Την Τετάρτη 5 Ιουνίου 2013 και ώρα 20:00, το Μουσείο Μπενάκη εγκαινιάζει στο Κτήριο της Οδού Πειραιώς την έκθεση του πρωτοποριακού καλλιτέχνη Martino Gamper «100 καρέκλες σε 100 μέρες», μια έκθεση που από το 2007 μέχρι σήμερα έχει παρουσιαστεί σε μερικά από τα μεγαλύτερα μουσεία του κόσμου στην Αγγλία, την Αυστρία, τη Γαλλία, τη Γερμανία, την Ιταλία και την Αμερική. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 28 Ιουλίου 2013.
Οι 100 καρέκλες του Gamper δημιουργήθηκαν σε 100 μέρες με υλικά από παλιές καρέκλες που βρήκε ο καλλιτέχνης σε σπίτια φίλων του ή που ο ίδιος αγόρασε από παζάρια ή μάζεψε από τους δρόμους του Λονδίνου.
Για την ακρίβεια, πρόκειται για 99 καρέκλες, καθώς την 100η θα τη δημιουργήσει ο καλλιτέχνης στην Αθήνα, λίγες μέρες πριν την έκθεση. Το φιλμάκι-ντοκουμέντο αυτής της δημιουργικής διαδικασίας θα προβληθεί στο πλαίσιο της έκθεσης.
Σκοπός του Gamper, δημιουργώντας τις καρέκλες του, ήταν να μετατρέψει τον χαρακτήρα και τη λειτουργικότητα τους και να δημιουργήσει νέα χρήσιμα σχέδια αναμιγνύοντας τα στιλιστικά και τα κατασκευαστικά στοιχεία που διέθεταν οι καρέκλες που περισυνέλεξε.
«Η ανακατασκευή της κάθε καρέκλας, εξηγεί ο ίδιος, ήταν για μένα σαν ένα «τρισδιάστατο σκίτσο» που έπρεπε να ολοκληρώσω σε μια μέρα. Λόγω του περιορισμένου χρόνου υπάρχουν αφενός στοιχεία συμπτωματικά και αυθόρμητα και αφετέρου η υβριδική τους μορφολογία κρύβει στοιχεία γεωγραφικά, ιστορικά και κοινωνιολογικά, που αποκαλύπτουν πράγματα για το Λονδίνο και για τους παλαιότερους ιδιοκτήτες τους. Οι ιστορίες πίσω από τις καρέκλες είναι όσο σημαντικές όσο το στυλ και η λειτουργικότητα τους».
Η ευρηματικότητα και η τόλμη -ο καλλιτέχνης δεν διστάζει να επενδύσει μια πλαστική καρέκλα με πολυτελές ύφασμα ή να φτιάξει μια καρέκλα από τον σκελετό ενός ποδηλάτου- είναι τα κύρια χαρακτηριστικά του έργου του Gamper, το οποίο επιπλέον αποπνέει το πνεύμα της εποχής, αφού ανταποκρίνεται απόλυτα στο τρίπτυχο
«Ανακυκλώνω, Αναδημιουργώ, Ανακαλύπτω εκ νέου». Δεν είναι καθόλου τυχαίο που τα διθυραμβικά άρθρα που γράφτηκαν στον διεθνή Τύπο για τον Gamper, άλλοτε τον χαρακτηρίζουν ως τον «καλύτερο σχεδιαστή επίπλου» και άλλοτε ως «τον καλύτερο αλχημιστή».
Ο ίδιος, με σπουδές στις Καλές Τέχνες και το βιομηχανικό design, ξεκαθαρίζει ότι ενδιαφέρεται κυρίως να ανακατασκευάζει παλιά αντικείμενα καθώς όπως δηλώνει αυτά διαθέτουν μια αφηγηματική διάσταση -αφηγούνται πράγματα για τον τρόπο που ζούμε, για τον χρόνο και τον τόπο που ζούμε και για την κουλτούρα μας- που τον συγκινεί και τον εμπνέει.
Αναζητά την ομορφιά σε αυτό που έχει απορριφθεί και αναπλάθοντας το προσπαθεί να το εντάξει ξανά στον κύκλο κατανάλωσης. Ενστικτωδώς ο καλλιτέχνης ενστερνίζεται την ατέλεια, ξεκινώντας από την πρώτη ύλη-το παλιό, το ταπεινό, το εγκαταλειμμένο αντικείμενο- συνεχίζοντας με την εκτέλεση, η οποία δεν βασίζεται στην τέλεια ιδέα αλλά στην έμπνευση και τον αυτοσχεδιασμό της στιγμής, μέχρι το τελικό αποτέλεσμα για το οποίο δηλώνει απερίφραστα: «Η τέλεια καρέκλα δεν υπάρχει!».
Αυτό ακριβώς το συμπέρασμα καλείται να ερμηνεύσει ο θεατής της έκθεσης που θα πραγματοποιηθεί στην Αθήνα, εισάγοντας τη Θεωρία των Ιδεών του Πλάτωνα, ο οποίος γράφει στην Πολιτεία: «Ο κατασκευαστής κατασκευάζει έχοντας το βλέμμα του στραμμένο στην ιδεατή φόρμα ... κανένας όμως κατασκευαστής δεν πλάθει αυτή καθ’ αυτήν την ιδεατή φόρμα. Πώς θα μπορούσε άλλωστε;».
Κατά τον Πλάτωνα τα αισθητά αντικείμενα είναι οι σκιές ή τα ατελή αντίγραφα των Ιδεών. Μόνο με το νου μπορούμε να οδηγηθούμε στη γνώση των Ιδεών και να έρθουμε σε επαφή με την Ιδέα του Αγαθού το οποίο αποτελεί το μέγιστο μάθημα.
Με άλλα λόγια στο ερώτημα αν μπορεί η κατασκευαστική μελέτη μιας καρέκλας να οδηγήσει στη Θεωρία των Ιδεών του Πλάτωνα, η απάντηση που δίνει ο καινοτομικός τρόπος παρουσίασης της έκθεσης «100 καρέκλες και σε 100 μέρες» στο Μουσείο Μπενάκη, είναι ένα μεγάλο «ΝΑΙ».
Πέρα όμως από το ξεχωριστό και πολύπλευρο ενδιαφέρον που παρουσιάζει αυτή η έκθεση, υπάρχει και ένας ακόμα πολύ σημαντικός λόγος για τον οποίο δεν πρέπει να την χάσει κανείς: Μέρος των εσόδων από την έκθεση θα διατεθεί για την ενίσχυση του Συλλόγου Φίλων Παιδιών με καρκίνο «ΕΛΠΙΔΑ»!
Info:
MARTINO GAMPER
100 καρέκλες σε 100 ημέρες
Μία Πλατωνική ερμηνεία
Εγκαίνια: 5 Ιουνίου 2013, ώρα 20:00
Διάρκεια έκθεσης: 6 Ιουνίου – 28 Ιουλίου 2013
Μουσείο Μπενάκη | Πειραιώς 138
