«Σκοτάδι και χάος». Με αυτές τις δύο λέξεις περιέγραψε η Κική Δημουλά το μέλλον της χώρας μας στο πρωτοσέλιδο της «Herald Tribune» μιλώντας για το ποιητικό της έργο.

Αφορμή μία έκδοση με μεταφρασμένη στα αγγλικά ποίησή της, για λογαριασμό του Πανεπιστημίου του Γέιλ. Γοητευμένοι από την προσωπικότητα και το έργο της Ελληνίδας ποιήτριας, της τρίτης γυναίκας που εξελέγη μέλος της Ακαδημίας Αθηνών μετά τη Γαλάτεια Σαράντη και την Αγγελική Λαΐου, οι άνθρωποι της «International Herald tribune» (της παγκόσμιας έκδοσης των «New York Times») αφιερώνουν το πρωτοσέλιδό τους στην «εθνική μας ποιήτρια».

Η οποία αποκαλύπτει το «σκοτεινό της όραμα χωρίς να καταφεύγει σε φθηνούς συναισθηματισμούς», όπως λένε στον τίτλο του θέματος. Η συνέχεια δημοσιεύεται στο εσωτερικό της εφημερίδας. Αν και η ίδια, όπως αναφέρει, δεν έχει οράματα αλλά αντλεί τα θέματά της από την καθημερινότητα «προσπαθώντας να μεταμορφώσει την πραγματικότητα σε κάτι λιγότερο πραγματικό», μιλά για το πραγματικό σκότος, αυτό που βιώνουμε, που είναι, λέει, πιο σκληρό και από τα χρόνια της δικτατορίας.

Τα χρόνια της δικτατορίας
Σε μια συζήτηση, που έγινε εδώ στην Αθήνα, με αφορμή αυτή την πολύ σημαντική έκδοση των ποιημάτων της στα αγγλικά με τη συλλογή «The Brazen Plagiarist» απ' το Πανεπιστήμιο του Yale, «η 81χρονη εθνική ποιήτρια είχε μια πρόσφατη συνάντηση με τα media και μίλησε για τη δουλειά της και τη μοίρα της πατρίδας της. Οταν της ζητήσαμε να περιγράψει την κατάσταση στην Ελλάδα, δεν μάσησε τα λόγια της».

Σε άλλο σημείο η συζήτηση πηγαίνει πίσω, στα χρόνια της δικτατορίας. Η ποιήτρια διηγείται για την εποχή που δούλευε στην Τράπεζα της Ελλάδος. «Η δουλειά του γραφείου ήταν μία φυλακή», λέει η Κική Δημουλά, που υποστηρίζει ότι τα πράγματα θα γίνουν χειρότερα από τότε: «Τότε διώκονταν μονάχα οι αριστεροί, τώρα όλη η χώρα βρίσκεται υπό διωγμό». Ανάμεσα σε άλλους που τους έκοψαν τη σύνταξη, η Κική Δημουλά καλείται να πληρώσει «όπως όλη η χώρα επειδή 100 άτομα καταχράστηκαν την εξουσία». Σε άλλο σημείο λέει: «Οχι, δεν πιστεύω αυτά που λέει ο Βενιζέλος» παρότι τον χαρακτηρίζει «ρήτορα από τη φύση του».

Η δημοσιογράφος Rachel Donadio σχολιάζει τα απανωτά τσιγάρα που καπνίζει η Κική Δημουλά, η οποία όμως την έχει μαγνητίσει με τη δύναμη των λέξεων που χρησιμοποιεί. «Η κυρία Δημουλά μπορεί να έχει μια τάση προς το δραματικό, όμως οι λέξεις που χρησιμοποιεί είναι πάντα διαλεγμένες με προσοχή. Η ποίησή της -λιτή, με βαθιά νοήματα, χωρίς περιττούς συναισθηματισμούς-, που μετατρέπει το καθημερινό σε κάτι μεταφυσικό, έχει ως πηγή έμπνευσης ζητήματα όπως αυτά του χρόνου και της μοίρας, τα οποία τα κάνει τελείως δικά της, και έχει κερδίσει πιστούς αναγνώστες στην Ελλάδα».

«Ημουν τεμπέλα», λέει σε κάποιο σημείο η Κική Δημουλά σχεδόν απολογητικά επειδή δεν γνωρίζει αγγλικά και ανησυχεί πως οι ελληνικές, λεκτικές της ακροβασίες δεν μεταφράζονται και πολύ καλά. Στον πρόλογο της νέας της συλλογής γράφει πως ανησυχεί «για το αν η γέφυρα από τη μία γλώσσα στην άλλη είναι αρκετά γερή». Η αλήθεια πάντως είναι ότι η γέφυρα είναι πολύ ισχυρή. Το ίδιο και η ποιήτρια. «Πατρίδα μου είναι η γλώσσα» θα πει στο τέλος.

«Η καλύτερη Ελληνίδα ποιήτρια μετά τη Σαπφώ»
Ο συγγραφέας Νίκος Δήμου, με τον οποίο η εφημερίδα ήρθε σε επαφή τηλεφωνικά, χαρακτηρίζει την κυρία Δημουλά ως «την καλύτερη Ελληνίδα ποιήτρια μετά τη Σαπφώ» και μιλά για τον θάνατο και την ανυπαρξία που είναι το κύριο θέμα στην ποίησή της.

• Διάκριση
  Στο άρθρο αναφέρεται πως «είναι η πρώτη εν ζωή ποιήτρια που περιλαμβάνεται στη σειρά Ποίησης του αξιοσέβαστου γαλλικού εκδοτικού οίκου Gallimard».

ΝΑΤΑΣΑ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ
[email protected]