Το Βυζάντιο με τα μάτια ενός συλλέκτη

29.06.2001
Διακόσια σαράντα δύο έργα, αντιπροσωπευτικά της τέχνης διαφόρων περιοχών, που καλύπτουν ένα ευρύ χρονολογικό φάσμα από τον 4ο έως τον 19ο αιώνα, φιλοξενούνται στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στο πλαίσιο της έκθεσης "Συλλογή Γεώργιου Τσολοζίδη. Το Βυζάντιο με τα μάτια ενός συλλέκτη". Την έκθεση εγκαινίασε ο υπουργός πολιτισμού, Ευάγγελος Βενιζέλος, το απόγευμα της Παρασκευής, 29 Ιουνίου.
Διακόσια σαράντα δύο έργα, αντιπροσωπευτικά της τέχνης διαφόρων περιοχών, που καλύπτουν ένα ευρύ χρονολογικό φάσμα από τον 4ο έως τον 19ο αιώνα, φιλοξενούνται στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού στο πλαίσιο της έκθεσης "Συλλογή Γεώργιου Τσολοζίδη. Το Βυζάντιο με τα μάτια ενός συλλέκτη". Την έκθεση εγκαινίασε ο υπουργός πολιτισμού, Ευάγγελος Βενιζέλος, το απόγευμα της Παρασκευής, 29 Ιουνίου.
Ο Γεώργιος Τσολοζίδης, γεννημένος στο Κάιρο, είχε από νεαρή ηλικία το πάθος του συλλέκτη. Τα οικογενειακά κειμήλια που έφερε μαζί του στην Ελλάδα, άρχισε γρήγορα να τα εμπλουτίζει με έργα της ελληνικής τέχνης όλων των περιόδων. Παράλληλα φρόντιζε να τα συντηρεί και να τα ταξινομεί με τη βοήθεια των αρμοδίων υπηρεσιών του Υπουργείου Πολιτισμού ώστε να είναι προσιτά και σε άλλους, γιατί πίστευε πως τα έργα αυτά, μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς μας, δεν του ανήκαν κατ' αποκλειστικότητα.
Η Συλλογή του Γεώργιου Τσολοτζίδη αριθμεί περίπου 3.000 αντικείμενα και για πρώτη φορά εκτέθηκε το 1994 στο Παλιό Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης παρουσιάζοντας ένα πανόραμα της ελληνικής τέχνης από τη νεολιθική (6.000-5.200 πΧ) μέχρι την ύστερη βυζαντινή περίοδο (19ο αιώνα μΧ).
Για την έκθεση στο Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού επιλέχτηκαν 242 έργα αντιπροσωπευτικά της τέχνης διαφόρων περιοχών, που καλύπτουν ένα ευρύ χρονολογικό φάσμα από τον 4ο έως τον 19ο αιώνα. Το αρχαιολογικό υλικό είναι διανεμημένο, ανάλογα με τη χρήση του, στο ισόγειο και στον όροφο της πτέρυγας περιοδικών εκθέσεων και "εικονογραφεί" δύο θεμελιώδεις εκδηλώσεις του ανθρώπινου βίου: τη λατρευτική ζωή, δημόσια και ιδιωτική, και την καθημερινότητα στο σπίτι και στην αγορά.
Στο ισόγειο η δημόσια λατρεία αναπτύσσεται με σειρά αντικειμένων εκκλησιαστικής χρήσης, όπως ιερά σκεύη και εικόνες, οι οποίες αποτελούν τις χαρακτηριστικότερες εκφάνσεις της ορθόδοξης λατρείας και ζωγραφικής. Εξαιρετικά ενδιαφέροντα είναι τα αντικείμενα ιδιωτικής λατρείας, κυρίως τα πάσης φύσεως φυλακτά. Στα πρωιμότερα από αυτά αποτυπώνεται αρχικά ο συγκερασμός παγανιστικών λαϊκών δοξασιών και χριστιανικών συμβόλων, ενώ με την εδραίωση του χριστιανισμού σταδιακά μετεξελίσσονται αποκτώντας νέο νόημα. Δεν είναι τυχαίο ότι τα φυλακτά προέρχονται κυρίως από την Εγγύς Ανατολή και την Αίγυπτο, περιοχές έντονου συγκρητισμού και όσμωση πολιτισμών και θρησκειών κατά την ελληνιστική, τη ρωμαϊκή και την πρωτοβυζαντινή περίοδο.
Τα αντικείμενα που εκτίθενται στον όροφο σχετίζονται με την καθημερινή ζωή, τις ανάγκες και τις επιθυμίες του ανθρώπου κατά τη βυζαντινή και τη μεταβυζαντινή περίοδο. Η ενότητα των κοσμημάτων σκιαγραφεί την αρχέγονη και διαχρονική τάση του ανθρώπου για προσωπικό καλλωπισμό και μια ποικιλία αντικειμένων, όπως κλειδιά, εμπορικές σφραγίδες, μολυβδόβουλα και άλλα, την ανάγκη για ασφάλεια και κατοχύρωση της ιδιοκτησίας του. Τα νομίσματα πάλι δεν λειτουργούσαν μόνον ως μέσον συναλλαγής αλλά ήταν και έκφραση της αυτοκρατορικής ιδεολογίας. Τέλος, τα είδη φωτισμού και τα επιτραπέζια κεραμικά σκεύη δίνουν μία εικόνα του εξοπλισμούς ενός βυζαντινού σπιτικού.

Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 31 Δεκεμβρίου