Μια σκηνική προσέγγιση των σπαραγμάτων του Σολωμικού ποιήματος «Λάμπρος, Ζακύνθου αρ. 12» παρουσιάζεται στις 3 και 4 Ιουλίου από το Φεστιβάλ Αθηνών από τη νεαρή ταλαντούχα σκηνοθέτιδα Σύλβια Λούλιου.
Η παράσταση αποτελεί την έμμετρη αφήγηση της τραγικής ιστορίας του Λάμπρου, του «κακοήθους αλλά μεγαλόψυχου άνδρα» και της «δυστυχούς» Μαρίας με την οποία «έλαβε τέσσερα τέκνα» και που έμελλε να «κάμει χωρίς να το γνωρίζει γυναίκα την εδική του κόρη».
Η Σϋλβια Λούλιου μας μόλησε για την σκηνική αυτή προσέγγιση και μας εξήγησε το γιατί μια τέτοια εποχή επέλεξε να ασχοληθεί το κλασικό ποιητικό έργο του Εθνικού μας ποιητή.
e-go: Τι και γιατί σας προσέλκυσε ώστε να ασχοληθείτε με τον «Λάμπρο» του Σολωμού;
Σ. Λ. Είναι πολλοί οι λόγοι: Πρώτα-πρώτα η ίδια η ιστορία. Έπειτα ο κεντρικός πυρήνας της, εκείνος του ήρωα που αστοχεί. Κι ακόμη η γοητεία της Σολωμικής γλώσσας, αυτής της πρώτης γλώσσας της Νεοελληνικής ποίησης. Τέλος η σκοτεινιά και το εφιαλτικό αδιέξοδο του δημιουργού που αναζητά μια φόρμα.
e-go: Τι θα δούμε στον δικό σας «Λάμπρο», μία παράσταση που βασίζεται σε ένα έργο σχεδόν … κομματιασμένο;
Η παράστασή μας επιχειρεί να δημιουργήσει μια θεατρική αναλογία, να «ξαναγράψει» δηλαδή το ποίημα και τις ατμόσφαιρές του με δύο ηθοποιούς –έναν άνδρα και μία γυναίκα- μέσα σ’ έναν χώρο αφαίρεσης. Η πρώτη έμπνευση βρίσκει την αφετηρία της στην ίδια την όψη του Σολωμικού χειρογράφου. Ο «Λάμπρος», αυτό το «δηλωτικά κομματιασμένο» ποίημα εντοπίζεται στο Ζακύνθου αρ. 12 Σολωμικό τετράδιο, από όπου και ο τίτλος της παράστασής μας.
e-go: Πώς ενώνεται ο ποιητικός με τον πεζό λόγο; Τελικά, ποιο λόγο θα ακούσουμε στην παράσταση;
Ο πεζός λόγος στην περίπτωση του ποιήματος παρεμβάλλεται κάθε φορά για να δώσει στον αναγνώστη τις πληροφορίες που λείπουν προκειμένου να κατανοήσει τη θέση του επόμενου στίχου. Με άλλα λόγια, σε μια εκδοτική προσπάθεια σύνδεσης των ποιητικών αποσπασμάτων που συγκροτούν την αφήγηση της τραγικής ιστορίας του Λάμπρου, παρεμβάλλονται ανάμεσα στους στίχους και αρκετά κομμάτια από τις Ιταλικές σημειώσεις του ποιητή, μεταφρασμένα. Πρόκειται για σχόλια, ακόμη και εμφατικές παροτρύνσεις του ποιητή προς τον ίδιο του τον εαυτό, οι οποίες πολύ συχνά προδίδουν τις προθέσεις του σε σχέση με τους ήρωες, την αφήγηση αλλά κυρίως με τη συγκρότηση της φόρμας. Ό πεζός αυτός λόγος μας απασχόλησε μόνον στο στάδιο της μελέτης του ποιήματος. Στην παράσταση θα ακουστούν μόνον οι ολοκληρωμένοι στίχοι αλλά και κάποιοι ατελείς, που δεν έχουν δει το εκδοτικό φως.
e-go: Έχετε στο παρελθόν ασχοληθεί με την ποίηση της Κικής Δημουλά στο έργο «Μια μετέωρη κυρία». Τώρα με τον «Λάμπρο». Γιατί σας ενδιαφέρει τόσο η ποίηση και η σύνδεσή της με το θέατρο;
Πρόκειται για τυχαίο γεγονός. Ή τουλάχιστον ως τέτοιο το αντιλαμβάνομαι τώρα. Η «Μετέωρη Κυρία» ήταν μια παράσταση πολύ προσωπική που έγινε σχεδόν εν είδει προσωπικής αφιέρωσης. Είναι αλήθεια εντούτοις ότι με απασχολεί κεντρικά ο λόγος στο θέατρο. Είναι μια κατεύθυνση που θέλω να την ακολουθήσω ως τα άκρα της. Το βέβαιο είναι ότι ο Σολωμικός στίχος αποδεικνύεται η πιο απαιτητική κονίστρα για να εξασκηθεί κανείς στο λόγο και τους μηχανισμούς της αφήγησης.
e-go: Πόσο διαχρονικό είναι το συγκεκριμένο κείμενο και πώς συνδέεται με το σήμερα;
Όσο διαχρονική μπορεί να είναι η υψηλή ποίηση και όπως μπορεί να χωράει η ποίηση στη ζωή του κάθε ανθρώπου. Άλλος την αποζητά, άλλος την αποφεύγει. Άλλος εκεί πάει και κρύβεται. Αλλουνού πάλι του πέφτει βαριά.
e-go: Πώς μπορεί ένας νέος δημιουργός, όπως εσείς, να επιβιώσει στο σκηνικό αυτό της κρίσης που βιώνουμε; Αυτό βοηθά ή αναστέλλει τη δημιουργικότητά του;
Δεν ξέρω να σας απαντήσω. Κανείς μάχεται στον παρόντα χρόνο κι όπου αυτό τον βγάλει.
e-go: Έχετε στο μυαλό σας κάποιο νέο project;
Με ενδιαφέρει να συνεχίσω τη συνεργασία μου με έναν πυρήνα ανθρώπων που φαίνεται κάπως να είμαστε καλλιτεχνικά συναφείς. Αν όλα πάνε καλά…
Γεωργία Οικονόμου
