Στον Χρήστο Τζίφα και το Rosa μίλησε ο Χρήστος Λούλης που μεταξύ άλλων αποκάλυψε ότι έχει δεχτεί σεξουαλική παρενόχληση στα πρώτα βήματα της καριέρας του.
Μιλάμε ακόμα για σεξισμό σήμερα. Στο θέατρο δεν πήγες με άλλες προσδοκίες; Δεν θα έπρεπε να είναι ένας άλλος χώρος, ένας ξεχωριστός χώρος;
Νομίζεις πως όταν πήγα εγώ εκεί, ήξερα τι μου γίνεται και τι γίνεται στον κόσμο και πόσο σεξιστικός είναι ο κόσμος γύρω μας; Η προσδοκία μου δεν ήταν ότι θα βρω μιαν άλλη ζωή εκεί ή ότι θα βρω έναν άλλο κόσμο. Η προσδοκία μου όταν μπήκα στο θέατρο, ήταν ότι θα γίνω εγώ ένας άλλος άνθρωπος. Ότι εγώ θα ξεφύγω από τον εαυτό μου.
Για αυτό έκανες θέατρο;
Ναι. Έκανα θέατρο για να ξεφύγω από τον εαυτό μου. Εκείνη την εποχή δεν μπορούσα να το καταλάβω και να το πω με λόγια. Τώρα όμως το καταλαβαίνω πηγαίνοντας προς τα πίσω. Ήθελα να φύγω από αυτά με πνίγανε μέσα μου. Να βγω από εμένα ήθελα. Για αυτό το λόγο νιώθω ότι ήμουν τελείως διαφορετικός άνθρωπος πριν τη σχολή και μετά τη σχολή. Στο μεταξύ μπαίνεις μέσα και βλέπεις πως λειτουργεί η πιάτσα και ο κόσμος γενικότερα και η Τέχνη, τα οποία είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό μπαρούφα. Σε τεράστιο βαθμό μπαρούφα. Και ειδικά όταν γνωρίζεις και αυτούς που θαυμάζεις. Τους απομυθοποιείς. Τους βλέπεις σε στιγμές που λες, τώρα αυτόν θαυμάζω, που κάνει αυτή τη μαλακία τώρα; Που έκανε αυτό το πράγμα; Για ποιο λόγο;
Το MeToo και αυτά που έφερε στο φως σε εξέπληξαν;
Όχι. Δεν με εξέπληξαν. Μα το έχω υποστεί και εγώ. Σεξουαλικά. Έχω υποστεί σεξουαλική παρενόχληση. Όχι από γυναίκα. Από άντρα. Από άντρες. Όταν ήμουν μικρός. Αλλά εγώ ήμουν και σε μια κατάσταση 20 – 22 χρονών, που μπορούσα να ρίξω και μια σφαλιάρα. Δεν είχα ρίξει ποτέ. Αλλά υπήρχε η απειλή. Και φαντάζομαι ότι ένα κορίτσι δεν μπορεί να το κάνει αυτό. Αλλά αυτό το κλίμα υπήρχε. Αυτό ήταν το κλίμα. Όταν μπήκα στη σχολή και ξεκίνησα και βγήκα από τη σχολή και άρχισα να δουλεύω, η κυρίαρχη κουλτούρα της εποχής, ήταν ότι για να κάνεις θέατρο πρέπει να ταλαιπωρηθείς, πρέπει να μην χαίρεσαι, πρέπει να περάσεις τα πάνδεινα και πρέπει να γίνει η ψυχή σου μαύρη και να σε προσβάλλουν. Ο σκηνοθέτης, ο μεγάλος πρωταγωνιστής πρέπει να σε προσβάλλουν. Άμα δεν σε προσβάλλει κανείς, τότε δεν χαλυβδώνεσαι να κάνεις θέατρο. Το θέατρο θέλει στομάχι. Αυτό μας λέγανε. Και έτσι κάπως είναι. Αλήθεια σου λέω. Αλλά τώρα με το MeToo είναι μια ευκαιρία να ανακαλύψουμε και να ερευνήσουμε αν μπορεί να γίνει επί της ουσίας καλή δουλειά με χαρά και όχι με κακοπάθεια. Με χαρά. Από εκεί και πέρα ναι, όλα μπορούν να είναι τέχνη, όλα μπορούν να είναι πολιτική, με τη βαθιά έννοια της πολιτικής, αλλά νομίζω το να είμαστε σε μια παράσταση ή ένα έργο που γράφουμε ή που σκηνοθετούμε και να λέμε αυτό δεν το λέμε ή αυτό δεν το κάνουμε γιατί δεν πρέπει, δεν είναι σωστό, κάπως μου κάνει. Ή μια παρέα αγοριών, που θέλει να κάνει μια παράσταση και είναι μόνο αγόρια και κατεβαίνει η παράσταση γιατί δεν υπάρχει ούτε ένα κορίτσι, αυτό νομίζω πως είναι λιγάκι υποκριτικό. Γιατί ξεκινάει από φόβο. Α, τι θα πούνε. Α, δεν είναι σωστό ρε μαλάκα, γιατί τι θα πούνε που δεν έχουμε μια κοπέλα μαζί; Δεν αναφέρομαι σε αυτό που έγινε. Δεν ξέρω και δεν τα ξέρω τα παιδιά στο προκείμενο. Αλλά σκέψου. Σκέψου άμα είναι φίλοι όλοι αυτοί και θέλουν να κάνουν μια παράσταση και δεν μπορούν, επειδή πρέπει να έχουν και ένα κορίτσι. Δηλαδή, κατέβηκε η παράσταση από φόβο. Και ο φόβος δεν είναι πολιτική. Είναι λίγο υποκρισία.
Οι στιγμές αυτές των σεξουαλικών παρενοχλήσεων που δέχτηκες, λειτούργησαν αποθαρρυντικά για σένα;
Όχι. Ήμουν πολύ τυχερός. Όπως σου είπα και πριν, όταν είσαι σε αυτό το χώρο, όπου τα αγόρια είναι ελάχιστα και είσαι ένα αγόρι μέσα σε αυτά, είσαι ωραίος, είσαι ταλαντούχος, είσαι δουλευταράς, θυσιάζεις τον εαυτό σου, είσαι δηλαδή τεφαρίκι για το χώρο, ακόμα κι αν κάποιος σου την πει και του την πεις και τσακωθείς, ξέρεις ότι δεν πρόκειται να σου κάνει τίποτα. Ήμουν τυχερός όσον αφορά αυτό. Ένιωθα ότι ήμουν σπάνιο πράγμα. Αν ήμουν ένα κορίτσι όμως, που πίσω από μένα ήταν άλλες τρακόσιες, περίπου ίδιες με μένα, ίδιου ταλέντου, ίδιας δυναμικής, μπορεί να μην ήταν έτσι εύκολο. Μπορώ να καταλάβω απόλυτα πόσο δύσκολο είναι για ένα κορίτσι που του λέει ο τάδε «Δεν θα ξαναδουλέψεις ποτέ», έχοντας την εξουσία αυτή λόγω στάτους στη δουλειά. Καταλαβαίνω πάρα πολύ ένα κορίτσι που λέει «τη γάμησα» τώρα. Εγώ δεν το ένιωσα ποτέ αυτό. Έλεγα «ωραία, μην με ξαναπάρεις εσύ» θα με πάρει κάποιος άλλος.