Για ένα πράγμα δεν έχει ποτέ κανείς κατηγορήσει τον Μάικλ Μουρ: ότι στερείται άποψης. Προβοκάτορας, προπαγανδιστής, υποκριτής, υπερόπτης και καμερολάγνος, δεν έχει απλώς άποψη, αλλά συνήθως την συνοδεύει και με την πολιτική ατζέντα που τον οδηγεί να διεστραβλώνει την έρευνά του. Τοποθετώντας εαυτόν μπροστά από το φακό, παίζοντας το ρόλο του παιδιού του λαού που ψάχνει την αλήθεια, μπλέκει μαρτυρίες, συνεντεύξεις, αρχειακό υλικό, χιουμοριστικά κλιπάκια, ειρωνικό σπικάζ, στατιστικές, νούμερα και συμπεράσματα για να βροντοφωνάξει την άποψή του. Και να την κάνει άποψή μας.
Για εμάς τους Ευρωπαίους αυτό είναι εύκολο: έτσι κι αλλιώς μοιραζόμαστε την άποψή του και για τη χώρα του και για τον Πρόεδρό της. Για τους επαναπαυμένους στο λήθαργό τους συμπατριώτες του τα πράγματα είναι δυσκολότερα. Και στα δύο στρατόπεδα όμως υπάρχει μία κοινή αντίρρηση: δεν μας αρέσει να μας τεντώνουν το δάχτυλο, να μας πασάρουν σοβαρότατα πολιτικά ζητήματα μέσα από πονηρό χαβαλέ, να εκβιάζουν τη συγκίνησή μας με μελό ιντερλούδια και στο τέλος να μας σερβίρουν το δίδαγμα. Που τυχαίνει να είναι η άποψή τους. Και η πολιτική τους ατζέντα.
Με αυτή την ατζέντα μπήκαμε στην προβολή του Sicko. Αλλά η έκπληξη ήταν ευχάριστη. Το ντοκιμαντέρ που εξετάζει πώς ο μέσος Αμερικανός, όχι απλά δεν προστατεύεται, αλλά υπονομεύεται από ένα σύστημα υγείας που τον θέλει ευάλωτο απέναντι στην κερδοθηρία των ιδιωτικών εταιριών ασφάλισης είναι φτιαγμένο με την γνωστή συνταγή του Μουρ, αλλά για πρώτη φορά στις σωστές δόσεις: ρεαλιστικές προσωπικές μαρτυρίες, ελάχιστη ναρκισσιστική παρουσία μπροστά από το φακό, λιγότερη περφόρμανς και περισσότερο ρεπορτάζ, αντιπαράθεση στοιχείων με άλλες χώρες (Καναδά, Γαλλία, Αγγλία, Κούβα - εκεί κρύβεται και μία τζούρα προβοκάτσιας), ξεκάθαρο focus και πάνω από όλα ένα θέμα που παύει να είναι κομματικό, αλλά γίνεται βαθιά πολιτικό, κοινωνικό, προσωπικό. Το αναφαίρετο δικαίωμα του αδύναμου πολίτη στο να έχει πρόσβαση σε δωρεάν περίθαλψη ξεπερνάει προσωπικές απόψεις και ατζέντες. Είναι θέμα συλλογικής ηθικής.
Ο Μουρ αφήνει στην άκρη την μονόφθαλμη πολεμική του εναντίον των ρεπουμπλικάνων και για πρώτη φορά αποδίδει αυτή την έλλειψη συλλογικής ηθικής σε όλο το φάσμα των αμερικανικών θεσμών. Δείχνει ότι σύσσωμοι οι πολιτικοί δέχονται μεγάλες εισφορές για τις προεκλογικές τους καμπάνιες από ιδιωτικές εταιρίες ασφάλισης και φαρμακοβιομηχανίες. Ξεμπροστιάζει την προπαγάνδα του αμερικανικού κράτους ?από εποχής Νίξον- που τρομοκρατεί ότι αν το σύστημα υγείας γίνει κρατικό, τότε θα καταρρεύσει. Δείχνει στον πολίτη ότι δεν είναι ασφαλής. Ότι ο εχθρός δεν είναι ούτε ο τρομοκράτης, ούτε ο Πρόεδρός του. Είναι κρυμμένος στην νομοθεσία και τον αυτοσκοπό του καπιταλισμού του: το κέρδος.
ΠΟΛΥ ΛΥΚΟΥΡΓΟΥ
