''Ορέστεια'' του Αισχύλου

22.08.2001
Ο μαγικός κύκλος, το μεταφυσικό αλώνι της Επιδαύρου, ο λόγος και η βίαια ποίηση του Αισχύλου, η διάσταση της προσωπικής και της ανθρώπινης συνέχειας. Ο διάσημος σκηνογράφος - σκηνοθέτης Γιάννης Κόκκος αναφέρεται πολύ συχνά σ΄ αυτά όταν μιλάει για την "Ορέστεια", την τριλογία που ήθελε πάντα να ανεβάσει, το κείμενο στο οποίο αφιέρωσε ολόκληρο το φετινό χειμώνα.
Ο μαγικός κύκλος, το μεταφυσικό αλώνι της Επιδαύρου, ο λόγος και η βίαια ποίηση του Αισχύλου, η διάσταση της προσωπικής και της ανθρώπινης συνέχειας. Ο διάσημος σκηνογράφος - σκηνοθέτης Γιάννης Κόκκος αναφέρεται πολύ συχνά σ΄ αυτά όταν μιλάει για την "Ορέστεια", την τριλογία που ήθελε πάντα να ανεβάσει, το κείμενο στο οποίο αφιέρωσε ολόκληρο το φετινό χειμώνα.

Ο διαχωρισμός μεταξύ φωτός και σκότους είναι η ποιητική γραμμή που υπάρχει σε όλη τη διάρκεια του έργου, σημειώνει. Αντιμετώπισε το κείμενο σαν ένα ενιαίο έργο με τρεις πράξεις και όχι σαν τριλογία. Ο κόσμος του σκότους και της βίας της αρχής υποχωρεί στη συνέχεια, ενώ στο τέλος δίνει τη θέση του σε μια νέα αυγή, σε μια καινούργια κατάσταση.

Η παράσταση διαρκεί τρεις ώρες και είκοσι λεπτά περίπου, χωρίς διάλειμμα, σε μετάφραση Δημήτρη Δημητριάδη, ο οποίος "έχει πετύχει σε μεγάλο ποσοστό να αποδώσει ποιητικά και με νοηματική ακρίβεια το κείμενο", σύμφωνα με τον Γιάννη Κόκκο. Γενναιόδωρος με όλους τους συνεργάτες του , ο σκηνοθέτης δεν παραλείπει να τους ευχαριστεί έναν έναν χωριστά, όπως και τους ηθοποιούς, οι οποίοι "έχουν υποστηρίξει τον ίδιο και την παράσταση με την καρδιά τους".

Η πολυσυζητημένη παράσταση του Εθνικού Θεάτρου έκανε πρεμιέρα τον Ιούλιο στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. (Ενημερωθείτε για το πρόγραμμα της περιοδείας).

Η τριλογία

Η "Ορέστεια" του Αισχύλου, τριλογία που αποτελείται από τις τραγωδίες "Αγαμέμνων", "Χοηφόροι" και "Ευμενίδες", διδάχτηκε το 458 π.Χ.

Ο Αγαμέμνων στην πρώτη τραγωδία επιστρέφει στο Άργος από την Τροία με πολλά λάφυρα από τον πόλεμο αλλά και την Κασσάνδρα μαζί του. Η σύζυγός του Κλυταιμνήστρα, που κατά την απουσία του έχει συνάψει ερωτικό δεσμό με τον Αίγισθο, τον υποδέχεται θερμά και τον οδηγεί στο εσωτερικό των ανακτόρων. Η Κασσάνδρα ωστόσο, προλέγει τα φονικά, και στη συνέχεια δολοφονείται μαζί με τον Αγαμέμνονα από την Κλυταιμνήστρα. Μετά το έγκλημα η Κλυταιμνήστρα και ο Αίγισθος προσπαθούν να δικαιολογήσουν την πράξη τους στο χορό, όμως εκείνη, χωρίς να μετανιώνει για το φόνο, αναγνωρίζει ότι συμμετείχε και η ίδια σε μια αλυσίδα εγκλημάτων, που έρχεται από το παρελθόν στη γενιά της και θα συνεχιστεί στο μέλλον.

Στην τραγωδία "Χοηφόροι", που παίρνει το όνομά της από τον χορό που αποτελούν Τρωαδίτισσες δούλες, οι οποίες μαζί με την Ηλέκτρα προσφέρουν σπονδές στον τάφο του Αγαμέμνονα, ο Ορέστης εκδικείται το θάνατο του πατέρα του, σκοτώνοντας τη μητέρα του και τον εραστή της. Προσπαθεί κι αυτός, μάταια όμως, να δικαιολογήσει την πράξη του, όμως οι Ερινύες τον καταδιώκουν, θέλοντας να εκδικηθούν το θάνατο της Κλυταιμνήστρας. Για να βρει λύτρωση καταφεύγει στο μαντείο των Δελφών.

Στην τρίτη τραγωδία, τις "Ευμενίδες" η ιέρεια, μπαίνοντας στο ναό συναντά τον Ορέστη τριγυρισμένο από τις Ερινύες, που μετά το αδιάκοπο κυνηγητό τους, βυθίστηκαν στον ύπνο. Ο Απόλλωνας, θέλοντας να βοηθήσει τον Ορέστη, τον προτρέπει να φύγει για την Αθήνα, όπου θα δικαστεί. Η ψυχή της Κλυταιμνήστρας ξυπνά τις Ερινύες που εξακολουθούν να καταδιώκουν τον Ορέστη, ο οποίος με τη συνοδεία του Ερμή φτάνει στην Αθήνα. Εκεί συναντά την Παλλάδα Αθηνά, η οποία στο δικαστήριο με την ψήφο της, συντελεί στην αθώωση του Ορέστη. Ετσι, οι Ερινύες εξευμενίζονται από την Αθηνά και γίνονται Ευμενίδες.

Διανομή (με σειρά εμφάνισης)

Φύλακας: Χρήστος Στέργιογλου
Κλυταιμνήστρα: Λυδία Κονιόρδου
Κήρυκας: Κώστας Τριανταφυλλόπουλος
Αγαμέμνων: Νικήτας Τσακίρογλου
Κασσάνδρα: Όλια Λαζαρίδου
Αίγισθος: Θέμης Πάνου
Ορέστης: Νίκος Κουρής
Πυλάδης: Δημήτρης Καραβιώτης
Ηλέκτρα: Αμαλία Μουτούση
Τροφός: Όλγα Τουρνάκη
Οικέτης: Γιώργος Ψυχογιός
Πυθία: Οδέττη Ιωάννου
Αθηνά: Μαρία Ναυπλιώτου
Απόλλων: Αριστοτέλης Αποσκίτης

Συντελεστές
Μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης
Σκηνοθεσία,
Σκηνογραφία:
Γιάννης Κόκκος
Κοστούμια: Λιλή Κεντάκα
Μουσική: Γιώργος Απέργης
Φωτισμοί: Patrice Trottier
Μουσική Διδασκαλία: Μελίνα Παιονίδου
Καλλιτεχνική Συνεργασία: Anne Blancard
Βοηθός Σκηνοθέτη: Emanuelle Bastet
Βοηθός Κίνησης: Richard Springer

Χορός Αγαμέμνονα - Κορυφαίοι
Γιώργος Βελέντζας, Θόδωρος Δημήτριεφ, Νίκος Κεφαλάς, Δημήτρης Μπικηρόπουλος, Αριστοτέλης Αποσκίτης, Περικλής Αλμπάνης, Αγαπητός Μανδαλιός, Μανώλης Γιούργος, Γιώργος Ψυχογυιός, Πέτρος Πετράκης, Χρίστος Παππάς, Δημήτρης Καραβιώτης, Μανώλης Σειραγάκης, Λαέρτης Μαλκότσης.

Χορός Χοηφόρων - Ευμενίδων - Κορυφαίες
Ζαχαρούλα Οικονόμου, Κλημεντία Πιερράκου, Αλεξάνδρα Σακελλαροπούλου, Οδέττη Ιωάννου, Μαρία Ναυπλιώτου, Γεωργία Τσαγκαράκη, Μαρία Καντιφέ, Ελένη Κούστα, Εύη Σαουλίδου, Κάτια Νικολαΐδου, Ερμίνα Κυριαζή, Μαργαρίτα Βαρλάμου, Ινώ Μενεγάκη, Αγγελική Μπασούκου.