Βαγγέλης Πανταζής, Η Ομηρική Ζάκυνθος

10.05.2002
Εχουμε ελπίδα να διαβάσουμε μια απρόβλεπτη και σπουδαία συγγραφή πάνω στο υπερκορεσμένο ομηρικό ζήτημα όπου "είναι δύσκολο πια να βρει κανείς κάτι πρωτότυπο να πει, ούτε καν πρωτότυπες ανοησίες"; Μπορεί μια επιστημονική έρευνα να συνδυάζει ταυτόχρονα σοβαρότητα και χιούμορ, ακρίβεια και γλαφυρότητα, φαντασία και αποδεικτική αυστηρότητα;
Εχουμε ελπίδα να διαβάσουμε μια απρόβλεπτη και σπουδαία συγγραφή πάνω στο υπερκορεσμένο ομηρικό ζήτημα όπου "είναι δύσκολο πια να βρει κανείς κάτι πρωτότυπο να πει, ούτε καν πρωτότυπες ανοησίες";
Μπορεί μια επιστημονική έρευνα να συνδυάζει ταυτόχρονα σοβαρότητα και χιούμορ, ακρίβεια και γλαφυρότητα, φαντασία και αποδεικτική αυστηρότητα;

Το βιβλίο Η Ομηρική Ζάκυνθος- Οι "ιερές" Εχίνες και το μυστήριο του χαμένου Δουλιχίου είναι μέρος μιας τριλογίας με γενικό τίτλο Ομηρική Γεωγραφία και Ομηρική Εποχή, ξεφεύγει από την πεπατημένη, αποδεικνύοντας πως όσο πιο αυστηρή μέθοδο ακολουθεί ένας ερευνητής σε τόσο πιο επαναστατικά αποτελέσματα μπορεί να οδηγηθεί.

Η πορεία άλλωστε του ίδιου του συγγραφέα, του Βαγγέλη Πανταζή, εγγυάται την ποιότητα της εργασίας: εγκυκλοπαιδιστής του παλιού καιρού μα ανοιχτός στις νέες γνώσεις, σπούδασε νομικά για να γίνει στα πενήντα του αριστούχος διδάκτωρ σε μια επιστήμη την οποία τυπικά ποτέ δεν διδάχθηκε (Ιστορία).
Ακολουθώντας τον στα βαθιά νερά του ομηρικού ζητήματος, στα βαθιά νερά του Ιονίου, βγαίνουμε στην επιφάνεια με ένα απίστευτο εύρημα: Το Δουλίχιον, το νησί απ' όπου σύμφωνα με την Οδύσσεια προέρχονταν οι μισοί περίπου μνηστήρες της Πηνελόπης, το "πολυσίταρο" και "χλοερό" Δουλίχιον που ήταν ήδη "χαμένο"στην αρχή της ιστορικής αρχαιότητας, το "νησί φάντασμα" που αρχαίοι και νέοι ομηριστές αναζητούσαν δεξιά και αριστερά, ακόμη και στον βυθό της θάλασσας, δεν ήταν εντέλει άλλο από τη Ζάκυνθο των ιστορικών χρόνων. Η ίδια η "υπεράνω πάσης υποψίας" Ζάκυνθος του Ομήρου δεν ήταν αυτή που νομίζουμε: ήταν η σημερινή Λευκάδα. Και οι "ιερές Εχίνες" ήταν οι μεταγενέστερες Στροφάδες!

Φυσικά τα νησιά δεν άλλαξαν ποτέ θέσεις. Κάτι εκπληκτικό όμως- και εκπληκτικά απλό- φαίνεται πως συνέβη: ανάμεσα στην εποχή της σύνθεσης των επών και την αρχή της ιστορικής αρχαιότητας τα περισσότερα τοπωνύμια χάθηκαν. Όταν όμως τα έπη ξέφυγαν από έναν στενό κύκλο Ομηριδών και με τη βοήθεια της λαϊκής αλφαβητικής γραφής φτερούγισαν σε όλες τις άκρες του ελληνόφωνου κόσμου, οι ακροατές και αναγνώστες τους βάλθηκαν να διεκδικούν και να απονέμουν τα χαμένα ένδοξα τοπωνύμια με τον τρόπο που σήμερα διεκδικούν την Ιθάκη του Οδυσσέα. Πως όμως αποδεικνύεται αυτό το τόσο απρόσμενο συμπέρασμα;

Εκδόσεις Περίπλους
Τίτλος: Η Ομηρική Ζάκυνθος
Συγγραφέας: Βαγγέλης Πανταζής
Σελίδες: 118
ISBN: 960-8202-33-7