H Αθήνα της κρίσης, αλλά και οι δημιουργικές της δυνάμεις, ελπίδα για το μέλλον, μεταφέρονται στη Βενετία, στη 13η Διεθνή Έκθεση Αρχιτεκτονικής, που ανοίγει για το κοινό την ερχόμενη Τετάρτη.

«Made in Athens» τιτλοφορείται η ελληνική συμμετοχή σ' αυτή την Μπιενάλε, από τις σημαντικότερες διοργανώσεις αρχιτεκτονικής στο κόσμο. Οι επιμελητές της, αρχιτέκτονες Πάνος Δραγώνας και Άννα Σκιαδά, δεν αποστασιοποιούνται απ' ό,τι συμβαίνει στη χώρα, αντίθετα επιχειρούν να ανατρέψουν την εικόνα προβάλλοντας ένα θετικό δυναμικό αρχιτεκτόνων, χωρίς να κρύβουν τις σκληρές πτυχές της αθηναϊκής ζωής όπως αποτυπώνονται στους δημόσιους χώρους της πόλης.

Η υπόθεση εργασίας των επιμελητών βασίστηκε σε μια ενδιαφέρουσα αντίφαση, όπως μας λέει ο Π. Δραγώνας, από τη Βενετία: Υπάρχει ένα αξιόλογο δυναμικό δημιουργών που προέκυψε μέσα από «τα καλά χρόνια» που προηγήθηκαν (καλές σπουδές, διεθνής προσανατολισμός, επαγγελματικές εμπειρίες) και την ίδια στιγμή είμαστε η χώρα που έχει χτυπηθεί περισσότερο από την κρίση. «Οπότε, εκείνο που θέλαμε να δείξουμε και να προκαλέσουμε», εξηγεί, «είναι ότι αυτό το δυναμικό βρίσκεται αντιμέτωπο με μια νέα πραγματικότητα και έχει να προτείνει λύσεις που ενδιαφέρουν κι άλλους, γιατί το πρόβλημα δεν είναι μόνο ελληνικό».

Το «Κοινό έδαφος» («Common ground»), όπως είναι το θέμα που όρισε για τη φετινή διοργάνωση ο επιμελητής της, ο Αγγλος αρχιτέκτονας Ντέιβιντ Τσίπερφιλντ, η ελληνική πλευρά το αναζητά στην πόλη της Αθήνας, μέσα από δύο θεματικές κατευθύνσεις: Την πολυκατοικία και τη μοντέρνα παράδοση της πόλης, και την κρίση του δημόσιου αθηναϊκού χώρου, ένα θέμα που μας απασχολεί τα τελευταία χρόνια με όσα διαδραματίζονται εκεί, από διαδηλώσεις πολιτών μέχρι βανδαλισμούς. Ποιος είναι ο λόγος που αρθρώνουν για την Αθήνα οι οκτώ αρχιτέκτονες και ομάδες αρχιτεκτόνων που εκπροσωπούν τη χώρα στη Βενετία;
Ποια είναι η μορφή της έκθεσης στο ελληνικό περίπτερο στους κήπους Τζαρντίνι, το οποίο άνοιξε χθες και εγκαινιάζεται επισήμως αύριο; Σύμφωνα με τον Π. Δραγώνα, οι επισκέπτες δεν θα δουν ένα κλασικό στήσιμο έργων, αλλά κάτι σαν τρισδιάστατο ψηφιδωτό, μια κατασκευή με διαφορετικά επίπεδα, που περιλαμβάνει και τις δύο θεματικές, κυρίως φωτογραφικά. «Στο ψηφιδωτό, απ΄ όπου ξεπροβάλλουν οι οκτώ αφηγήσεις, ανακατεύονται πολυκατοικίες, δημόσιοι χώροι και πειραματικές προτάσεις, και έρχεται στον νου η εικόνα της πόλης από ψηλά». Σαν μια ιδιότυπη πολυκατοικία, στην οποία η Αθήνα της ύφεσης φαίνεται μέσα από σκληρές εικόνες, με επεισόδια, αστέγους, ανθρώπους σε δύσκολη κατάσταση.

Στην είσοδο του περιπτέρου, τους επισκέπτες υποδέχεται ένα γκραφίτι, μια σουρεαλιστική αθηναϊκή κατάσταση, μια από τις πολλές διαφορετικές ερμηνείες της πόλης που παρουσιάζονται στη Βενετία, του γνωστού street artist «b».

Τα οκτώ έργα της ελληνικής συμμετοχής διακρίνονται σε δύο κατηγορίες. Εκείνα που προτείνουν ιδέες για παιδικές χαρές (Μπέργκερ, Κατσώτα), για τον Ελαιώνα (Γιάννης Αίσωπος), για την οδό Φυλής (AREA), για δημόσιους χώρους, όπως την πλατεία Θεάτρου (Αριστείδης Αντονάς). Κι εκείνα τα οποία σχολιάζουν: Ο Αν. Αγγελιδάκης αφηγείται δύο φανταστικές ιστορίες για την πολυκατοικία «Χαρά» και το καζίνο Μον Παρνές. Η ομάδα «draftworks» εξιστορεί με αλληγορική διάθεση τη σύγχρονη κρίση. Η ομάδα «Point Supreme» διαμορφώνει μια πλατεία στην οδό Πανεπιστημίου σε πισίνα και πράσινο, ενώ η «decaARCHITECTURE» σκιαγραφεί την ανθρωπογεωγραφία της Αθήνας μέσα από πραγματικά υπνοδωμάτια.

Μεγάλες φωτογραφικές εκτυπώσεις του Γ. Γερόλυμπου συμπληρώνουν το περίπτερο, όπως επίσης μια εγκατάσταση του Άγγελου Φραντζή.

ΕΘΝΟΣ / Δ.Ρ.