Μετά την επιτυχία της ευρείας παρουσίασης των συλλογών στην Αθήνα, που πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Μουσείο Μπενάκη, την Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών και το Ζάππειο Μέγαρο, τα έργα του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης επιστρέφουν στη βάση τους.

Η έκθεση "Ο Τόπος" εγκαινιάζεται στη Θεσσαλονίκη στις 5 Μαρτίου 2008 έως 31 Αυγούστου.

Περίπου το ένα τέταρτο από τα 1600 έργα που αριθμεί σήμερα η συλλογή του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης παρουσιάζονται σε μια σειρά από ενότητες-τόπους σε όλο τον εκθεσιακό χώρο του μουσείου. Η επιλογή των έργων περιλαμβάνει έλληνες και ξένους καλλιτέχνες, καθώς και περισσότερα από εκατό καινούρια αποκτήματα, μεταξύ των οποίων πολλά έργα νέων καλλιτεχνών.

Η έκθεση "Ο Τόπος" ενοποιεί τις διαφορετικές δωρεές του μουσείου, παρουσιάζοντας τη συλλογή ως ενιαία πραγματικότητα και έρχεται αντιμέτωπη με την ιστορία και τις αντιφάσεις της από τη μεταπολεμική περίοδο μέχρι σήμερα. Οι ενότητες - τόποι που οργανώνουν τη συλλογή του μουσείου σήμερα δίνουν έμφαση σε ορισμένα ευρεία σύνολα εξεχόντων ζωγράφων και γλυπτών, στο διάλογο ανάμεσα στις τάσεις και τις ιδιαιτερότητες, στα πρότυπα και τις αποκλίσεις. Η σχέση εντοπιότητας και παγκοσμιότητας μπαίνει κάθε φορά ως μία συνεχής αγωνία και ένα ανοιχτό ερώτημα, που συνάδουν με τη θέση της Θεσσαλονίκης και της Ελλάδας μέσα στην ιστορική και κοινωνική πραγματικότητα της Ευρώπης.

Η έκθεση "Ο Τόπος", λοιπόν, θέτει ως κεντρικό μοχλό της τέχνης και της κοινωνίας την διαφορετικότητα και προτείνει ένα μουσείο σταυροδρόμι. Ανάμεσα στους διαφορετικούς τόπους η διακίνηση των ιδεών και η κίνηση των έργων αναπτύσσονται παράλληλα μέσα στο νου και μέσα στον φυσικό χώρο, φέρνοντας σε αντιπαράθεση τα έργα και τους θεατές. Οι ενότητες και οι διαδρομές αυτές ανασυνθέτουν την ιστορική γνώση και την καλλιτεχνική ευαισθησία μέσα από την προσωπική εμπειρία και το άμεσο βίωμα του θεατή.

Η μουσειολογική άποψη της παρουσίασης αυτής αρνείται το σχολιασμό των έργων και καλεί τον επισκέπτη να ανοίξει μια ελεύθερη και ενεργή σχέση με τα έργα και την ιστορία. Τα κείμενα που συνοδεύουν την έκθεση προκαλούν το θεατή να σκεφτεί, να συλλογιστεί, να κοιτάξει γύρω του, να βρει το δρόμο του, να εμπιστευθεί τις ευαισθησίες του, να πάψει να φοβάται ό,τι δεν αναγνωρίζει, να αρνηθεί την ξενοφοβία. Μ' αυτόν τον τρόπο μόνο μπορεί να αγαπήσει κανείς την τέχνη, που κύριο χαρακτηριστικό της είναι η διαφορετικότητα.

Το μουσείο είναι ο θεσμικός και ιδρυτικός τόπος ως αναπόσπαστο μέρος της ουσίας της ζωής και των προοπτικών της σύγχρονης κοινωνίας κι εκφράζει τη συμμετοχή της στην ιστορία και στο μέλλον που καλλιεργεί. Έτσι λοιπόν, οι τόποι που συνιστούν το μουσείο και τη συλλογή του είναι νοητικοί τόποι όπου ο καθένας από εμάς δύναται να είναι μέρος ή και να φαντάζεται τι σημαίνει καλλιτεχνική δημιουργία και έργο τέχνης, τι σημαίνει εποχή και σημασία, τι σημαίνει σχέση και συσχετισμός πραγμάτων, τι σημαίνει ελεύθερη διακίνηση ιδεών και δυναμική άρση των προκαταλήψεων και του δογματισμού.

Δεν είναι τυχαίο πως το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης ιδρύθηκε σαν μια αναγνώριση μιας τέτοιας βούλησης και κοινωνικής προοπτικής ήδη το 1979 από μια ομάδα φωτισμένων πολιτών της Θεσσαλονίκης και λειτούργησε για πολλά χρόνια, κι ακόμα και σήμερα εν μέρει, βασιζόμενο στον εθελοντισμό και τη θεληματική υποστήριξη της σύγχρονης τέχνης ως υπέρβαση των συμβατικών, ακαδημαϊκών ή κανονιστικών συνόρων και κατοχύρωση της αυτονομίας της έκφρασης, της σύλληψης και του λόγου.

Στη διαδικασία αυτή, οι ενότητες - τόποι - αποτελούν στο σύνολό τους τη θεωρητική σύλληψη κι επιστημονική τεκμηρίωση της συλλογής και παράλληλα συνιστούν το πεδίο της μουσειολογικής έρευνας για μια πολυεδρική προσέγγιση των έργων και της ιστορίας της τέχνης, που εκφράζεται μέσα από τη συστηματική εκδοτική δραστηριότητα: αντί των κλασικών λευκωμάτων ή των εγκυκλοπαιδικών τόμων, την έκθεση υποστηρίζει η συστηματική έκδοση τετραδίων-τόπων. Αυτά χτίζουν μια ζωντανή συλλογή τόπων, με στόχο να εντοπίσουν μέσα από κάθε διαφορετικό τετράδιο απόψεις, λειτουργίες και έννοιες και να αναδείξουν το εύρος των σχέσεων που καθορίζει ένα σύγχρονο ευρωπαϊκό μουσείο.

Η έκθεση "Ο Τόπος" εγκαθιστά ξανά τη μόνιμη συλλογή του ΜΜΣΤ δίνοντάς της πολύ μεγαλύτερο εύρος μέσα στο χώρο του κτιρίου, στοχεύοντας στην καλύτερη δυνατή ανάδειξη των μόνιμων συλλογών και την παρουσίαση των έργων και των χώρων. Τόπος συνάντησης, διαλόγου και ελπίδας το Μακεδονικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης είναι ένα σύγχρονο μουσείο - σταυροδρόμι μέσα στην καρδιά της Θεσσαλονίκης.

Η έκθεση, σε επιμέλεια του ιστορικού τέχνης και καλλιτεχνικού διευθυντή του ΜΜΣΤ, Ντένη Ζαχαρόπουλο, διοργανώνεται με την αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος 'Σταύρος Νιάρχος'.