Οι "Ώρες Βυζαντίου" στη Θεσσαλονίκη

08.10.2001
Τη σπονδυλωτή έκθεση "Ωρες του Βυζαντίου-Εργα και ημέρες στο Βυζάντιο" θα εγκαινιάσει ο υπουργός Πολιτισμού Ευάγγελος Βενιζέλος και στη Θεσσαλονίκη στις 21 Οκτωβρίου. Η έκθεση λειτουργεί στο Μυστρά από τις 3 Αυγούστου και θα εγκαινιαστεί εντός του Οκτωβρίου και στην Αθήνα, ενώ θα λειτουργεί και στις τρεις πόλεις ταυτόχρονα έως τις 10 Ιανουαρίου του 2002. Ολη η Θεσσαλονίκη , δεύτερη σε σημασία πόλη της βυζαντινής αυτοκρατορίας, συμμετέχει στην έκθεση με τα βυζαντινά της μνημεία. Τμήμα των "Ωρών του Βυζαντίου" θα αναπτυχθεί σε δύο χαρακτηριστικά μνημεία της πόλης, το Λευκό Πύργο και το Επταπύργιο.
Τη σπονδυλωτή έκθεση "Ωρες του Βυζαντίου-Εργα και ημέρες στο Βυζάντιο" θα εγκαινιάσει ο υπουργός Πολιτισμού Ευάγγελος Βενιζέλος και στη Θεσσαλονίκη στις 21 Οκτωβρίου. Η έκθεση λειτουργεί στο Μυστρά από τις 3 Αυγούστου και θα εγκαινιαστεί εντός του Οκτωβρίου και στην Αθήνα, ενώ θα λειτουργεί και στις τρεις πόλεις ταυτόχρονα έως τις 10 Ιανουαρίου του 2002.
Ολη η Θεσσαλονίκη , δεύτερη σε σημασία πόλη της βυζαντινής αυτοκρατορίας, συμμετέχει στην έκθεση με τα βυζαντινά της μνημεία. Τμήμα των "Ωρών του Βυζαντίου" θα αναπτυχθεί σε δύο χαρακτηριστικά μνημεία της πόλης, το Λευκό Πύργο και το Επταπύργιο.
Στο Λευκό Πύργο, που χτίστηκε στα μέσα του 15ου αιώνα στη θέση παλαιότερου βυζαντινού πύργου θα παρουσιαστούν σε τέσσερις ενότητες οι "Ωρες της καθημερινής ζωής των Βυζαντινών", η ζωή στην πόλη, στην αγορά, στο λουτρό, στους αγρούς, στα λιμάνια, στις περιηγήσεις των προσκυνημάτων , στο σπίτι, στις στιγμές της κατ΄ οίκον προσευχής, του γάμου, του καλλωπισμού, τα έργα και οι ημέρες τους γιατρού, του αγρότη, του κυνηγού, του λιθοξόου, του ξυλουργού. Συνολικά 977 αντικείμενα από ελληνικά μουσεία, ευρήματα, πρόσφατων ανασκαφών και 35 έργα από μουσεία του εξωτερικού θα εκτεθούν στους πέντε ορόφους του Λευκού Πύργου.
Στο Επταπύργιο , ένα οχυρωματικό συγκρότημα της ακρόπολης της Θεσσαλονίκης θα αναπτύσσονται οι ώρες άμυνας των Βυζαντινών με δύο εκθέσεις με τίτλους: "Επταπύργιο η ακρόπολη της Θεσσαλονίκης" και "Δοκίμιο για την οχυρωματική στο Βυζάντιο. Ο βορειοελλαδικός χώρος".
-Η πρώτη έκθεση θα παρουσιάζει την ιστορική πορεία του Επταπυργίου ως ακρόπολης της Θεσσαλονίκης και θα περιλαμβάνει τεκμηρίωση της αρχιτεκτονικής, ιστορικής και κοινωνικής διάστασης του βυζαντινού φρουρίου, συμπεριλαμβανομένων και των νεότερων φυλακών , καθώς και τις αναστηλωτικές προτάσεις που αφορούν στο συγκρότημα.
-Η δεύτερη έκθεση επιχειρεί να παρουσιάσει με σχηματοποιημένο και εύληπτο τρόπο τη λογική οργάνωσης που διέπει τη βυζαντινή οχυρωματική με τη μορφή ενός μοντέλου. Η δομή της βυζαντινής οχυρωματικής, ως αναπόσπαστο κομμάτι του βυζαντινού πολιτισμού θα αναπτυχθεί σε τρεις άξονες. Χρησιμοποιώντας κυρίως φωτογραφικό και σχεδιαστικό υλικό σε συνδυασμό με βυζαντινά κείμενα θα παρουσιαστούν:
α) Οι κατηγορίες που συνιστούν τη βυζαντινή οχυρωματική (μητροπόλεις, πόλεις και κάστρα, φρούρια και πύργοι, διατειχίσματα και μοναστηριακές οχυρώσεις)
β) Ιεραρχημένες σχέσεις που χαρακτηρίζουν τις παραπάνω κατηγορίες καθώς και οι ρόλοι του κάθε οχυρωματικού στοιχείου όσον αφορά την αυτόνομη άμυνά του αλλά και τη συμβολή του στο σύνολο του αμυντικού σχεδιασμού και λειτουργίας της αυτοκρατορίας
γ) Η τεχνολογία , η αισθητική, η μεταφυσική ως κανόνες που διέπουν το πλέγμα των σχέσεων των παραπάνω κατηγοριών της βυζαντινής οχυρωματικής καθώς και οι χρόνοι της καθημερινής ζωής και του πολέμου που την ορίζουν.
Τις "Ωρες του Βυζαντίου" στη Θεσσαλονίκη θα συμπληρώνει η μόνιμη έκθεση του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού. Οι αίθουσες με την παλαιοχριστιανική πόλη και το μεσαιωνικό κάστρο, τον παλαιοχριστιανικό ναό, τα ταφικά έθιμα, τη προσωπογραφία των βυζαντινών αυτοκρατόρων, θα φωτίζουν σημεία της περιοδικής έκθεσης "Ωρες του Βυζαντίου".

Στην Αθήνα, μια πόλη με ιδιαίτερες μνήμες του πολιτισμού της κλασικής Ελλάδας, δεν συνηθίσαμε να παρατηρούμε τις βυζαντινές εκκλησίες που σώθηκαν στο ιστορικό κέντρο. Η πόλη μπορεί να μην υπήρξε φημισμένη στη διάρκεια της βυζαντινής αυτοκρατορίας, διατήρησε ωστόσο την πολιτιστική της δραστηριότητα και κατά τη βυζαντινή εποχή. Η πόλη επιλέχτηκε για την έκθεση, γιατί εκεί ιδρύθηκε το πρώτο βυζαντινό μουσείο στον κόσμο, το Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο όπου για πρώτη φορά στην ιστορία του σύγχρονου ελληνικού κράτους συγκεντρώθηκαν οι θησαυροί της βυζαντινής τέχνης. Στο Μουσείο αυτό αναπτύσσεται ένα άλλο κομμάτι των "Ωρών του Βυζαντίου". Σημαντικά από ιστορική και καλλιτεχνική άποψη έργα μουσειακών συλλογών, 85 από την Ελλάδα και 35 από το εξωτερικό, σκιαγραφούν το ιδεολογικό πλαίσιο μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε και εξελίχθηκε ο βυζαντινός πολιτισμός: Ποιά ήταν η άποψη των Βυζαντινών για το σύμπαν και την οικουμένη, πως διαμορφώθηκε η χριστιανική αυτοκρατορία, ποιος ήταν ο ρόλος του αυτοκράτορα, πως υλοποιείτο η αυτοκρατορική βούληση μέσα από τη διοίκηση, πως μπορεί να ανιχνευθεί η επιρροή της βυζαντινής ιδεολογίας μέσα από την οικουμένη, τη θρησκεία , την τέχνη , πέρα από τα σύνορα του βυζαντινού κόσμου.
Οι "Ωρες του Βυζαντίου" συμπληρώνονται από τον μεγάλο κατάλογο της έκθεσης (600 σελίδων), ένα σύντομο οδηγό της έκθεσης και το Ημερολόγιο του 2002 καθώς και από ένα επιστημονικό συμπόσιο που θα διεξαχθεί στην Αθήνα στα τέλη Νοεμβρίου και δύο επιστημονικές ημερίδες που θα πραγματοποιηθούν στις Θεσσαλονίκη στις αρχές Νοεμβρίου και στα μέσα Δεκεμβρίου.