Η προσωπική και η δημόσια ιστορία συχνά συμπλέκονται στη δουλειά της Aleksandra Domanović (γ. 1981, Novi Sad). Αμφισβητώντας την ιδέα μιας άκαμπτης, συμπαγούς ιστορικής αφήγησης, η καλλιτέχνις γίνεται η ίδια αφορμή και όχημα για την ιστορική έρευνα που καθοδηγεί την πρακτική της. Τα έργα της, γλυπτική, βίντεο, φωτογραφία και εγκατάσταση, ασχολούνται με τη συχνά σιωπηρή ή μη ορατή πολιτική που διαμορφώνει τη σύγχρονη κοινωνία.

Η έκθεση Hotel Marina Lučica περιλαμβάνει έργα της τελευταίας πενταετίας, στα οποία συγκαταλέγονται μεγάλος αριθμός νέων αναθέσεων, έργα που εξετάζουν την πορεία προς τη διάλυση της πρώην Γιουγκοσλαβίας –όπου γεννήθηκε και μεγάλωσε η Domanović– και τις επιπτώσεις της. Ο τίτλος της έκθεσης αναφέρεται σε ένα παλαιό θέρετρο στις ακτές της Κροατίας. Η Domanović θυμάται, και αναβιώνει, το Ξενοδοχείο Marina Lučica, στο οποίο παραθέρισε ένα καλοκαίρι με την οικογένειά της, λίγο πριν ξεσπάσει ο εμφύλιος πόλεμος. Σχεδόν δύο χρόνια αργότερα, το 1992, το θέρετρο είχε μετατραπεί σε κέντρο στρατολογίας του Κροατικού στρατού, και αργότερα, καθόλη τη διάρκεια των πολέμων της Γιουγκοσλαβίας, φιλοξενούσε πρόσφυγες. Από τα τέλη της δεκαετίας 1990, το ξενοδοχείο παραμένει κενό με ζωγραφισμένα συνθήματα στους τοίχους του.

Στην είσοδο της γκαλερί βρίσκεται ένα ψηφιακό πορτραίτο του Γιόσιπ Μπροζ Τίτο, του αυταρχικού ηγέτη της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Προσωπογραφίες του Τίτο βρίσκονταν αναρτημένες στα περισσότερα δημόσια κτίρια – δημόσιες υπηρεσίες, σχολεία και ξενοδοχεία. Πιθανότατα, ένα πορτραίτο του Τίτο θα κρεμόταν και στον τοίχο πίσω από τη ρεσεψιόν στο Ξενοδοχείο Marina Lučica. Στο Πορτραίτο (Απεικόνιση αναγλύφου), έργο του 2011, αυτός που ήταν η αρρενωπή προσωποποίηση της ανοικοδόμησης του έθνους, ο άγρυπνος φρουρός των πολιτών του, παρουσιάζεται εκθηλυμένος. Τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του Τίτο έχουν μετριαστεί και συνδυαστεί με την ανάμνηση της καλλιτέχνιδας από τη δασκάλα των μαθητικών της χρόνων.

Το Ξενοδοχείο Marina Lučica και το Art Space Pythagorion –που και το ίδιο υπήρξε παλαιότερα ξενοδοχείο– αντιπαραβάλλονται στην έκθεση σε μια διαδοχική χαρτογράφηση, δημιουργώντας ένα καλλιτεχνικό περιβάλλον όπου τα όρια μεταξύ χώρων τέχνης και χώρων φιλοξενίας είναι δυσδιάκριτα. Ξενοδοχεία και μουσεία μοιράζονται και τα δύο τη δέσμευση να παρέχουν στους επισκέπτες τους καινούργιες εμπειρίες, ενίοτε καταλυτικές. Ενεργώντας ως πρεσβευτές πολιτισμού, και τα δύο επωφελούνται όλο και περισσότερο από την παρουσία διεθνών καλλιτεχνών και ενός διεθνούς κοινού που ταξιδεύουν ανά την υφήλιο παρουσιάζοντας και παρακολουθώντας, αντίστοιχα, εκθέσεις σε ολόκληρο τον κόσμο. Η έκθεση της Domanović αναδιατυπώνει αυτή την επωφελή συνέργεια υπό το φως της οικονομικής ανισότητας και των κοινωνικοπολιτικών συγκρούσεων, αναδεικνύοντας το Ξενοδοχείο σε μια αλληγορία για τη μη τελεσίδικη, επιλεκτική και συχνά ρεβιζιονιστική Ιστορία της πρώην Γιουγκοσλαβίας.

Η έκθεση Hotel Marina Lučica διερευνά το πάντα επίκαιρο δίλημμα της διαμόρφωσης εθνικής και προσωπικής ταυτότητας μέσω του πολιτιστικού λόγου, και εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο ο λόγος αυτός γίνεται λόγος κοινός. Μαζί με την «πειραγμένη» προσωπογραφία του Τίτο, η Domanović παρουσιάζει τρία βίντεο που φωτίζουν διαφορετικές πλευρές της γιουγκοσλαβικής Ιστορίας, καθώς και γλυπτά με στοιχεία που παραπέμπουν στο Ξενοδοχείο Marina Lučica: μια ανακατασκευασμένη εκδοχή του φωτεινού σήματος από τη μαρκίζα του ξενοδοχείου πριν αυτό πέσει σε αχρηστία, μια ηχητική εγκατάσταση για το αλλοτινό λόμπι του ξενοδοχείου, ένα υπαίθριο σκάκι, αναφορά στα μνημειώδη δημόσια γλυπτά, τα διάσπαρτα κάποτε στο Γιουγκοσλαβικό τοπίο, καθώς και έναν εκτεταμένο οδηγό της έκθεσης, που περιλαμβάνει κείμενο του Κροάτη συγγραφέα Boris Dežulović, καθώς και αναλυτικές πληροφορίες για το ξενοδοχείο και το ευρύτερο πλαίσιό του.

Η καλλιτέχνις Aleksandra Domanović γεννήθηκε στο Novi Sad το 1981, σπούδασε αρχιτεκτονική στο Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνα και στη συνέχεια στο Πανεπιστήμιο Εφαρμοσμένων Τεχνών της Βιέννης. Σήμερα ζει και εργάζεται στο Βερολίνο. Πρόσφατα έλαβε το έγκυρο γερμανικό βραβείο Ars Viva 2014/15. Πολυάριθμα έργα της Aleksandra Domanović έχουν παρουσιαστεί σε διεθνείς εκθέσεις, μεταξύ άλλων σε ατομικές και ομαδικές εκθέσεις στην Kunstverein Hildesheim, την Πινακοθήκη Σύγχρονης Τέχνης της Γλασκώβης, Kunstlerhaus Bethanien στο Βερολίνο, Kunsthalle της Βασιλείας, Ρ74 στη Λιουμπλιάνα, Κέντρο Σύγχρονης Τέχνης Passerelle στη Βρέστη, SPACE του Λονδίνου, Μπιενάλε της Σαγκάης, Kunsthalle του Αμβούργου, Νέο Μουσείο της Νέας Υόρκης, Kunsthalle της Βιέννης, Kunsthalle του Ντίσελντορφ και Western Front στο Βανκούβερ, το Dallas Museum of Art, το Περίπτερο Schinkel στο Βερολίνο, το Kunstverein του Graz, το Southbank Centre του Λονδίνου.

Στις 6 Αυγούστου 2015 στις 20.00 διοργανώνεται στο Art Space Pythagorion δημόσια συζήτηση στην οποία συμμετέχουν οι: Carolyn Christov-Bakargiev (Επιμελήτρια της14ης Μπιενάλε Κωνσταντινούπολης και Διευθύντρια του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης Castello di Rivoli και GAM Torino), Andrea Lissoni (Επικεφαλής Επιμελητής International Art [Film], Tate Modern, Λονδίνο), Susanne Pfeffer (Διευθύντρια Fridericianum, Kassel), Paul Pieroni (Επικεφαλής Επιμελητής, Gallery of Modern Art, Γλασκώβη) και Γιώργος Τζιρτζιλάκης (Αν. Καθηγητής, Τμήμα Αρχιτεκτονικής, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας). Θα συζητηθούν θέματα όπως η αναδιάρθρωση της Ευρώπης, το μεταναστευτικό ζήτημα, οι διαδικασίες μετανάστευσης, καθώς και η σημασία και ο ρόλος των τεχνών.

Την καλλιτεχνική διεύθυνση του Ιδρύματος Schwarz έχει η Δρ Andrea Lukas, Ιστορικός Τέχνης από το Μόναχο, που υπογράφει και την επιμέλεια της έκθεσης στο Art Space Pythagorion. Διευθύντρια επί μακρόν του Ιδρύματος της Pinakothek der Moderne του Μονάχου, εργάζεται σήμερα ως ανεξάρτητη σύμβουλος συλλογών και ιδρυμάτων.

Η αίθουσα τέχνης Art Space Pythagorion αποτελεί μια πρωτοβουλία του Ιδρύματος Schwarz, με έδρα το Μόναχο.

Info:

Art Space Pythagorion

20/07-10/10 2015
Ώρες λειτουργίας: Καθημερινά 10:00 - 13:00 μ.μ. και 19:00-00:00
Πυθαγόρειου, Σάμος

Ώρα έναρξης συναυλιών: 20:30
Εισιτήρια: 2€ / Δωρεάν είσοδος σε: Παιδιά, Φοιτητές, Ανέργους

Όλα τα έσοδα της έκθεσης θα διατεθούν στον πολιτιστικό οργανισμό «Ειρήνη» με έδρα τη Χώρα της Σάμου.

Τα επίσημα εγκαίνια θα τελεστούν στις 4 Αυγούστου 2015, παρουσία της καλλιτέχνιδας.