Ο Μανώλης Μαυροματάκης μάς μιλά για την Καταστρούπολη

17.06.2014
Στην Καταστρούπολη (Brokenville) του Άγγλου συγγραφέα Φίλιπ Ρίντλεϋ, το παραμύθι και το θέατρο γίνονται φάρμακα που θεραπεύουν την άρρωστη ψυχή μας, αλλά και εργαλεία για να ξαναφτιάξουμε τον κατεστραμμένο κόσμο μας.

Στη Μικρή Πόρτα, εκεί όπου εδώ και χρόνια τώρα, η Ξένια Καλογεροπούλου δίνει τροφή, ελπίδα και μορφή στα παιδικά μας όνειρα, ο Μανώλης Μαυροματάκης ως σκηνοθέτης, αλλά και η ίδια ως ηθοποιός σ’ έναν γοητευτικά παράξενο ρόλο, παρουσιάζουν, για πρώτη φορά στο κοινό του Φεστιβάλ Αθηνών, τη συγκινητική ιστορία του Σάκα, της Γκλίτερ, του Φράντζα, της Μελανιάς και του Τατουάζ, πέντε ανυποψίαστων εφήβων δηλαδή που, με την καθοδήγηση ενός παιδιού και μίας μάγισσας γριάς, φτιάχνουν την ιστορία της ζωής τους από την αρχή.

Εμείς μιλήσαμε με τον Μανώλη Μαυροματάκη για την ενδιαφέρουσα αυτή παράσταση και όχι μόνο!

e-go: Τι ακριβώς συναντάμε στην Καταστρούπολη;

Μια κοινωνία πέντε ανθρώπων, υπό διαμόρφωση. Που είναι τόσο φοβισμένη, ασυνείδητη και παρορμητική, όσο και η παγκόσμια κοινωνία στην οποία ζούμε. Που όμως προσπαθεί και να αφηγηθεί αυτή τη συμφορά της. Για να γλυτώσει από τον αφανισμό και για να προχωρήσει.

e-go: Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο έργο να ανεβάσετε;

Γιατί μου θύμισε εμάς. Αυτό που ζούμε, αλλά και αυτό που χρειαζόμαστε. Την βαρβαρότητα στην οποία μας οδήγησε ο ατομισμός και η αμεριμνησία μας, αλλά και την βαθιά ανάγκη μας να ξανασυναντηθούμε. Να βγούμε από το κλουβί της αμνησίας και της αφασίας μας και να ξαναβρεθούμε με τους άλλους δίπλα μας. Να μας ξαναθυμίσουν και να τους ξαναθυμίσουμε την ξεχασμένη ανθρωπιά μας.
Η Καταστρούπολη είναι ο τόπος αυτής της συνάντησης. Είναι ο τόπος του παραμυθιού, ο τόπος της μαγείας, του φανταστικού, της φαντασίας, ο όχι-τόπος, η ουτοπία, ναι. Πώς γίνεται να προχωρήσεις εσύ ο ίδιος τη ζωή σου παρακάτω, αν πρώτα δεν την φανταστείς. Εκεί θα ξαναβρούμε και τη μνήμη και την ανθρωπιά μας. Και εκεί θα εφοδιαστούμε με την νέα πίστη μας και την πίστη μας. Την πίστη μας για το επόμενό μας βήμα.

e-go: Το έργο διαβάζουμε πως είναι εφηβικό. Έχει κάποια ιδιαιτερότητα στον τρόπο γραφής και παρουσίασής του;

Έχω σκηνοθετήσει μέχρι τώρα δύο έργα, και τα δυο εφηβικά. Κοινό στοιχείο τους είναι πως οι βασικοί τους ήρωες είναι σύγχρονοι έφηβοι. Ίσως αυτό να είναι και το τρικ των συγγραφέων για να τραβήξουνε στο θέατρο μια δύσκολη ηλικία, που έχει άλλα, πιο περίπλοκα προβλήματα να λύσει. Όμως η θεματολογία τους δεν βλέπω να έχει κάτι που δεν αφορά και τους υπόλοιπους.
Πάντως πρέπει να είμαστε ακόμα πιο σαφείς, απλοί και καίριοι. Γιατί το νεώτερο κοινό είναι πολύ πιο απαιτητικό. Οι μεγαλύτεροι είναι πιο ανεκτικοί στις γενικολογίες, γιατί κι αυτοί πολλές φορές το ίδιο κάνουν. Όμως οι νέοι άνθρωποι θέλουν κουβέντες ίσιες, καθαρές. Δεν συγχωρούν ασάφειες και περιττολογίες. Να δούμε αν θα τα καταφέρουμε.


e-go: Περιγράψτε μας λίγο τους ανήλικους ενήλικες πρωταγωνιστές της παράστασης...

Είναι σαν ...όλους, όπως είμασταν κι εμείς όταν μας βρήκε η κρίση. Ανυποψίαστοι κι “αθώοι”. Άπληστοι και υπερόπτες. Που δεν ακούν πραγματικά, δεν σκέφτονται, δεν δρουν, μόνο αντιδρούν. Αρχίζουν να αφηγούνται παραμύθια, αλλά αρχικά το μόνο που τους κινητοποιεί είναι οι παρορμήσεις τους. Και οδηγούνται στην καταστροφή. Αποτυχία. Και ξανά. Κάτι καταλαβαίνουν προς στιγμήν, αλλά ξανά τα ίδια. Αποτυχία. Και ξανά. Εμπρός! Για μια καινούργια αφήγηση. Για μια καινούργια αποτυχία. Που θα την ζήσουνε όλοι τους, μαζί, όλο και πιο βαθιά και ολοκληρωτικά. Θεατρικά σχεδόν. Και έτσι, λίγο-λίγο, ο ένας με τον άλλον κατορθώνουν και μαθαίνουν να αποτυγχάνουν όλο και καλύτερα. Σισύφεια προσπάθεια. Δεν γίνεται αλλιώς. Δεν καταφέρνουνε ποτέ να είναι ακέραιοι. Το προσπαθούν. Είναι όμως τίμιοι και ειλικρινείς. Μαθαίνουνε. Η συμμορία προσπαθεί να γίνει κοινωνία.

e-go: Πιστεύετε πως μπορεί κάποιος να ξεκινήσει τη ζωή του από την αρχή;

Μονάχα το Big Bang έγινε από την αρχή -αλλά κι αυτό ακόμα ελέγχεται. Βεβαίως και μπορεί κάποιος να ξεκινήσει τη ζωή του από την αρχή. Αλλά αυτό το από την αρχή θέλει και λίγο εξήγηση.
Δεν γίνεται μια μέρα να τα σβήσεις όλα και να ξαναξεκινήσεις. Τίποτα δεν υπάρχει ανεξάρτητα απ΄ το πριν. Δεν γίνεται να τα ξεχάσεις όλα. Το ακριβώς αντίθετο. Πρέπει, πριν το αποφασίσεις ότι θες να πας μπροστά, να ξεκινήσεις πρώτα το ταξίδι προς τα πίσω. Για να αντιληφθείς τι έκανες και έφτασες μέχρι εδώ. Τι λάθη έκανες. Και να ζητήσεις απ' τους άλλους τη συγγνώμη τους, αλλά και να τους δώσεις κι εσύ τη δική σου. Να συνδεθείς μαζί τους πιο βαθιά, από καρδιάς που λέμε. Και τότε, πίσω έτσι πηγαίνοντας, θα φτάσεις κάποτε και στην αρχή. Δεν είναι μια στιγμή η αρχή. Η αρχή είναι η προσπάθεια που κάνεις για να βρεις ποιος είσαι και τι σχέση έχεις με τους άλλους. Και να το πεις με λόγια. Και αν αυτά τα λόγια που έχεις μάθει δεν σου είναι αρκετά, δεν φτάνουν -και πώς άλλωστε να φτάσουν, αφού αυτά σε έφεραν στην δύσκολη κατάσταση που βρίσκεσαι- να βρεις καινούργια, άλλα λόγια, άλλα νοήματα, απ' τα οποία θα κατασκευάσεις και το όραμά σου για την νέα σου ζωή.

e-go: Πόσο εύκολο είναι το παραπάνω σε επίπεδο κράτους; Η Ελλάδα στο έσχατο αυτό σημείο που έχει φτάσει μπορεί να ελπίζει ότι θα καταφέρει κάτι τέτοιο και με ποιον τρόπο;

Δύσκολο είναι, πολύ δύσκολο, αλλά δεν έχουμε άλλη επιλογή. Και μου είναι δύσκολο να απαντήσω πρακτικά, με δυο λόγια.
Σίγουρα πάντως χρειάζεται αυτό το ταξίδι προς τα πίσω που ανέφερα πιο πριν. Απ' όλους μας. Και κατά μόνας, αλλά και μαζί. Να ξαναθυμηθούμε και να καταλάβουμε. Όχι μια κι έξω, αλλά συνεχώς, κάθε στιγμή. Αυτό θα είναι η νέας μας αφήγηση: Για την ζωή που είχαμε και για αυτήν που θέλουμε να αποκτήσουμε.

Γεωργία Οικονόμου

[email protected]