Ο "αμοραλιστικός ελιτισμός" του Προμηθέα

15.07.2014
Πριν λίγες ημέρες, με αφορμή το πρόγραμμα του φετινού προγράμματος του Φεστιβάλ Αθηνών, η βουλευτής της Ν.Δ Τάνια Ιακωβίδου έκανε μια πρόταση με αστεία επιχειρήματα στη Βουλή σχετικά με τις παραστάσεις νέων καλλιτεχνών που ανεβαίνουν στην Επίδαυρο.

Πριν λίγες ημέρες, με αφορμή το πρόγραμμα του φετινού προγράμματος του Φεστιβάλ Αθηνών, η βουλευτής της Ν.Δ Τάνια Ιακωβίδου έκανε μια πρόταση με αστεία επιχειρήματα στη Βουλή σχετικά με τις παραστάσεις νέων καλλιτεχνών που ανεβαίνουν στην Επίδαυρο. Και κάπως έτσι αποδεικνύει γι’ άλλη μία φορά πως σ’ αυτή τη χώρα οι εκπρόσωποι του πολιτισμού θα πρέπει να λογοδοτούν στα στενά μυαλά των εκάστοτε κυβερνώντων πολιτικών.

Η κύρια της ανησυχία δεν είναι η ποιότητα των παραστάσεων που θα παρακολουθεί το κοινό αλλά να γεμίζουν οι ταβέρνες και τα ξενοδοχεία και τα μαγαζιά της γύρω περιοχής. Γιατί πιστεύει πως φέτος που το Φεστιβάλ άφησε μόνο τα Σάββατα ως μοναδική ημέρα διεξαγωγής των παραστάσεων, δεν συμφέρει τους επιχειρηματίες.

Στη συνέχεια, ανέφερε χαρακτηριστικά ότι "η φιλοσοφία και η στρατηγική του Φεστιβάλ Αθηνών, στη δικαιοδοσία του οποίου είναι σήμερα η Επίδαυρος, ρέπει επικίνδυνα προς έναν αμοραλιστικό ελιτισμό αγνοεί την ιστορία του θεσμού των Επιδαυρίων και την ανάγκη για πολιτιστική και τουριστική ανάπτυξη της Επιδαύρου και της ευρύτερης περιοχής. Επιλογές από λίγους για λίγους, και συνεχώς για λιγότερους, σέχτες καλλιτεχνών και απαξίωση του βιοπορισμού χιλιάδων συμπολιτών μας."

Επιπλέον υποστηρίζει, δίνοντας την εντύπωση πως ζει σε κάποια άλλη χώρα, ότι τα τελευταία χρόνια η θεατρική κοινότητα και οι κάτοικοι της Επιδαύρου και των γύρω περιοχών προβληματίζονται με την πτωτική πορεία των παραστάσεων και στα δύο θέατρα.

Οπότε κατέληξε πως η λύση για όλο αυτό το πρόβλημα και "να επανέλθει η παλιά αίγλη του ιστορικού θεάτρου είναι να επιστραφούν τα Επιδαύρια στο Εθνικό θέατρο το οποίο τα είχε ιδρύσει αναδεικνύοντας τα σε κορυφαίο πνευματικό θεσμό της υφηλίου και πιστεύει πως είναι ο κορυφαίος πνευματικός οργανισμός".

Αυτό που αγνοεί η κα Ιακωβίδου είναι πως και στην περίπτωση της «Ελένης» και του «Προμηθέα Δεσμώτη» το θέατρο γέμισε, αναζωογονήθηκε με τις φρέσκες ιδέες και τις καινούριες αναγνώσεις των έργων κι όσο για τις διαφωνίες και τις διαφορετικές απόψεις είναι υγεία το κοινό να μη συμφωνεί σε όλα. Το ζήτημα είναι να κριτικάρουμε κάτι για την ουσία του και όχι για το περίβλημα του και τις ηλικίες των συντελεστών του. Προφανώς δε θα επιβάλει κανείς σε όποιον προτιμά να δει κάτι πιο κλασσικό, ένα πιο μοντέρνο ανέβασμα αλλά θα πρέπει να αποβάλουμε προκαταλήψεις και στερεότυπα.

Ανεξάρτητα με κάποιες ενστάσεις για κάποια κομμάτια της παράστασης, η σκηνοθεσία του Έκτορα Λυγίζου στον «Προμηθέα Δεσμώτη» ήταν ευφυής όχι γιατί είχε ως στόχο τον εντυπωσιασμό αλλά επειδή ανέδειξε τον πυρήνα του, έδωσε ελευθερία στους ηθοποιούς και ένα κατά βάση στατικό έργο, απέκτησε μία μοναδική κίνηση.

Η παρελθοντολαγνεία και το μονοπώλιο συγκεκριμένων ονομάτων δε βοηθάει καμία εξέλιξη και δε νομίζω πως υπάρχει κάποιος που ελπίζει ότι με την κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στο Εθνικό θέατρο, θα υπάρξει κάποια ανατροπή αν συμβεί αυτό που εύχεται η βουλευτής.

Πρόσφατα με αφορμή το αφιέρωμα της Μελίνας Μερκούρη στο Ηρώδειο κάναμε αυτή τη συνέντευξη με την Ελεωνόρα Ζουγανέλη και είπε πολύ σωστά πως «Είναι σημαντικό να καταφέρουμε οι νέοι άνθρωποι να νιώσουν την ασφάλεια ότι δεν έχουν να συγκριθούν με κάποιον ή να μοιάσουν με κάποιον αλλά πως έχουν να αφήσουν στο τώρα ό,τι καλύτερο έχει ο καθένας.»

Σε όλες τις μορφές τέχνης το ζήτημα που θα πρέπει να μας απασχολεί είναι ο συνδυασμός παρελθόντος και παρόντος χωρίς τον αποκλεισμό ενός εκ των δύο, να αφήνεται χώρος στις νέες γενιές και να δίνονται ευκαιρίες για συνεργασίες ώστε και οι δύο πλευρές να εξελίσσονται. Αυτονόητα πράγματα δηλαδή.

Κική Παπαδοπούλου