Μήπως έφτασε η στιγμή να «απαλλαγείς» από το παλιό σου στρώμα, ιδιαίτερα αν παραπονιέσαι για ανήσυχο ύπνο και «ανεξήγητους» πόνους σε πλάτη και μέση; Ο κ. Οδυσσέας Παπαευθυμίου, ιατρός ορθοπεδικός, εξηγεί ποιο είναι το κατάλληλο και τι πρέπει να προσέξεις!
Γενικά, παρόλο που, όπως όλοι, περνάς το ένα τρίτο της ζωής σου στο κρεβάτι (!), δεν σκέφτεσαι να αλλάξεις στρώμα παρά μόνο όταν τα ελατήρια αρχίζουν να σε ενοχλούν ή σου το προτείνει ο γιατρός. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση θέλεις να κάνεις εκπτώσεις, επιλέγοντας το οικονομικότερο. «Η πλειονότητα των καταναλωτών φαίνεται να μη γνωρίζει ή να υποτιμά τη σημασία ενός καλού στρώματος, θεωρώντας το στρες και τα προβλήματα στη δουλειά υπεύθυνα για τα προβλήματα της υγείας και την κακή ποιότητα του ύπνου τους», λέει ο κ. Παπαευθυμίου.
Όσα φέρνει το "κακό στρώμα"
Εκτός από τις διαταραχές του ύπνου, μπορεί να προκαλέσει μυϊκούς και σκελετικούς πόνους (ιδιαίτερα στην περιοχή της μέσης και του αυχένα), αϋπνία, ανησυχία, μόνιμη κούραση, ακόμα και σε περιπτώσεις που "ξεκουράζεσαι" 7-8 ώρες κάθε βράδυ. Κατά συνέπεια, επηρεάζεται η κοινωνική, προσωπική και επαγγελματική σου ζωή. Ένα ακατάλληλο στρώμα μπορεί επίσης να είναι αιτία αλλεργιών, εξαιτίας των αλλεργιογόνων υλικών από το οποίο είναι φτιαγμένο.
Μη βιαστείς να αγοράσεις
Η αγορά ενός στρώματος πρέπει να αντιμετωπίζεται σαν μια επένδυση στην υγεία σου, χωρίς να γίνεται βιαστικά και επιπόλαια, ούτε κάνοντας συμβιβασμούς στην ποιότητα για χάρη του οικονομικού παράγοντα! Ο κανόνας είναι «αγοράζεις το καλύτερο που αντέχει η τσέπη σου»! Ένα καλό στρώμα θα πρέπει να προέρχεται από αξιόπιστη εταιρεία, που να προσφέρει 5-10 χρόνια εγγύηση, να είναι φτιαγμένο από τα καλύτερα υλικά, για να παρέχει επαρκή στήριξη στο σώμα -ιδιαίτερα στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης-, και να είναι όσο το δυνατόν μεγαλύτερο, ειδικά αν πρόκειται να το μοιράζεσαι με το σύντροφό σου.
Μια δοκιμή θα σε πείσει!
Απευθύνσου σε όσο το δυνατόν περισσότερα καταστήματα και δοκίμασε τα στρώματά τους. Βγάλε τα παπούτσια σου και... ξάπλωσε δοκιμάζοντας διάφορες στάσεις, εμμένοντας σε αυτήν που παίρνεις κατά τη διάρκεια του ύπνου σου. Διάβασε προσεκτικά τις ετικέτες που εξηγούν από τι υλικό είναι το εξωτερικό ύφασμα, τι υλικό περιέχεται στο εσωτερικό τους, πόσες εσωτερικές στρώσεις έχουν. Οι πληροφορίες αυτές καθορίζουν και τις διαφορές στις τιμές που θα συναντήσεις.
Ουκ εν τω σκληρώ το ευ
Έχει πια καταρριφθεί ο μύθος ότι καλό στρώμα είναι το σκληρό. Αυτό ίσχυε παλιά, όταν η επιλογή των υλικών και η τεχνογνωσία ήταν περιορισμένες. Σήμερα η επιλογή σου έχει να κάνει περισσότερο με το προσωπικό σου γούστο, αφού ένα καλό στρώμα, άσχετα με το βαθμό σκληρότητάς του, παρέχει το ίδιο καλή υποστήριξη στο σώμα. Πάντως, ούτε τα πολύ σκληρά ούτε τα πολύ μαλακά θεωρούνται καλές επιλογές, αφού τα πρώτα δημιουργούν επιπλέον ένταση στους ώμους και τους γοφούς, ενώ τα δεύτερα μυϊκή δυσκαμψία και πόνους στον αυχένα και την πλάτη. Ειδικά όσοι υποφέρουν από προβλήματα στη σπονδυλική στήλη πρέπει να προτιμούν ένα μέτριας σκληρότητας στρώμα, το οποίο θα υποστηρίζει τη σπονδυλική στήλη και θα είναι αρκετά «σκληρό», ώστε να διευκολύνει τις κινήσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου, αλλά ταυτόχρονα αρκετά «μαλακό», ώστε να αποφεύγεται η υπερβολική πίεση και να επιτρέπεται στο δέρμα και τους μυς να ξεκουραστούν κατά τη διάρκεια της νύχτας.
Ανατομικό ή ορθοπεδικό; Ιδού η απορία!
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχουν συγκεκριμένες διεθνείς προδιαγραφές που να ορίζουν πώς και από τι υλικά πρέπει να είναι κατασκευασμένο ένα στρώμα ώστε να χαρακτηρίζεται ανατομικό ή ορθοπεδικό. Ως γενικό κανόνα, μπορούμε να πούμε ότι τα ανατομικά στρώματα αποτελούνται από ανεξάρτητα ελατήρια, που επιτρέπουν στο στρώμα να ακολουθεί τη φυσική καμπύλη της σπονδυλικής μας στήλης, ενώ τα ορθοπεδικά από συνδεδεμένα ελατήρια που «στηρίζουν» τη σπονδυλική στήλη και τη βοηθούν να μην κυρτώνει. Βασικό ρόλο έχει η ποιότητα του υφάσματος που περικλείει τα ελατήρια στα ανατομικά στρώματα, αφού όσο καλύτερης ποιότητας είναι, τόσο μεγαλύτερη διάρκεια ζωής και καλύτερη απόδοση έχει.
Ποιο στρώμα να διαλέξω για το παιδί μου;
Σε γενικές γραμμές και για τα παιδικά στρώματα ισχύει ό,τι και για αυτά των ενηλίκων. Ειδικά για τα βρέφη και τα μικρά παιδιά θα πρέπει να προτιμάς τα πιο σκληρά στρώματα, όπου το μικρό σωματάκι δεν θα «βουλιάζει» μέσα τους. Όμως, τυχόν παιχνίδια ή διακοσμητικά θα πρέπει να απομακρύνονται κατά την ώρα του ύπνου, ώστε να αποφύγεις το ενδεχόμενο ατυχήματος. Ιδιαίτερα σημαντικό είναι όλα τα υλικά που χρησιμοποιούνται για την κατασκευή του στρώματος να είναι υποαλλεργικά, φυσικής προέλευσης, και αν είναι δυνατόν το εξωτερικό ύφασμα να αποσπάται με φερμουάρ, ώστε να μπορεί να πλυθεί σε περίπτωση... νυχτερινού ατυχήματος!
Τεστ στο λεπτό! Ποιο στρώμα μού ταιριάζει;
Επέλεξε το στρώμα που έχει τη σωστή σκληρότητα για εσένα ακολουθώντας τον παρακάτω εμπειρικό κανόνα. Ξάπλωσε και ξεκίνα:
* Προσπάθησε να περάσεις το χέρι σου ανάμεσα στο σώμα και το στρώμα.
* Περνάει με μεγάλη δυσκολία; Τότε είναι πολύ μαλακό. Δοκίμασε ένα σκληρότερο.
* Περνάει με μεγάλη ευκολία; Είναι πολύ σκληρό. Δοκίμασε ένα πιο μαλακό.
* Κράτησε μια συγκεκριμένη στάση για 5 λεπτά.
* Αν αισθανθείς το χέρι σου (στο οποίο στηρίζεσαι) να «μουδιάζει» έστω και ελαφρά, σημαίνει ότι ασκείται μεγάλη πίεση, που δυσκολεύει τη σωστή κυκλοφορία του αίματος, άρα θα πρέπει να ψάξεις για κάποιον άλλο τύπο.
Προσέχω... για να έχω! Σημαντικές οδηγίες συντήρησης
* Το στρώμα θα πρέπει να ταιριάζει ακριβώς στις διαστάσεις του κρεβατιού.
* Κάθε τρεις περίπου μήνες θα πρέπει να το αντιστρέφεις, ώστε να έρχεται το κάτω πάνω, καθώς και να του αλλάζεις προσανατολισμό, φέρνοντας τα «πόδια στο κεφάλι» (ακολούθησε όμως τις οδηγίες του κατασκευαστή, γιατί κάποιοι τύποι στρώματος δεν αντιστρέφονται).
* Ακόμα κι αν αφαιρείται το εξωτερικό ύφασμα ώστε να μπορεί να πλυθεί, να χρησιμοποιείς πάντα ένα ειδικό αντιαλλεργικό προστατευτικό στρώματος, το οποίο θα πλένεις όσο γίνεται συχνότερα.
* Να το αερίζεις συχνά, αφήνοντάς το ακάλυπτο για μερικές ώρες.
* Χρησιμοποίησε ειδικά προϊόντα για να προλάβεις και να αντιμετωπίσεις τα ακάρεα που φωλιάζουν στα στρώματα.
* Μην το πλένεις με νερό, καθότι η υγρασία το καταστρέφει, ούτε όμως και με στεγνό καθάρισμα, γιατί μπορεί να καταστραφούν τα υλικά από τα οποία είναι φτιαγμένο. Αντίθετα, μπορείς να το τινάζεις και να χρησιμοποιείς για τον καθαρισμό του ηλεκτρική σκούπα.
* Μην αφαιρείς την ετικέτα του κατασκευαστή. Μπορεί να χρειαστείς στο μέλλον τις οδηγίες ή, σε περίπτωση φθοράς, να εξασφαλίσεις την ισχύ της εγγύησης.
Αν το στρώμα σου είναι από μαλλί
Υπέρ: Είναι φυσικό υλικό, μαλακό, απορροφά τον ιδρώτα του σώματος και διευκολύνει την άδηλη αναπνοή του δέρματος.
Κατά: Χάνει πολύ γρήγορα τη φόρμα του και δεν ακολουθεί τη φυσική καμπύλη της σπονδυλικής στήλης. Επειδή απορροφά την υγρασία του σώματος, σύντομα συμπιέζεται, συρρικνώνεται και χάνει την ελαστικότητά του. Επίσης, δεν ενδείκνυται για τους αλλεργικούς, γιατί συγκεντρώνει εύκολα ακάρεα.
Αν το στρώμα σου είναι φτιαγμένο από ελατήρια
Υπέρ: Γενικά πρέπει να έχεις υπόψη σου ότι όσο μεγαλύτερος ο αριθμός των ελατηρίων και όσο πιο καλό το υλικό από το οποίο είναι κατασκευασμένα, τόσο καλύτερη και η ποιότητα του στρώματος. Έχεις μεγαλύτερη επιλογή όσον αφορά τη σκληρότητα που επιθυμείς και, επίσης, τα στρώματα με ανεξάρτητα ελατήρια προσφέρονται περισσότερο για ζευγάρια, καθώς η κίνηση του ενός δεν ενοχλεί τον άλλο. Είναι υγιεινά και ενδείκνυνται για το μεσογειακό κλίμα και για όσους ιδρώνουν πολύ.
Κατά: Πρέπει να «γυρίζεις» το στρώμα μας τακτικά, καθώς εύκολα χάνει το σχήμα του (διάβασε προσεκτικά τις οδηγίες συντήρησης παραπλεύρως του στρώματος).
Αν το στρώμα σου είναι φτιαγμένο από λάτεξ
Υπέρ: Ενδείκνυνται για τα άτομα που υποφέρουν συχνά από αλλεργίες, κι αυτό γιατί δεν ευνοούν την ανάπτυξη ακάρεων. Είναι ανθεκτικά και αρκετά ελαστικά, ενώ αντέχουν μεγάλο βάρος.
Κατά: Από τη στιγμή που θα πάρουν τη φόρμα του σώματος, αρκετοί παραπονιούνται ότι ζεσταίνονται και ιδρώνουν περισσότερο. Κατά συνέπεια, δεν ενδείκνυνται για ζεστά και υγρά μέρη ή γι’ αυτούς που το καλοκαίρι θέλουν να κοιμούνται χωρίς κλιματισμό. Ωστόσο, υπάρχουν και καλά νέα, καθώς σήμερα στην αγορά κυκλοφορούν στρώματα με εξελιγμένα τεχνολογικά αφρώδη υλικά που έρχονται να καλύψουν αυτό το κενό.
Από τη Λετίτσια Μουτσάκη
