμφανιστούν.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι συγκεκριμένοι βολβοί που έχουν αναπτυχθεί ταχύτερα και για πρώιμη ανθοφορία με αυτόν τον τρόπο, δεν μπορούν να μεταφερθούν σε εξωτερικό χώρο.

Οι εργασίες του Οκτωβρίου
―Είναι η κατάλληλη εποχή για να φυτέψετε ετήσια ή διετή φυτά που ανθοφορούν το χειμώνα και την άνοιξη (π.χ. πανσέδες, γαρίφαλα, μαργαρίτες κ.ά.).
―Προστατέψτε τα φυτά από τα βλαβερά έντομα μαζεύοντας τα πεσμένα φύλλα από τις γλάστρες. Η υγρασία που δημιουργούν ευνοεί την ανάπτυξη μικροοργανισμών που τα απειλούν.
―Μεταφυτεύστε σε γλαστράκια κλαδάκια από τα αγαπημένα σας αρωματικά φυτά για να τα διατηρήσετε μέσα το χειμώνα.
―Αποθηκεύστε τους βολβούς καλοκαιρινής ανθοφορίας σε στεγνό και ζεστό σημείο.
―Οταν πέσει αισθητά η θερμοκρασία ενισχύστε τα φυτά με έξτρα λίπανση.
―Αρχίστε σταδιακά να προετοιμάζετε τα φυτά εσωτερικού χώρου, που είχατε μεταφέρει στον κήπο το καλοκαίρι, για την επιστροφή τους στο σπίτι.