Λέγοντας μόνωση μιας οικοδομής αναφερόμαστε στην υγρομόνωση, στη θερμομόνωση και στην ηχομόνωση όπου αυτή απαιτείται. Τα προβλήματα που παρουσιάζονται είναι πολλά και ποικίλα και απαιτείται εξειδικευμένη διάγνωση και επίλυσή τους. Στο εμπόριο διατίθεται μια μεγάλη γκάμα υλικών με την αντίστοιχη προτεινόμενη μέθοδο εφαρμογής. Συνεπώς ο εντοπισμός και η επίλυση του προβλήματος θα πρέπει να γίνει από ειδικό τεχνικό. Παρακάτω θα εξετάσουμε όλες τις εφαρμογές για τη σωστή μόνωση ενός κτιρίου και την αποφυγή προβλημάτων.
Στεγανοποίηση ταρατσών
Η στεγάνωση των ταρατσών αποτελεί ένα από τα συνηθέστερα προβλήματα που οφείλεται σε αστοχία μιας ήδη υπάρχουσας μόνωσης, λανθασμένη επιλογή υλικών, κακοτεχνία ή έλλειψη συντήρησης. Εκδηλώνεται με την ανάπτυξη υγρασίας και μούχλας στο ταβάνι του τελευταίου ορόφου. Μερικές φορές, όμως, η μούχλα μπορεί να οφείλεται και σε συμπύκνωση υδρατμών, δηλαδή οι υδρατμοί που υπάρχουν μέσα στο διαμέρισμα υγροποιούνται στο ψυχρότερο σημείο των τοίχων και της οροφής. Σε αυτή την περίπτωση απαιτείται θερμομόνωση της ταράτσας.
Υπάρχουν διάφορες μέθοδοι στεγάνωσης μιας ταράτσας ανάλογα με τη διαδοχή των στρωμάτων υγρομόνωσης και θερμομόνωσης και την τελική επιφάνεια.
Η μέθοδος του ανεστραμμένου βατού δώματος έχει ως εξής: Καθαρίζεται καλά το υπόστρωμα από σκόνες και σαθρά υλικά. Δημιουργούνται κλίσεις στο σύνολο της ταράτσας με ελαφρύ τσιμεντοκονίαμα. Μετά την παρέλευση αρκετών ημερών ξεκινούν οι εργασίες στεγανοποίησης με επάλειψη στεγανωτικού κονιάματος και ενσωμάτωση πολυεστερικού υφάσματος οπλισμού στεγανωτικών στρώσεων. Ευαίσθητα σημεία θεωρούνται οι συναρμογές με τα περιμετρικά στηθαία, τις καπνοδόχους, τους εξαερισμούς των μπάνιων και τις μεταλλικές βάσεις ηλιακών θερμοσιφώνων. Στα σημεία αυτά προηγείται καθαρισμός, αστάρωμα, τοπική επάλειψη με επαλειφόμενο, ελαστομερές στεγανωτικό και τοποθέτηση ταινίας πολυεστερικού υφάσματος ή υαλοπλέγματος. Ακολουθούν στεγανωτικές επαλείψεις με ειδικό κονίαμα και αφού ολοκληρωθούν, τοποθετούνται με απλή εναπόθεση οι θερμομονωτικές πλάκες εξηλασμένης πολυστερίνης. Στη συνέχεια τοποθετείται γεωύφασμα ή πλαστική λινάτσα και στο τέλος ταρατσόπλακα ή χαλίκι για την προστασία της στεγάνωσης και της θερμομόνωσης από τον ήλιο και τον αέρα. Ταυτόχρονα η επιφάνεια της ταράτσας γίνεται απόλυτα προσπελάσιμη από τους ενοίκους.
Σε άλλη μέθοδο στεγάνωσης της ταράτσας προη-γείται η τοποθέτηση των θερμομονωτικών πλακών, έπειτα διαμορφώνονται οι ρύσεις με ελαφρύ τσιμεντοκονίαμα και στη συνέχεια γίνεται η στεγανοποίηση με επαλείψεις στεγανωτικού κονιάματος. Η επάλειψη γίνεται με βούρτσα σε δύο ή τρεις στρώσεις σταυρωτά αφού προηγουμένως έχει στεγνώσει η προηγούμενη στρώση. Και εδώ δίνεται έμφαση στη στεγάνωση των ευαίσθητων σημείων, όπως είναι η επαφή με τα στηθαία, καμινάδες, υδρορροές κτλ. Τέλος, με τη βοήθεια ελαστικής κόλλας τοποθετούνται πλακάκια των οποίων η αρμολόγηση γίνεται με αρμόστοκο που έχει ενισχυθεί με ρητίνη. Σε αυτή την εκδοχή δημιουργείται επίσης μια βατή επιφάνεια στην ταράτσα της πολυκατοικίας.
Σε υφιστάμενες ταράτσες που έχουν ήδη θερμομόνωση αλλά παρουσιάζουν προβλήματα υγρασίας, μια εύκολη και πρακτική λύση είναι η επικόλληση ασφαλτόπανων. Η εφαρμογή είναι απλή. Αφού καθαριστεί καλά η ταράτσα και εξομαλυνθούν με τσιμεντοκονίαμα οι ανωμαλίες της που κρατάνε λιμνάζοντα νερά, γίνεται επάλειψη με ασφαλτικό γαλάκτωμα που λειτουργεί ως αστάρι. Οταν στεγνώσει η επιφάνεια, διαστρώνονται οι λωρίδες του ασφαλτόπανου και συγκολλούνται μεταξύ τους με μικρή επικάλυψη, αφού θερμανθούν με φλόγιστρο. Στη συνέχεια σφραγίζονται τα ευαίσθητα σημεία και οι ενώσεις των ασφαλτόπανων. Η τελική επιφάνεια του ασφαλτόπανου επενδύεται με ψηφίδα που το προστατεύει από τον ήλιο και προσφέρει περιορισμένη βατότητα.
Στεγανοποίηση υπογείων
Σημαντικά προβλήματα δημιουργούνται και από την εμφάνιση υγρασίας στα υπόγεια που μπορεί να οφείλεται στα νερά της βροχής ή στον υδροφόρο ορίζοντα, δηλαδή στα υπόγεια νερά. Η σωστή στεγάνωση του υπογείου ξεκινά από τη φάση της σκυροδέτησης.
Στη φάση σκυροδέτησης των πεδίλων και των τοιχίων του υπογείου συνιστάται η προσθήκη ρευστοποιητή-στεγανωτικού μάζας στο μπετόν. Αφού ξεκαλουπωθούν τα τοιχία καθαρίζονται καλά από τυχόν υπολείμματα λαδιών, σκόνης και σαθρών υλικών. Κόβονται σε βάθος οι φουρκέτες, δηλαδή τα οριζόντια σίδερα που προεξέχουν, με τροχό. Αφαιρούνται σχολαστικά τα τρυπόξυλα, τα οριζόντια δηλαδή ξύλα που χρησίμευαν για τη στήριξη των ξυλοτύπων. Ακολουθεί διαβροχή και προσεκτικό στοκάρισμα με ειδικό υλικό των ευαίσθητων σημείων όπου είναι οι τρύπες από τα τρυπόξυλα, τα σημεία όπου βρίσκονται μεταλλικές φουρκέτες, φωλιές στο σκυρόδεμα και αρμοί διακοπής κατά τις φάσεις σκυροδέτησης. Χρησιμοποιείται ρητινούχο, επισκευαστικό τσιμεντοκονίαμα που δε συρρικνώνεται, δηλαδή που επισκευάζει αποτελεσματικά χωρίς να δημιουργεί τριχοειδή σκασίματα, καθώς στεγνώνει όπως γίνεται και με την απλή τσιμεντοκονία. Στη συνέχεια διαβρέχονται καλά τα εξωτερικά τοιχία της οικοδομής και επαλείφονται με 2 έως 4 στρώσεις στεγανωτικού κονιάματος. Τέλος τοποθετείται πάνω στην επιφάνεια ειδική πλαστική μεμβράνη η οποία προστατεύει την υγρομόνωση κατά την επιχωμάτωση.
Ας σημειωθεί ότι η υγρομόνωση επεκτείνεται αρκετά και πάνω από το τελικό έδαφος ώστε να αποφευχθούν προβλήματα από ανιούσα υγρασία. Αν ο υδροφόρος ορίζοντας είναι ψηλά, τότε απαιτείται να διαμορφωθεί περιμετρικά του κτιρίου δίκτυο αποστράγγισης. Το χαλίκι βοηθά στην απομάκρυνση του νερού από την επιφάνεια των τοιχίων.
Η ιδανική λύση είναι να στεγανοποιηθούν τα τοιχία του υπογείου από την εξωτερική πλευρά τους. Ομως σε υφιστάμενες οικοδομές που παρουσιάζουν προβλήματα υγρασίας, μπορεί να γίνει και στεγανοποίηση του υπογείου εσωτερικά. Ευαίσθητα σημεία είναι η συμβολή του δαπέδου με το τοιχίο, τα σημεία των τρυπόξυλων και οι αρμοί διακοπής, οι κατασκευαστικοί δηλ. αρμοί που δημιουργούνται ανάμεσα σε δύο διαδοχικές φάσεις σκυροδέτησης. Στο εμπόριο κυκλοφορούν και εξειδικευμένα προϊόντα, όπως π.χ. υλικά για τη στεγάνωση των κατασκευαστικών αρμών στη φάση της σκυροδέτησης.
Θερμομόνωση
Η θερμομόνωση στα υπόγεια επιτυγχάνεται συνήθως με την τοποθέτηση στην εσωτερική πλευρά του τοιχίου εξηλασμένης πολυστερίνης (θερμομονωτικής πλάκας) και στη συνέχεια με το χτίσιμο ενός δρομικού τοίχου από τούβλο. Η έλλειψη θερμομόνωσης έχει δυσάρεστα αποτελέσματα για ένα σπίτι. Κατ’ αρχάς το εσωτερικό του είναι αφόρητα ζεστό το καλοκαίρι και κρύο το χειμώνα. Κατά δεύτερο λόγο δαπανώνται μεγάλα ποσά για τη θέρμανση και τον κλιματισμό καθώς υπάρχουν συνεχώς απώλειες.
Η σωστή θερμομόνωση δημιουργεί ένα κλίμα θερμικής άνεσης στο εσωτερικό του σπιτιού και μειώνει σημαντικά το κόστος θέρμανσης και κλιματισμού. Η θερμομόνωση γίνεται κατά τη φάση της κατασκευής στο χτίσιμο των τούβλων με την προσθήκη θερμομονωτικών πλακών εξηλασμένης πολυστερίνης ανάμεσα σε δύο δρομικές σειρές τούβλων. Τηρούμε πάντα τα πάχη των πλακών θερμομόνωσης που προβλέπονται από την αντίστοιχη μελέτη. Για την αποφυγή της δημιουργίας θερμογεφυρών, συνηθίζεται να τοποθετείται θερμομόνωση στην εξωτερική πλευρά κολονών και δοκαριών. Η συγκεκριμένη διαδικασία γίνεται κατά τη σκυροδέτηση. Εκ των υστέρων, σε σπίτια που δεν είχαν θερμομόνωση, μπορεί να τοποθετηθεί θερμομόνωση εξωτερικά με τη λεγόμενη «θερμοπρόσοψη».
Η μέθοδος αυτή έχει ως εξής: Στην εξωτερική πλευρά των προσόψεων του σπιτιού τοποθετούνται μεταλλικοί οδηγοί όπου στηρίζονται θερμομονωτικές πλάκες εξηλασμένης πολυστερίνης. Στη συνέχεια γίνεται τελική επικάλυψη με τσιμεντοσανίδες οι οποίες στοκάρονται και βάφονται. Εναλλακτικά μπορεί να εφαρμοστεί σοβάς πάνω σε πλέγμα.
Προβλήματα θερμομόνωσης παρουσιάζουν επίσης παλαιά διαμερίσματα που βρίσκονται πάνω από πιλοτή. Η λύση σε αυτές τις περιπτώσεις είναι να θερμομονώσουμε την οροφή της πιλοτής. Προτείνεται στερέωση θερμομονωτικών πλακών και επικάλυψη με τσιμεντοσανίδα, άνθυγρη γυψοσανίδα ή σοβά.
Ηχομόνωση
Η ηχομόνωση δημιουργείται με πορώδη υλικά όπως είναι ο πετροβάμβακας ή συνθετικά υλικά τύπου «ricofon». Ο ήχος εγκλωβίζεται στο εσωτερικό αυτών των υλικών με πολλαπλές αντανακλάσεις. Η μεθοδολογία εφαρμογής προβλέπει τη στερέωση ηχομονωτικού υλικού στον εσωτερικό τοίχο ή στην οροφή και την επικάλυψή του με γυψοσανίδα, ξυλεπένδυση κτλ.
