Από την Ιωάννα Παπαγεωργίου
Ο Βίγκο δεν είναι ψηλός ούτε κοντός. Δεν είναι όμορφος ούτε άσχημος. Είναι όμως απερίγραπτα γοητευτικός. Η παρουσία του αποπνέει κελαρυστή πραότητα και ο λόγος του μεταδοτική ηρεμία. Το γέλιο του είναι σχεδόν αθόρυβο αλλά βαθύ: πηγάζει από μέσα του και ίσα που αναδεύει την ησυχία της επιφάνειάς του, με τον ίδιο τρόπο που μια υπόκωφη ένταση οπλίζει με αινιγματική ανθρωπιά τις ερμηνείες του. Οταν μιλά δεν μπορείς παρά να κρεμαστείς από τα χείλη του. Οταν μιλάς, το βαθύ γαλαζοπράσινο βλέμμα του σε διαπερνά. Μέχρι το μεδούλι. Νιώθεις ότι σε ακούει. Προσεκτικά. Και καλά θα κάνεις να έχεις κάτι εποικοδομητικό να πεις.
Την πρώτη φορά που τον συνάντησα, στο Βερολίνο, με αφορμή το Ο άρχοντας των δαχτυλιδιών: Η επιστροφή του βασιλιά, μου είχε μιλήσει με λατρεία για το σκηνοθέτη του, Πίτερ Τζάκσον, τους συμπρωταγωνιστές του και τον έφηβο γιο του, Χένρι (τον απέκτησε με την πρώην σύζυγό του και νυν καλή του φίλη, πρώην punk τραγουδίστρια και νυν ηθοποιό Exene Cervenka), ο οποίος τον έπεισε να αναλάβει το ρόλο του Αραγκον, τον επισκέφθηκε στα γυρίσματα στη Νέα Ζηλανδία και συμμετείχε σε κάποιες σκηνές ως κομπάρσος. Οταν του ζήτησα να μου υπογράψει το βιβλίο Signlanguage, που συνόδευε την πρώτη μεγάλη προσωπική έκθεση της άλλης δουλειάς του, δεν το έκανε μηχανικά: αφού με ρώτησε πώς ακριβώς γράφεται το όνομά μου, έγραψε «efharisto, Ιoanna».
Ο Βίγκο δεν μιλά ελληνικά. Απλώς έμαθε κάποιες εκφράσεις από τον Παντελή Βούλγαρη, όταν επρόκειτο να πρωταγωνιστήσει στις Νύφες, τις οποίες εγκατέλειψε τελευταία στιγμή, με βαριά καρδιά, εξαιτίας ανειλημμένων υποχρεώσεων. Μιλά όμως άπταιστα αγγλικά, ισπανικά, δανέζικα και γαλλικά και αρκετά καλά νορβηγικά και σουηδικά. Επίσης, δεν είναι μόνο ηθοποιός.
Είναι ταυτόχρονα φωτογράφος, ζωγράφος, ποιητής και μουσικός. Τα έργα του έχουν πλέον εκτεθεί σε μουσεία και γκαλερί σε κάθε γωνιά της Γης, ενώ μέσα από τον εκδοτικό οίκο του (www.percevalpress.com ) έχει την ευκαιρία να φέρει το κοινό σε επαφή όχι μόνο με τις δικές του καλλιτεχνικές ή πολιτικοκοινωνικές ανησυχίες, αλλά και μ εκείνες άλλων συνανθρώπων του. Δοκιμάζει, θαρρείς, να εφεύρει την πιο πλήρη διεθνή γλώσσα. Εναν τρόπο να ανοίξει ειλικρινή διάλογο με κάθε ανθρώπινο πλάσμα, ανεξαρτήτως καταγωγής ή κουλτούρας. Και το Επικίνδυνες υποσχέσεις δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα ακόμα βήμα προς αυτή την κατεύθυνση.
Τη δεύτερη φορά που τον βρήκα απέναντί μου, στη συνέντευξη Τύπου της εν λόγω ταινίας, στο Φεστιβάλ του Τορόντο, στον Καναδά, ο Βίγκο ήταν όπως τον θυμόμουν: γενναιόδωρος, ευγενικός, φιλοσοφημένος. «Υπάρχουν σκηνοθέτες που εξερευνούν διορατικά το πόσο απρόβλεπτοι είναι οι άνθρωποι, πόσο περίπλοκη είναι η ζωή και πόσο λίγες λύσεις υπάρχουν στα υπαρξιακά μας προβλήματα», λέει. «Ο Ντέιβιντ (Κρόνενμπεργκ) είναι ένας απ αυτούς. Και σ' αυτήν ιδιαίτερα την ταινία, πιστεύω ότι αποκαλύπτει όλη την αλήθεια της ζωής: είναι αδύνατο να γνωρίσεις ολοκληρωτικά όχι μόνο οποιονδήποτε άλλο, αλλά και τον ίδιο σου τον εαυτό, καθώς κανείς δεν ξέρει τι μας ξημερώνει, πέρα από το γεγονός πως όλοι θα πεθάνουμε. (γελάει) Παράλληλα, ρίχνει φως στην άγνωστη στο ευρύ κοινό κουλτούρα της ρωσικής Μαφίας στο σύγχρονο Λονδίνο, το οποίο κινηματογραφεί με τρόπο που δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ στο σινεμά.»
Τον ρωτάμε πόσο τον δυσκόλεψαν τα ρωσικά που έμαθε να μιλάει γι αυτό το φιλμ: «Πάντα με ενδιέφερε η ρωσική λογοτεχνία και μουσική. Επίσης, πίστευα ότι γνώριζα πολλά για τη ρωσική Ιστορία, αλλά έμαθα πολύ περισσότερα εξαιτίας αυτής της ταινίας. Επρεπε να μάθω μια συγκεκριμένη ρωσική διάλεκτο: την αργκό των δρόμων και της μαφιόζικης κοινωνίας, σε συνδυασμό με ιδιότυπες αγγλικές εκφράσεις. Διαδικασία που με έκανε να αισθάνομαι διαφορετικά. Το γεγονός ότι δεν όφειλα μόνο να χρησιμοποιήσω διαφορετικούς μύες του προσώπου ή του σώματός μου για να ενσαρκώσω το ρόλο, αλλά και μια διαφορετική γλώσσα, άλλαξε ακόμα και τη στάση μου. Εγινα αυτός ο άνθρωπος, όχι μόνο συνειδητά, αλλά και ασυνείδητα.»
Οταν η κουβέντα φτάνει στην επίμαχη σκηνή που προκάλεσε δέος στα πλήθη, κατά την οποία ολόγυμνος αντιμετωπίζει την επίθεση δύο μαυροντυμένων μπράβων σε ένα χαμάμ, κάνει χιούμορ: «Για να τη γυρίσω, πήρα ένα κάρο λεφτά», λέει, πριν ο σκηνοθέτης του προθυμοποιηθεί να τον βγάλει από τη δύσκολη θέση...
Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ: «Οταν ξεκινήσαμε να γυρίζουμε τη συγκεκριμένη σκηνή, με έκπληξη ανακάλυψα ότι ο Βίγκο δεν έχει γεννητικά όργανα (γελάει). Για να δείχνει ρεαλιστική, χρειάστηκε να του φτιάξουμε ψηφιακά γεννητικά όργανα.»
Βίγκο Μόρτενσεν: (Ξεκαρδισμένος) «Αναγκάστηκα να δώσω πίσω μερικά από τα λεφτά που πήρα, γιατί τα ειδικά εφέ που απαιτήθηκαν ήταν πανάκριβα. Ντέιβιντ, νομίζω πως χειριστήκαμε αυτό το θέμα ιδανικά...»
