Ο Ηλίας Ανδριόπουλος είναι αναμφισβήτητα ένας από τους κορυφαίους Ελληνες συνθέτες. Τι να πρωτοαναφέρει κάποιος γι΄αυτόν και το έργο του: Τις μελοποιήσεις των ποιημάτων του Ελύτη, του Κάλβου και του Γκάτσου, τα τραγούδια του που έχουν αφήσει εποχή (Θα σε ξανάβρω στους μπαξέδες, Μην κλαις) ή τις συνεργασίες του με ερμηνευτές, όπως την Σωτηρία Μπέλλου, τον Αντώνη Καλογιάννη, την Μαρία Δημητριάδη, την Αλκηστη Πρωτοψάλτη και πολλούς πολλούς άλλους;
Την Παρασκευή 26 και το Σάββατο 27 Ιουλίου 2013 αγαπημένα τραγούδια του Ηλία Ανδριόπουλου από τους κύκλους «Γράμματα στο Μακρυγιάννη», «Λαϊκά Προάστια», «Προσανατολισμοί» «Αργοναύτες» και «Ωδές» θα πλημμυρίσουν το Μικρό Θέατρο της Αρχαίας Επιδαύρου.
Με αφορμή αυτές τις εμφανίσεις του, είχαμε μία πολύ ενδιαφέρουσα κουβέντα με τον Ηλία Ανδριόπουλο για την μακρόχρονη πορεία του στο ελληνικό μουσικό στερέωμα, αλλά και για τη δύσκολη αυτή περίοδο που περνά σήμερα η χώρα μας.
e-go: Τι θα ακούσουμε στη Μ. Επίδαυρο στις 26 και 27 Ιουλίου;
Ηλίας Ανδριόπουλος: Στο Αρχαίο Θέατρο της Μικρής Επιδαύρου, οι φίλοι της μουσικής και των τραγουδιών μου, θα απολαύσουν μία μελωδική διαδρομή από τα «Γράμματα στον Μακρυγιάννη» έως τις «Ωδές» του Ανδρέα Κάλβου. Τραγούδια από μια διαδρομή που υπήρξε γόνιμη, γιατί έδωσε στον κόσμο τραγούδια που αγαπήθηκαν βαθιά, αλλά και μελωδικούς κύκλους έργων όπως τα «Λαϊκά Προάστια», οι «Προσανατολισμοί», τα «Γράμματα στο Μακρυγιάννη», οι «Ξένες Πόρτες», οι «Αργοναύτες», η «Μουσική για σαντούρι»,οι «Ωδές» κ.α, που συνέβαλαν κατά ένα τρόπο, ώστε να χτιστεί το νεότερο μουσικό πρόσωπο της χώρας.
e-go: Έχετε μελοποιήσει ποιήματα των μεγαλύτερων Ελλήνων ποιητών (Ελύτη, Κάλβο, Γκάτσο). Ποιο από αυτά σας δημιουργεί τα πιο έντονα συναισθήματα;
Η. Α.: Οι ποιητές, αυτοί οι τόσο σημαντικοί ποιητές, με εμπνέουν με τα βαθιά τους νοήματα, με το σύνολο του έργου τους. Έχω ανάγκη να δώσω μουσική πνοή στον λόγο των ποιητών, να αρμονιστώ με μια αρχαία ελληνική παράδοση δυόμιση χιλιάδων ετών, που θέλει την ποίηση και την μουσική να πορεύονται μαζί, αδιαίρετες.
e-go: Πως ηχούν σήμερα τα τόσο διαχρονικά έργα σας στον «ταλαιπωρημένο» σύγχρονο Ελληνα; Πιστεύετε πως αντλεί δύναμη από αυτά;
Η. Α.:Χαίρομαι που μπορώ ακόμα να μοιραστώ την αγωνία και τον πόνο του κόσμου, τις δυσκολίες του, την απογοήτευσή του για εδώ που οδηγήθηκε ο τόπος από τους άφρονες πολιτικούς της μεταπολίτευσης, που κατέστρεψαν και συνεχίζουν να καταστρέφουν την Ελλάδα. ΄
Όμως θα ήθελα να μοιραστώ και την ελπίδα μαζί τους – ιδιαίτερα με τα νέα παιδιά- και να τους πω ότι με αγώνα και αισιοδοξία θα αναστηθούν πάλι τα όνειρά μας και ότι «θα έρθει και για μας μια Κυριακή»… και ελπίζω να αντλεί δύναμη από αυτό ο σύγχρονος Έλληνας …
e-go: Έχετε συνεργαστεί με τους μεγαλύτερους Έλληνες ερμηνευτές. Ποιες συνεργασίες σας αναπολείτε πιο έντονα;
Η. Α.:Αναπολώ αρκετά πράγματα από το παρελθόν. Περισσότερο από όλα τις συνευρέσεις μας, μετά από κάθε συναυλία, σε δείπνα που ακολουθούσαν σε ταβέρνες και τις ατέλειωτες συζητήσεις μέχρι τις πρωινές ώρες, που ποτέ δεν κατέληγαν πουθενά. Να θυμηθώ τους μουσικούς, την Μπέλλου, τον Καλογιάννη, την Πρωτοψάλτη, την Μοσχολιού, τον Δημητράτο, την Δημητριάδη. Σε αυτές τις βραδιές έχω γνωρίσει τους πιο ενδιαφέροντες και ωραίους ανθρώπους.
e-go: Πείτε μας δύο – τρεις στιγμές που ξεχωρίζετε στην πολύχρονη καριέρα σας.
Η. Α.: Αρκετές είναι οι στιγμές και οι σημαντικοί μου σταθμοί, σε μία πορεία τριάντα πέντε ετών. Θα σας έλεγα, ότι κάθε μουσική, κάθε τραγούδι που γράφει ένας συνθέτης, είναι γι αυτόν κάτι πολύ ιδιαίτερο και ξεχωριστό.
Αφού με ρωτάτε όμως, θα σας απαντούσα, ότι ένα αίσθημα μεγάλης χαράς και ικανοποίησης μου δημιουργήθηκε, όταν τελείωσα το γράψιμο στα «Γράμματα στο Μακρυγιάννη», στους «Προσανατολισμούς», στις «Ωδές» και στο «Τραγούδι του παλιού καιρού» του Γκάτσου.
Θα σας αναφέρω ακόμα και τέσσερις συναυλίες μου, που τις θεωρώ πολύ μοναδικές: Το 1978 στο Θέατρο Λυκαβηττού, το 1994 στο Ηρώδειο, το 2002 στο Queen Elizabeth Hall του Λονδίνου, και το 2008 στην Αρχαία Ολυμπία.
e-go: Με τι κριτήρια επιλέξατε τους μουσικούς που θα ερμηνεύσουν τα έργα σας στη Μ. Επίδαυρο;
Η. Α.: Τους ερμηνευτές τους έχω επιλέξει με κριτήρια αυστηρά καλλιτεχνικά. Εδώ δεν δέχομαι καμία παρέμβαση από πουθενά. Δεν είναι φίρμες, με την φθαρμένη σημασία του όρου, αλλά είναι εξαιρετικοί καλλιτέχνες και θα είναι τυχεροί όσοι βρεθούν τις δύο βραδιές στην Μικρή Επίδαυρο για να χαρούν τις ερμηνείες τους.
Ο Τάσης Χριστογιαννόπουλος και η Θεοδώρα Μπάκα, που θα τραγουδήσουν το μεγαλύτερο μέρος της συναυλίας, διαπρέπουν στα μεγαλύτερα λυρικά θέατρα της Ευρώπης. ΄Όπως και η Ελένη και η Σουζάνα Βουγιουκλή που τις θεωρώ τις πιο αξιόλογες ερμηνεύτριες της νέας γενιάς. Αυτοί οι τέσσερις λοιπόν καλλιτέχνες θα κάνουν γνωστή την καινούργια καλλιτεχνική μου αντίληψη, για το πώς πρέπει να παίζεται και να ακούγεται η μουσική μου σήμερα.
e-go: Θεωρείτε πως η σύγχρονη ελληνική μουσική αντικατοπτρίζει την ελληνική μας ταυτότητα και παράδοση;
Η. Α.: Ο δημιουργός συγκινείται και εμπνέεται συνήθως από ότι αγαπά βαθιά. Αυτό μπορεί να προέλθει από σημαντικά γεγονότα της ζωής, όπως ο έρωτας, οι κοινωνικές ανακατατάξεις, η φτώχεια, οι πόλεμοι, η αγάπη στην πατρίδα, αλλά και από λιγότερο σημαντικά πράγματα, που προσφέρει η καθημερινότητα. Απομένει στην αξία και στο φως που θα δώσει σε αυτά ο καλός καλλιτέχνης.
e-go: Η παρουσία σας στα κοινά τόσα χρόνια είναι σεμνή, αλλά και ουσιαστική ταυτόχρονα. Ποια θεωρείτε πως πρέπει να είναι η στάση των πνευματικών ανθρώπων αυτήν την δύσκολη για την Ελλάδα περίοδο;
Η. Α.: Πρώτα πρέπει να ξεριζωθεί το ψέμα και να επέλθει ήθος στα δημόσια και στα ιδιωτικά πράγματα. Χρειάζεται ένα ζωντανό κίνημα πολιτισμού, που θα απλωθεί προς κάθε κατεύθυνση. Αλλά πόσοι μπορούν να τα αναλάβουν αυτό, πραγματικά; Πού είναι η Ευρώπη του πολιτισμού; Το δοκίμιό μου που κυκλοφόρησε πρόσφατα, με τον τίτλο ‘Το Αίνιγμα μιας Γενιάς’ είναι εμποτισμένο με αυτή την αγωνία, μαζί με τις απόψεις μου ‘περί πολιτισμού’.
e-go: Ποια η γνώμη σας για το κλείσιμο της ΕΡΤ;
Η. Α.: Την θεωρώ μία βάρβαρη πράξη, που θα φέρει και άλλα δεινά στον τόπο. Φαίνεται ότι φεύγει οριστικά η Ελλάδα που ξέραμε και την θέση της παίρνει μία χώρα κατεχόμενη, οικονομικά και πολιτικά, από τους ξένους. Προσωπικά, θα προτιμούσα η τότε λειτουργούσα ΕΡΤ να είναι περισσότερο βελτιωμένη ποιοτικά και να μην συμβαίνουν οικονομικές ατασθαλίες, που σε αυτό πρωταγωνιστούσαν –βέβαια- οι παρατρεχάμενοι των εκάστοτε διοικήσεων. Επίσης τα Μουσικά της Σύνολα να ήταν πιο ανοιχτά στην ελληνική μουσική, στους έλληνες συνθέτες και όχι να παίζουν μόνο τα έργα του διευθυντή τους, του κ. Παπαδημητρίου. Οκτώ χρόνια είχαν να παίξουν κάτι δικό μου τα Μουσικά Σύνολα, με ευθύνη φυσικά του προϊσταμένου τους. Πέρα όμως από αυτό, είναι ανεπίτρεπτο και το κλείσιμο της ΕΡΤ και το κλείσιμο των Μουσικών Συνόλων. Εγώ τους συμπαραστάθηκα και με δηλώσεις, αλλά και με την φυσική μου παρουσία στο Ραδιομέγαρο.
e-go: Μελλοντικά σχέδια;
Η. Α.: Να μπορέσω να εκδώσω τα καινούργια μου τραγούδια και να παίξω τα κλασικά μου έργα. Για το δεύτερο απαιτείται συμφωνική ορχήστρα, χορωδία και αίθουσα ανάλογη, πράγμα αρκετά δύσκολο για τις σημερινές συνθήκες. Νομίζω, στις μέρες μας, σε αυτόν τον δύσκολο καιρό, έχουμε στερηθεί τους φυσικούς μας συμμάχους, που παλιότερα τους είχαμε. Τι θέλω να πω πάνω σ΄αυτό; Ότι δεν υπάρχουν πια δισκογραφικές εταιρίες, δεν υπάρχουν παραγωγοί, έκλεισαν τα καταστήματα δίσκων, η εμπορική σκοπιμότητα κυριάρχησε και εκτόπισε την καλλιτεχνική και όλη αυτή η κυρίαρχη κατάσταση, που σήμερα αποκαλείται «τρέχουσα μουσική πραγματικότητα» είναι ένα μεγάλο και άδειο ψέμα. Δεν ξέρω πώς θα ξεφύγουμε από αυτό το χάλι της Ελλάδας που πορεύεται προς το χάος …
Γεωργία Οικονόμου
