Το είδος γνωστό, σχεδόν τόσο ώστε να μην χρειάζεται καν μία σύνοψη της ταινίας. Δάσκαλος εμπνέει τους μαθητές του. Το έχουμε δει, το έχουμε αγαπήσει. Πολλές φορές. Γιατί λοιπόν άλλη μία; Μία πρώτη απάντηση θα ήταν ότι δεν χορταίνουμε να βλέπουμε τέτοιες ιστορίες, ίσως γιατί κατά βάθος όλοι θα επιθυμούσαμε να είχαμε καθηγητές όπως ο Κλεμάν Ματιέ. Ναι, αλλά είναι αυτός ο λόγος αρκετός για να δικαιολογήσει τη θέαση άλλης μίας ανάλογης ταινίας; Και αν όχι, ποιoς είναι;

Μα φυσικά ο ίδιος, βασικός λόγος που παρακολουθούμε την οποιαδήποτε ταινία: επειδή ταυτιζόμαστε με τους πρωταγωνιστές. Μας ενδιαφέρει το αν ο αξιαγάπητος Πεπινό θα βρει ένα σπίτι και μια ζεστή οικογένεια να τον φροντίζει. Ή το τι απέγινε ο Κλεμάν, όπως ρωτάει ο -διάσημος πλέον μαέστρος- Πιερ στην αρχή της ταινίας. Νιώθουμε μια συμπάθεια ακόμα και για τον σκληρό διευθυντή της σχολής όταν παραδέχεται ότι είχε «άλλες φιλοδοξίες». Νιώθουμε, άρα ταυτιζόμαστε.

Ο Μπαρατιέ σκηνοθετεί με λιτότητα και ακρίβεια, δείχνοντας απόλυτη εμπιστοσύνη στο σενάριο- και καλά κάνει. Οι σκηνές διαδέχονται η μία την άλλη με αφηγηματική συνέπεια και λογική, καθορίζοντας από νωρίς τη δομή της ταινίας. Εκείνο όμως που κάνει τη διαφορά είναι η ζεστασιά και η ειλικρίνεια που αποπνέουν οι ερμηνείες των ηθοποιών, από τα παιδιά μέχρι τον Καντ Μεράν και τον Ζεράρ Ζινιό. Σε ένα φιλμικό περιβάλλον που, αν μη τι άλλο, προσφέρεται για τη δημιουργία καρικατούρων, οι χαρακτήρες παρουσιάζονται απόλυτα πειστικοί και βαθιά ανθρώπινοι. Μας κάνουν να αισθανόμαστε τις φιλοδοξίες τους, τις μικρές τους ιδιοσυγκρασίες, τα ανομολόγητα πάθη τους. Χαιρόμαστε όταν χαίρονται και λυπόμαστε με τις ήττες τους. Ακόμα κι όταν δρουν εγωιστικά, δεν βιαζόμαστε να τους κατακρίνουμε γιατί αναγνωρίζουμε ένα κομμάτι του εαυτού μας σε αυτούς. Πού αλλού (εκτός ίσως από τον καναπέ της ψυχανάλυσης...) θα αναγκαζόμασταν να κοιτάξουμε κατάματα την ίδια μας την ψυχή; Μόνο στο σινεμά.

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΠΟΥΛΟΣ