Το πορτρέτο του Τέρρυ Παπαντίνα, ινδάλματος της ανεξάρτητης ροκ σκηνής στην Ελλάδα του '70, σκιαγραφεί ο Δημήτρης Αθυρίδης στην πρώτη του κινηματογραφική προσπάθεια, που φέρει τον τίτλο "T4Trouble and the Self Admiration Society".
H ταινία συγκίνησε κοινό και κριτικούς στο 11ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ της Θεσσαλονίκης και απέσπασε το βραβείο καλύτερου ντοκιμαντέρ στο 3o Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου στο Λος Άντζελες.
Ο Δημήτρης Αθυρίδης γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη το 1962. Εγκατέλειψε τις σπουδές του σαν μηχανολόγος μηχανικός για να ασχοληθεί με τη φωτογραφία. Παράλληλα ασχολήθηκε ερασιτεχνικά, αλλά με πάθος, με το θέατρο και τη μουσική. Για μια εικοσαετία εργάστηκε στη διαφημιστική φωτογραφία, αλλά και ως διευθυντής φωτογραφίας σε διαφημιστικά τηλεοπτικά σποτάκια και ντοκιμαντέρ.
Παλιός γνωστός του θρύλου της εγχώριας ροκ σκηνής, Θόδωρου Παπαντίνα, ο Αθυρίδης τον ξαναβρίσκει, σε ηλικία 58 ετών, άνεργο και σε άσχημη προσωπική κατάσταση. Η τραγική αντίφαση ανάμεσα στον άλλοτε λαμπερό ροκ θρύλο και στον σημερινό περιθωριοποιημένο Terry κέντρισε τον σκηνοθέτη και ενέπνευσε τη δημιουργία του φιλμ.
Ο Δημήτρης Αθυρίδης απάντησε σε μερικές ερωτήσεις μας λίγο πριν την προβολή του ντοκυμαντέρ στο αθηναϊκό κοινό -από 25 Μαρτίου στον κινηματογράφο "Mikrokosmos Filmcenter".
Πώς εμπνευστήκατε-επιλέξατε το θέμα της πρώτης σας ταινίας;
Δ.Α.: Σχεδόν με επέλεξε αυτό, την στιγμή που ο Θόδωρος, παλιός γνώριμος χαμένος για καιρό, μου χτύπησε την πόρτα. Είχα την εικόνα του στο μυαλό μου από τότε που ήταν στα 'πάνω' του μα τώρα αντίκρισα έναν πικραμένο και σχεδόν ηττημένο μεσήλικα.
Αυτή η ορατή αντίφαση ανάμεσα στο ελπιδοφόρο ξεκίνημα και στο απογοητευτικό παρόν αυτού του ταλαντούχου ανθρώπου ήταν που με κινητοποίησε για να αφηγηθώ την ιστορία του. Εν τέλει, η ιστορία του Θόδωρου είναι ενα case study πολλών τέτοιων περιπτώσεων, ανθρώπινων ιστοριών, που συναντάει κανείς στη ζωή του.
Είστε φαν του Θόδωρου Παπαντίνα και της ροκ μουσικής σκηνής;
Δ.Α.: Φυσικά. Μεγάλωσα με ρoκ μουσική την εποχή που γεννιόταν, και ο Θόδωρος ήταν ο τοπικός ροκ ήρωας. Το 1970 τον έβλεπες να περπατάει στον δρόμο και νόμιζες οτι έβλεπες εξώφυλλο δίσκου. Δεν κυκλοφορούσαν πολλοί σαν κι' αυτόν.
Ξεκινήσατε με στόχο να ψυχογραφήσετε έναν «συμπαθητικό» ήρωα, λόγω και της προσωπικής σας επαφής με τον Θόδωρο Παπαντίνα, ή προσπαθήσατε να διατηρήσετε μια απόσταση στο όνομα της αντικειμενικότητας;
Υπάρχει αντικειμενικότητα όταν η ματιά του σκηνοθέτη είναι αδιαμφισβήτητα υποκειμενική;
Δ.Α.: Προσπάθησα να δουλέψω κάπως σαν ζωγράφος που φτιάχνει ένα πορτρέτο, εξετάζοντας διάφορες πλευρές του και φωτίζοντας αλήθειες και πτυχές της πραγματικότητάς του. Δεν με ενδιέφερε να φανεί συμπαθητικό, δεν με ενδιέφερε καν να πάρω θέση. Το ζήτημα της απόστασης είναι κρίσιμο και ουσιαστικό γιατί σου επιτρέπει να βλέπεις καθαρά. Δεν τίθεται θέμα αντικειμενικότητας. Από τη στιγμή που ανοίγεις ένα τριπόδι σε ένα δωμάτιο η αντικειμενικότητα φεύγει από το παράθυρο. Έχεις ήδη διαταράξει ένα σύμπαν.
Το φιλμ - μεταξύ άλλων- αγγίζει το ερώτημα: «Η ροκ μυθολογία μπορεί να ενηλικιωθεί μαζί με τους φορείς της;» Θα πάρουμε απάντηση σε αυτό βλέποντας το T4Trouble;
Δ.Α.: Η ερώτηση πιο σωστά είναι αν το ροκ, σαν στάση ζωής, μπορεί να αντέξει την ενηλικίωση των φορέων του. Ο Θόδωρος μοιάζει να τα κατάφερε, αλλά με ποιο τίμημα; Όταν είσαι αδύναμος, ευαίσθητος, ευάλωτος, πώς μπορείς να βιώσεις τις αντιφάσεις σου, την «αποτυχία» σου και να επιβιώσεις ηθικά; Και μήπως αυτή η επιβίωση δεν μπορεί παρά να είναι ο κυνισμός ή, στον αντίποδα, η αυτοκαταστροφή; Δεν μιλάμε εδώ για φαινόμενα τύπου Rolling Stones ή για γκριζομάλληδες που ζουν το ροκ με ένα πέτσινο μπουφάν και μπόλικους δίσκους.
Ο «νάρκισσος» Terry Παπαντίνας καθρεφτίζει σε κάποιο επίπεδο τα αδιέξοδα του σύγχρονου Έλληνα;
Δ.Α.: Ο ναρκισσισμός σαν παθολογία δηλώνεται σαν μια άρρωστη σχέση με την εικόνα του εαυτού και εν τέλει με τον ίδιο τον εαυτό. Ζεί μια φαντασιακή σχέση με την πραγματικότητα, με έντονη αίσθηση σπουδαιότητας και μεγαλείου, πιστεύοντας κιόλας πως οι άλλοι τον φθονούν. Η γοητεία των νάρκισσων μού προκαλεί ενδιαφέρον σαν φαινόμενο και το εξετάζω, αυτή την αγωνία να αρέσουν, αλλά είναι εντελώς συμπτωματικό ότι η Ελλάδα σαν έθνος πάσχει απο ναρκισσισμό. Όποιος θέλει μπορεί να βρει αναλογίες.
Τσατσαράγκου Χριστίνα
