Ο Πορτοφολάς

13.06.2007
Ενας άνεργος νεαρός μυείται σταδιακά στην τέχνη της κλοπής πορτοφολιών με καταστροφικές συνέπειες...

Ενας άνεργος νεαρός μυείται σταδιακά στην τέχνη της κλοπής πορτοφολιών με καταστροφικές συνέπειες...

Καθώς τον χειμώνα ετοιμαζόμαστε να υποδεχτούμε Το Παιδί, τον φετινό Χρυσό Φοίνικα των αδελφών Νταρντέν, του δίδυμου που καθόλου άδικα έχει συνδεθεί με την κληρονομιά του Μπρεσόν, δεν υπάρχει καλύτερη ίσως σύμπτωση από αυτήν εδώ την επανέκδοση. Βλέπετε, σχεδόν μισό αιώνα μετά, με τα όρια ανάμεσα σε μυθοπλασία και ντοκιμαντέρ να θολώνουν περισσότερο από ποτέ και το ρεαλισμό να αποτελεί κυρίαρχη τάση στο παγκόσμιο σινεμά, τα «διακυβεύματα» αυτού εδώ του αριστουργήματος εξακολουθούν να παραμένουν φρέσκα και επίκαιρα όσο ποτέ.

Ο Πορτοφολάς θα μπορούσε να περιορίζεται στην αποδελτίωση ενός αστυνομικού ρεπορτάζ ή να εξαντλείται σε μια ντοκιμαντερίστικη γραφή. Αντίθετα, στα μάτια του δημιουργού του, ο κεντρικός ήρωας Μισέλ ξεφεύγει από το μέγεθος ενός κοινού κλέφτη: περισσότερο πρόκειται για έναν μακρινό απόγονο του Ρασκόλνικοφ στο «Εγκλημα Και Τιμωρία» του Ντοστογιέφσκι και η ιστορία του αποκτά τις διαστάσεις μιας αληθινής «πτώσης» και τελικά «σωτηρίας», ή, αν προτιμάτε, μετατρέπεται στο χρονικό των παράξενων διαδρομών που πρέπει να ακολουθήσουν δυο άνθρωποι για να συναντηθούν.

Ενώ έχουν ήδη προηγηθεί Το Ημερολόγιο Ενός Εφημέριου και το Ενας Καταδικασμένος Σε Θάνατο Δραπέτευσε, ο Μπρεσόν, για πρώτη φορά στην μέχρι τότε καριέρα του, υπογράφει σκηνοθεσία, σενάριο και διαλόγους, δημιουργώντας ένα μοναδικό αισθητικό και τελικά καθαρά φιλοσοφικό μανιφέστο για να λύσει με το δικό του εκπληκτικό τρόπο μια και καλή το γόρδιο δεσμό και τις παρεξηγήσεις του ρεαλισμού. Ο κινηματογράφος του φτιάχνεται με τα υλικά της πραγματικότητας, με τους ήχους και τις εικόνες της, αλλά δεν αποτελεί ποτέ την αναπαράστασή της. Είναι η υπέρβασή της και ο μετασχηματισμός της σε ένα εργαλείο που μπορεί να διαπεράσει την επιφάνειά της και να ανοιχτεί στα αινίγματά της, να αγγίξει την καρδιά της ανθρώπινης κατάστασης αφαιρώντας οτιδήποτε περιττό. Βρισκόμαστε μπροστά σε μια τέτοια σπάνια όσο και ταπεινή μέσα στο μεγαλείο της στιγμή.

ΛΕΥΤΕΡΗΣ ΑΔΑΜΙΔΗΣ