Το «Είμαι Η Κούβα» αποτελεί ένα τιτάνιο εγχείρημα που καταλήγει να αφορά λιγότερο τη χώρα προέλευσής του και περισσότερο τον κινηματογράφο εν γένει. Ισως γι αυτό, την εποχή που προβλήθηκε, αποδείχτηκε υπερβολικά άτονο για τους Κουβανούς, που προσέφεραν την ιδεολογία, τις τοποθεσίες και τον εθνικό ποιητή τους σε χρέη σεναριογράφου, και υπέρμετρα εξωτικό για τους Ρώσους, που δάνεισαν στον Κάστρο δύο από τους εθνικούς θησαυρούς τους: τον Μιχαήλ Καλατόζοφ στη σκηνοθεσία και τον Σεγκέι Ουρούσεφσκι στη φωτογραφία.

Ξεκινώντας με μια κατακόρυφη λήψη που ακόμα προκαλεί ίλιγγο στους σπουδάστες εικονοληψίας (η κάμερα «βουτάει» τέσσερις ορόφους προς τα κάτω για να καταλήξει στο βυθό μιας πισίνας) το «Είμαι Η Κούβα» ακύρωσε τους αισθητικούς περιορισμούς της εποχής, αψηφώντας οποιαδήποτε έλλειψη τεχνολογίας. Προφητεύοντας έναν παράδεισο που δεν ευδοκίμησε ποτέ, το μοναδικό παρωχημένο στοιχείο της παραμένει ο πολιτικός της ενθουσιασμός που αντιμετωπίζει ως ήρωες όσους αργότερα κατέληξαν σκλάβοι. Και μπορεί τα υψηλά τεχνικά επιτεύγματα του Καλατόζοφ να έρχονται σε πλήρη αντίθεση με την ταπεινή ιδεολογία της ταινίας, εκπροσωπούν ωστόσο επάξια μια ιστορική στιγμή έντονων πολιτικών ζυμώσεων που θα μπορούσαν να ανυψώσουν την Κουβα μέχρι τον ουρανό -όπως ακριβώς την είδε ο οραματιστής Ρώσος- αλλά κατέληξαν να την γκρεμίσουν στα Τάρταρα, όπως ακριβώς ήθελαν οι Αμερικανοί.

Δέσποινα Παυλάκη