Αλκοόλ, ναρκωτικά, πολιτική, ψυχεδέλεια, όπλα, δημοσιογραφία και μια ασυνήθιστη στάση ζωής. Αυτή είναι η ιστορία του συγγραφέα Χάντερ Σ. Τόμσον και σε αυτήν είναι αφιερωμένο το ντοκιμαντέρ του βραβευμένου με Οσκαρ Αλεξ Γκίμπνεϊ με τίτλο «Gonzo: The Life And Work Of Hunter S. Τhompson».
Από τον Ηρακλή Κορέλη
«Γκόνζο» ονομάστηκε το είδος της δημοσιογραφίας στο οποίο ο συντάκτης εμπλέκεται τόσο στην υπόθεση που διερευνά, ώστε καταλήγει να γίνει ο ίδιος κεντρική φιγούρα της ιστορίας. Ο όρος δημιουργήθηκε από τον Αμερικανό συγγραφέα Χάντερ Σ. Τόμσον για να περιγράψει απόλυτα το παραληρηματικό στυλ γραφής του, αλλά και για να χαρακτηρίσει τελικά και τον ιλιγγιώδη τρόπο ζωής του ιδίου. Γεννημένος στο Λούισβιλ του Κεντάκι, ο Τόμσον έγινε αρχικά γνωστός δημοσιογραφικά χάρη σε ένα κομμάτι που έγραψε γύρω από τη διαβόητη συμμορία μοτοσικλετιστών Hells Angels στο περιοδικό «Τhe Νation». Το 1971, απεσταλμένος από το περιοδικό «Rolling Stone» με σκοπό να γράψει ένα κομμάτι για τη δολοφονία του ρεπόρτερ Ρούμπεν Σαλαζάρ, ταξιδεύει στο Λας Βέγκας με συνοδοιπόρο τον μεξικανικής καταγωγής ακτιβιστή και δικηγόρο Οσκαρ Ακόστα και ένα πορτ μπαγκάζ γεμάτο ναρκωτικές ουσίες. Η διαδρομή γίνεται η τροφή για να πραγματοποιηθεί το γνωστότερο βιβλίο που υπέγραψε ποτέ ο Τόμσον με τίτλο «Φόβος και Παράνοια στο Λας Βέγκας». Μπλέκοντας πραγματικά κομμάτια του ταξιδιού με φανταστικά γεγονότα, ο συγγραφέας καθιερώνει αυτομάτως ένα νέο στυλ λογοτεχνίας, που δεν έχει καμία σχέση με τον beat ρομαντισμό του Τζακ Κέρουακ ή τη «χαρούμενη» κουλτούρα των χίπις. Αντίθετα απηχεί μια γενιά απογοητευμένη από τα πολιτικά οράματα των 60s, βυθισμένη στην παρακμή και τα ναρκωτικά, κυνική και μηδενιστική.
Κάπως έτσι είναι και το ντελιριακό υπόβαθρο της γραφής του Τόμσον. Σε μερικά σημεία μάλιστα η πραγματικότητα και η φαντασία του συγγραφέα μπλέκονται σε τέτοιο βαθμό, ώστε δεν γνωρίζεις εν τέλει τι είναι πραγματικό και τι όχι.
Στο ντοκιμαντέρ «Gonzo» που προβάλλεται αυτές τις μέρες εν μέσω θερμότατων κριτικών στην Αμερική, ο σκηνοθέτης του «Εnron: Καρχαρίες στο Δωμάτιο» Αλεξ Γκίμπνεϊ θέλησε να εξιστορήσει τη ζωή του Τόμσον από τα πρώτα του ρεπορτάζ, μέχρι την προ τριετίας αυτοκτονία του. Την αφήγηση του φιλμ ανέλαβε ο Τζόνι Ντεπ ο οποίος όχι μόνο υποδύθηκε τον συγγραφέα στην κινηματογραφική διασκευή του «Φόβος και Παράνοια στο Λας Βέγκας», αλλά και κατέληξε να συνδεθεί στενά με τον ίδιο. Τον καιρό που μελετούσε τον ρόλο του για την ταινία του Τέρι Γκίλιαμ, ο Ντεπ πέρασε αρκετό καιρό με τον συγγραφέα-σε βαθμό που ο Τόμσον του είχε δώσει ένα δωμάτιο στο σπίτι του.
Ο Τζόνι Ντεπ δεν είναι ωστόσο ο μοναδικός που μοιράζεται εμπειρίες από την επαφή του με τον αυτόχειρα. Ο Γκίμπνεϊ επικεντρώνεται στον απρόβλεπτο χαρακτήρα του Χάντερ Τόμσον, πλάθοντας το προφίλ του μέσα από συνεντεύξεις διαφόρων προσώπων, φίλων, συγγενών (τις δύο συζύγους του) ή ακόμα κι «αντιπάλων» του συγγραφέα (όπως ο υπερ-συντηρητικός γερουσιαστής Πατ Μπιουκάναν). Η πολιτική πλευρά του υπήρξε πάντοτε εχθρική απέναντι στους Ρεπουμπλικάνους κι ιδιαίτερα απέναντι στον πρόεδρο Νίξον, για τον οποίο έλεγε ότι «είναι ικανός να σου σφίγγει το χέρι και ταυτόχρονα να σε μαχαιρώνει πισώπλατα». Οι επικρίσεις του δεν σταμάτησαν ακόμα κι όταν ο Νίξον πέθανε, αν και ο συγγραφέας είχε δηλώσει εσχάτως πως θα τον ψήφιζε, αν ήταν να διαλέξει ανάμεσα σ' αυτόν και το δίδυμο Τζορτζ Μπους-Ντικ Τσέινι. Μεγάλο μέρος του ντοκιμαντέρ αφιερώνεται στην κάλυψη της προεκλογικής καμπάνιας του 1972 μεταξύ Νίξον και ΜακΓκάβερν από τον Τόμσον (πάλι για λογαριασμό του περιοδικού «Rolling Stone»), κομμάτι που έμελλε να θεωρηθεί από τα καλύτερά του, αποκαλύπτοντας σε μεγάλο βαθμό την παθολογία της αμερικανικής πολιτικής. Πιο κάτω παρακολουθούμε την αποτυχία του δημοσιογράφου να καλύψει τη θρυλική μονομαχία ανάμεσα στον Μοχάμεντ Αλι και τον Τζορτζ Φόρμαν στο Ζαϊρ το 1974, την εξάρτησή του από διάφορα ναρκωτικά (και τις παρενέργειες αυτών), όλα γυρισμένα με τρόπο που ναι μεν δεν «αγιογραφούν» τον συγγραφέα, αλλά σίγουρα μοιάζουν λίγο μονόπλευρα.
Φαν των όπλων, των εκρηκτικών και πάσης φύσεως κατάχρησης, υποστηρικτής της αποποινικοποίησης των ναρκωτικών, υποψήφιος σερίφης στο Πίτκιν του Κολοράντο, ο Χάντερ Τόμσον υπήρξε ένας ρηξικέλευθος συγγραφέας και δημοσιογράφος που δεν μασούσε τα λόγια του. Κατακλείδα στην ζωή του και στην ταινία, η αυτοκτονία του με πιστόλι το 2005 και μαζί, μια τελευταία επιθυμία: η τέφρα του να εκτοξευτεί από κανόνι, με τους παρευρισκομένους στην τελετή να στήνουν από κάτω ένα είδος γιορτής.
Ο ΤΟΜΣΟΝ ΣΤΟ ΣΙΝΕΜΑ
Η δημοφιλέστερη μεταφορά βιβλίου του συγγραφέα στην οθόνη υπήρξε το ψυχεδελικό τριπ του Τέρι Γκίλιαμ «Φόβος Και Παράνοια Στο Λας Βέγκας» (1998), με τον Τζόνι Ντεπ στον ρόλο του Χάντερ Τόμσον και τον Μπενίσιο ντελ Τόρο ως Οσκαρ Ακόστα. Στο σχεδόν ξεχασμένο «Where The Buffalo Roam» του 1980, ο Τόμσον έχει το πρόσωπο του Μπιλ Μάρεϊ, ενώ στο στάδιο της παραγωγής βρίσκεται το «Rum Diary», στο οποίο πρωταγωνιστεί πάλι ο Τζόνι Ντεπ, ενώ σκηνοθετεί ο Μπρους Ρόμπινσον («Ο Φίλος Μου Κι Εγώ»). Πέρα από το «Gonzo» του Αλεξ Γκίμπνεϊ, άλλα ντοκιμαντέρ που έχουν γυριστεί για τον Χάντερ Τόμσον είναι το «Βreakfast With Ηunter» (2003) του Γουέιν Γιούιν, ο οποίος έχει ολοκληρώσει δύο ακόμα ταινίες γι αυτόν και το «Βuy The Ticket, Take The Ride» του Τομ Θέρμαν, με συνεντεύξεις φίλων και συγγενών του συγγραφέα. Τέλος, τα βιβλία «Φόβος Και Παράνοια Στο Λας Βέγκας» και «Rum Diary» κυκλοφορούν στα ελληνικά.Το πρώτο από τις εκδόσεις Πατάκη, το δεύτερο μεταφρασμένο σε «Μεθυσμένο Ημερολόγιο» από τις εκδόσεις Οξύ.