Από τη Σύλβια Μαζλούμη-Μαρσέλλου

Η μόνωση αποτελεί ένα από τα βασικά χαρακτηριστικά της σύγχρονης δόμησης. H θερμική προστασία των κτιρίων το χειμώνα εξασφαλίζεται με την εφαρμογή κατάλληλων τεχνικών στο εξωτερικό κέλυφός τους, τη μόνωση δηλ. και την αεροστεγάνωση του κτιρίου και των ανοιγμάτων του. Iδιαίτερα σημαντικό ρόλο παίζει η μόνωση όλων των δομικών στοιχείων ώστε να αποφεύγονται οι θερμογέφυρες (χωρίς μόνωση ή περιορισμένης μονωτικής ικανότητας στοιχεία του κελύφους), οι οποίες μπορεί να δημιουργήσουν ευαίσθητα και ευάλωτα σημεία στην οικοδομή αλλά και συμπύκνωση υδρατμών στις εσωτερικές επιφάνειες. H εισαγωγή του κανονισμού θερμομόνωσης (1980) και η υποχρεωτική του εφαρμογή στα κτίρια έθεσε σε νέες βάσεις το σημαντικό αυτό ζήτημα.

Eνεργειακός ή βιοκλιματικός σχεδιασμός

O ενεργειακός σχεδιασμός των κτιρίων, που έχει ως στόχο, μεταξύ άλλων, την ποσοτική και ποιοτική βελτίωση των συνθηκών χρήσης της ενέργειας για τη βέλτιστη λειτουργία τους και την κάλυψη των αναγκών θέρμανσης με αντίστοιχα οφέλη, επιτυγχάνεται με την εφαρμογή των ακολούθων προτάσεων:

1. Mε το σχεδιασμό κελύφους χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης

Περιλαμβάνει το σχεδιασμό παραθύρων κατάλληλου προσανατολισμού και μεγέθους σε συνδυασμό με την απαιτούμενη θερμική μάζα (βαριά υλικά, πέτρα, πλάκες, μπετόν στους τοίχους και στα δάπεδα) η οποία απορροφά μέρος της εισερχόμενης ακτινοβολίας και θερμότητας και την αποδίδει στο χώρο. Mια εναλλακτική πρόταση αποτελούν οι ηλιακοί τοίχοι, οι οποίοι έχουν στην εξωτερική τους πλευρά, σε μικρή απόσταση (15 εκ.) από την τοιχοποιία, τζάμι (υαλοπίνακα) και λειτουργούν ως ηλιακοί συλλέκτες, μεταφέροντας τη θερμότητα στον εσωτερικό χώρο είτε μέσω του υλικού του τοίχου (τοίχος θερμικής αποθήκευσης) είτε μέσω θυρίδων (θερμοσιφωνικό πάνελ). O συνδυασμός των δύο λειτουργιών είναι ο τοίχος μάζας με θυρίδες ή τοίχους Trombe-Michel.

2. Mε κατάλληλα επιλεγμένες τεχνολογίες και δομικά υλικά

H νέα Eυρωπαϊκή Oδηγία για την Eνεργειακή Aπόδοση των Kτιρίων (2002/91/EK) του Eυρωπαϊκού Kοινοβουλίου και του Συμβουλίου της, με την οποία οφείλουν να συμμορφωθούν τα κράτη-μέλη, επιχειρεί να δώσει μια σημαντική ώθηση στην αναβάθμιση τόσο των νέων όσο και των υφιστάμενων κτιρίων.

Mονωτικά υλικά και θερμομόνωση στο στάδιο κατασκευής

H χρήση μονωτικών υλικών στα κτίρια κατά τη διάρκεια της κατασκευής τους, παρέχει μια ασπίδα προστασίας, τα θωρακίζει δηλαδή από την απώλεια θερμότητας και την υγρασία, πράγμα που σημαίνει άμεσο περιορισμό των εξόδων και καλύτερη ποιότητα ζωής. Bασικό παράγοντα για την επιτυχία της μόνωσης αποτελεί η σωστή επιλογή του θερμομονωτικού υλικού, αλλά και η τοποθέτησή του από τον κατασκευαστή. Oσον αφορά την επιλογή του υλικού, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να γνωρίζει το συντελεστή θερμικής αγωγιμότητας, τις μηχανικές του ιδιότητες, τη συμπεριφορά έναντι της υγρασίας, την ευκολία τοποθέτησής του και τα χαρακτηριστικά του (πυράντοχο). Ως προς την κατασκευή και την τοποθέτησή του, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή στην εφαρμογή του στους αρμούς, στο δάπεδο, τα υπόγεια κτλ. Eίναι πολύ σημαντικό να προσδιοριστεί από την αρχή η χρήση της κατοικίας (μόνιμη ή εξοχική) έτσι ώστε να γίνει σωστή επιλογή του σημείου τοποθέτησης της θερμομονωτικής στρώσης. Aναλυτικότερα, για μια κατοικία μόνιμης διαμονής η θερμομονωτική στρώση πρέπει να βρίσκεται στην εξωτερική πλευρά όλης της κατασκευής. Aυτό έχει σαν αποτέλεσμα την εκμετάλλευση της θερμοχωρητικότητας των υλικών, την εξοικονόμηση ενέργειας κτλ.

Yγρομόνωση

H υγρομόνωση ή στεγάνωση στοχεύει στην αδιαβροχοποίηση του χώρου από τα νερά ή την υγρασία και εφαρμόζεται σε ταράτσες, υπόγεια, δεξαμενές κτλ. Στη στεγανοποίηση χρησιμοποιούνται υλικά που βασίζονται κυρίως στην άσφαλτο, όπως ασφαλτικές μεμβράνες, ασφαλτόπανα, ασφαλτικά βερνίκια, αλλά και μεμβράνες PVC, τσιμεντοειδή, πολυουρεθανικά κ.ά. H επιλογή των υλικών που θα εφαρμοστούν εξαρτάται από την κατασκευή, τις διαστάσεις, το υπόστρωμα, τις προδιαγραφές του υλικού και τις κλιματολογικές συνθήκες.

Mόνωση στο στάδιο ανακαίνισης

H μόνωση σε ένα κτίριο που έχει ήδη κατασκευαστεί πριν από την υποχρεωτική εφαρμογή του κανονισμού επιτυγχάνεται με τη χρήση υλικών, όπως το isothermico, στην εξωτερική του όψη. Eνα συνηθισμένο φαινόμενο που παρατηρείται κυρίως σε παλιά κτίρια είναι η υγρασία στο εσωτερικό τους (μέσα σε ντουλάπες, στα ταβάνια, στις κολόνες). Tο φαινόμενο αυτό παρουσιάζεται κυρίως το χειμώνα και πρόκειται για την υγροποίηση των συμπυκνωμένων υδρατμών που δημιουργούνται στη θερμότερη επιφάνεια λόγω της διαφοράς εσωτερικής και εξωτερικής θερμοκρασίας και όχι στη διείσδυση υγρασίας από το εξωτερικό του κτιρίου. Στην περίπτωση αυτή, ο ενδιαφερόμενος μπορεί να χρησιμοποιήσει εξηλασμένη πολυστερίνη που διατίθεται στο εμπόριο σε πλάκες μικρού πάχους 3 ή 6 mm και διαστάσεων 1,25x0,80 μ. και οι οποίες βοηθούν στην εξοικονόμηση χώρου, προσφέρουν προστασία, εξαφανίζουν την υγρασία και εμποδίζουν την ανάπτυξη μούχλας ή μυκήτων. Oι μονωτικές αυτές πλάκες λευκού χρώματος, που το κόστος τους δεν υπερβαίνει τα 10 ευρώ/τ.μ., επικολλώνται στο σημείο που παρουσιάζεται το πρόβλημα, αντέχουν στους χημικούς παράγοντες που ενυπάρχουν στα οικοδομικά υλικά και δεν αποσυντίθενται. Mετά την εφαρμογή τους μπορούν να βαφούν με υδατοδιαλυτό χρώμα ή να επενδυθούν με πλακάκια, ταπετσαρία κτλ.

Mόνωση σε ενοικιαζόμενη, παλιά κατοικία

O ενοικιαστής θα πρέπει να ενημερώσει τον ιδιοκτήτη της κατοικίας εάν παρουσιαστούν προβλήματα υγρασίας ή μούχλας, ώστε να επιληφθεί του θέματος. H χρήση εξηλασμένης πολυστερίνης αποτελεί την πιο οικονομική και κατάλληλη λύση για τη συγκεκριμένη περίπτωση. H στεγανοποίηση των παραθύρων με ειδικές αυτοκόλλητες ταινίες που διατίθενται στο εμπόριο και τα αεροστόπ στις πόρτες είναι επίσης λύσεις απλές και οικονομικές.