Η θεατρική της πορεία μετράει δύο δεκαετίες. Η Εμμανουέλα Αλεξίου τελείωσε τη Δραματική Σχολή του Γιώργου Θεοδοσιάδη και ξεκίνησε μια μακρά διαδρομή σαν ηθοποιός στο θέατρο και στην τηλεόραση. Από το 1996 γράφει και σενάρια, ενώ δουλεύει αρκετά χρόνια με μεταφράσεις και δικές της διασκευές για το θέατρο. Το ντεμπούτο της στη σκηνοθεσία έγινε με τη θεατρική παράσταση «Θέλμα και Λουίζ» στο Νέο Ελληνικό Θέατρο του Γιώργου Αρμένη, με πρωταγωνίστριες την Άννα Αδριανού και τη Μαρία Γεωργιάδου. Συμμετείχε, επίσης, στη μετάφραση και διασκευή των εξαιρετικών παραστάσεων «The Pride» και «Συμβολαιογράφος».

Με αφορμή το πιο πρόσφατό της πόνημα με τίτλο «Είδα φως και μπήκα», η Εμμανουέλα Αλεξίου μίλησε στο e-go.gr για την τέχνη, τη σκηνοθεσία και τα μελλοντικά της σχέδια...

e-go: Πώς προέκυψε η ιδέα για το «Είδα φως και μπήκα»;

Η ιδέα προέκυψε από ανάγκη. Θέλαμε να συνεργαστούμε ξανά με τον Σταύρο Στάγκο, που πέρσυ κάναμε το «Pride» στην Αθηναΐδα. Μας είχαν προτείνει να δούμε έναν χώρο, που όταν τον επισκεφτήκαμε κατάλαβα πως πρέπει να γραφτεί ένα έργο καινούργιο, ειδικά γι’ αυτόν τον χώρο. Είχε σκάσει τότε το «χαράτσι» των ακινήτων μέσω ΔΕΗ κι επίσης ο χώρος ήταν ακριβώς εκεί που γίνονται συνήθως οι συμπλοκές στο κέντρο της Αθήνας. Θέλαμε να μιλήσουμε γι’ αυτά που ζούμε καθημερινά στην Αθήνα του σήμερα κι έτσι αρχίσαμε να δουλεύουμε μαζί την ιδέα, το στόρυ και τους ήρωες. Διαλέξαμε κάποιους αντιπροσωπευτικούς πρωταγωνιστές της καθημερινότητας, έναν υπάλληλο της ΔΕΗ, έναν αστυνομικό, έναν φιλήσυχο άνθρωπο που προσπαθεί να ζήσει μια ήρεμη ζωή στην Πατησίων (!), μια γυναίκα στα 40 που προσπαθεί απεγνωσμένα να κάνει μια σχέση και στο τέλος καταφεύγει στο Ίντερνετ για «ραντεβού στα τυφλά», μια κοπέλα με χίλια πτυχία που δεν βρίσκει δουλειά, μια πόρνη απ’ τη Φυλής... Τοποθετήσαμε τη δράση μέσα στο ίδιο το μπαρ, που υποτίθεται πως είμαι η ιδιοκτήτριά του και κινδυνεύω να μου κόψει το ρεύμα ο σύντροφός μου, που τον έστειλε η ΔΕΗ για να τον δοκιμάσει! Αυτός όμως έχει ηθικές αναστολές και δεν μπορεί να κόψει το ρεύμα.. Εξ' ου και ο τίτλος «Είδα φως και μπήκα». Η περιοχή υποτίθεται πως έχει βυθιστεί στο σκοτάδι κι η μόνη πηγή φωτός είναι το μπαρ. Το φως τραβάει τους κατατρεγμένους, που καταφεύγουν στο μαγαζί για να βρουν καταφύγιο. Εκεί δημιουργείται μια σχέση μεταξύ μας, που οδηγεί σ’ ένα ελπιδοφόρο φινάλε...

e-go: Πόσο επίκαιροι είναι οι 7 ήρωες της παράστασης;

Οι 7 ήρωες, όπως είπα και πιο πριν, είναι αντιπροσωπευτικά δείγματα των ανθρώπων της πρωτεύουσας. Ζουν όλοι την ίδια καθημερινότητα, τα ίδια προβλήματα, την ίδια μοναξιά, τα ανεκπλήρωτα όνειρα, το φόβο, τις ελπίδες. Μια δύσκολη νύχτα, απ’ αυτές που έχουμε συνηθίσει να ζούμε οι πολίτες του κέντρου, η συνθήκη μας φέρνει όλους κοντά και επικρατεί το «Η ισχύς εν τη ενώσει»...

e-go: Μπορεί τελικά ο πολιτισμός να αποτελέσει αντίδοτο στην κρίση;

Στην παγκόσμια ιστορία, κάθε φορά που υπήρχε κρίση, η τέχνη κι ο πολιτισμός έδιναν λύσεις και μηνύματα και κρατούσαν την ελπίδα ζωντανή. Τρανό παράδειγμα η Αναγέννηση, μετά τους σκοτεινούς αιώνες του Μεσαίωνα. Η τέχνη είναι καταφύγιο, είναι φάρμακο για την ψυχή. Έτσι συνδέεται απόλυτα με την κρίση, τις δυσκολίες, τον πόνο. Οι δυσκολίες γεννούν την ανάγκη της ελπίδας και η μεγαλύτερη ελπίδα για τους ανθρώπους έρχεται απ' τον πολιτισμό, ιδιαίτερα σε μια χώρα που στηρίχθηκε στον πολιτισμό της, όπως είναι η δική μας.

e-go: Μπορεί να υπάρξει εύκολα έμπνευση και όρεξη για έναν δημιουργό, σε τέτοια δύσκολη πολιτική και κοινωνική περίοδο για τη χώρα μας;

Όπως είπα και πιο πριν, οι δυσκολίες είναι που γεννούν την ανάγκη για δημιουργία, επικοινωνία, για μια έξοδο κινδύνου, που σίγουρα παρέχουν η τέχνη κι ο πολιτισμός. Η έμπνευση για έναν δημιουργό είναι δεδομένη σε δύσκολες στιγμές. Ο καλλιτέχνης είναι εξ ορισμού ανήσυχο πνεύμα, άρα σε ανήσυχες περιόδους είναι σε εγρήγορση. Ψάχνει να βρει λύσεις μέσα απ’ την τέχνη του. Να χρησιμοποιήσω σαν παράδειγμα τον Πικάσο και τη «Γκουέρνικα». Το 1936, λίγο πριν το ξέσπασμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου αρχίζει ο εμφύλιος πόλεμος της Ισπανίας. Ο Φράνκο, με τη βοήθεια του Χίτλερ, προσπαθεί να τσακίσει την Ισπανικὴ δημοκρατία, πνίγοντάς την στο αίμα. Ένα μικρὸ χωριό, η Γκουέρνικα, βομβαρδίζεται ανελέητα με αποτέλεσμα να σκοτωθούν εκατοντάδες παιδιά και γυναίκες. Ο Πικάσο, βαθιά δημοκρατικός, επηρεασμένος από την φρίκη του πολέμου, ζωγράφισε την «ΓΚΟΥΕΡΝΙΚΑ», ένα αριστούργημα που θα μείνει για πάντα, να θυμίζει τη φρίκη της φασιστικής θύελλας. Από τι πήρε την έμπνευση, αν όχι απ’ τον πόνο;

e-go: Ηθοποιία - μετάφραση - σκηνοθεσία, ποιο κομμάτι σας θέλγει πιο πολύ;

Αγαπώ εξ' ίσου όλα με όσα καταπιάνομαι. Έχει να κάνει με την ανάγκη μου να εκφραστώ και να δημιουργήσω. Σπούδασα ηθοποιός και τα πρώτα χρόνια έκανα μόνο αυτό. Δούλευα συνέχεια στην τηλεόραση και στο θέατρο. Κάποια στιγμή κατάλαβα ότι το ηθοποιιλίκι δεν είναι ακριβώς «δουλειά», αλλά ένα χόμπυ που μοιάζει με δουλειά. Αυτός ο Γολγοθάς δύο φορές το χρόνο να βρεις δουλειά, να υπάρξεις, να πας παρακάτω σαν καλλιτέχνης και ταυτόχρονα να μπορέσεις να ζήσεις, μου δημιούργησε την ανάγκη να ψαχτώ και σ’ άλλα χωράφια, γύρω απ’ το χώρο που είχα επιλέξει. Έγραφα από παιδάκι, ήμουν συνέχεια μ’ ένα τετράδιο κι ένα στυλό, τόσο που έχω έναν κάλλο στο δεξί μου μεσαίο δάκτυλο! Η Λουκία Ρικάκη και η Ρένα Ρίγγα μου έδωσαν τις πρώτες ευκαιρίες στη συγγραφή. Από το 1995 μπήκα στο παιχνίδι του σεναρίου, των κειμένων, των μεταφράσεων, των διασκευών. Και η παραγωγός Ρούλα Νικολάου μου έδωσε πριν 2 χρόνια την ευκαιρία να σκηνοθετήσω. Ήταν μαγική στιγμή και θέλω πολύ να το ξανακάνω.

e-go: Είναι πιο εύκολο για έναν ηθοποιό να σκηνοθετεί;

Ίσως είναι πιο εύκολο στη δουλειά που γίνεται πάνω στους ηθοποιούς. Ίσως για έναν ηθοποιό, το να «διδάξει» το ρόλο είναι αποκωδικοποιημένο και μπορεί να επικοινωνήσει καλύτερα με τους άλλους ηθοποιούς σ’ αυτόν τον τομέα. Πάντως οι σκηνοθέτες «δάσκαλοι» που λέμε, αυτοί που εστιάζουν πάνω στον ηθοποιό και στην ερμηνεία, είναι πάντα ηθοποιοί, ή έχουν σπουδάσει ηθοποιοί... Σε κάθε περίπτωση οι ηθοποιοί νιώθουν μεγάλη ασφάλεια όταν σκηνοθετούνται από ηθοποιούς.

e-go: Ελληνικές παραστάσεις που είδατε τελευταία και σας εντυπωσίασαν.

Με εντυπωσίασε το «Σλουθ» των Γιώργου Κιμούλη - Κωνσταντίνου Μαρκουλάκη. Για τις ερμηνείες, τον ρυθμό, το «κέντημα», που λέμε.. Με εντυπωσίασε η Μίλλη Καραλή στην «Πιαφ» του Δημήτρη Μαλισσόβα. Οι ερμηνείες των Μυλωνά, Γάλλου, Καλαντζή, αλλά και η σκηνοθεσία του Δημήτρη Τάρλοου στον φετινό «Αμερικάνικο Βούβαλο». Με εντυπωσιάζουν οι ομάδες νέων παιδιών, που φτιάχνουν μόνα τους έργα, γράφουν, παίζουν, σκηνοθετούν και είναι οι ελπίδες του θεάτρου. Πέρσυ με είχε ενθουσιάσει το «Rejected», μια παράσταση από παιδιά που δεν είχα ξαναδεί ποτέ και που δεν πίστευα στα μάτια μου για το ταλέντο, την φαντασία και το εκτόπισμά τους!


e-go: Δουλεύετε αυτή την περίοδο κάποιο νέο έργο – μετάφραση ή σκηνοθεσία.

Έχουμε ξεκινήσει να γράφουμε ένα καινούργιο θεατρικό μαζί με την Μάρω Μπουρδάκου, που φέτος έγραψε το «Γράμμα σ’ ένα παιδί», έναν μονόλογο που ανέβηκε με μεγάλη επιτυχία στο θέατρο Αυλαία στη Θεσσαλονίκη με την Ζέτα Δούκα. Η ιδέα γεννήθηκε και πάλι απ’ αυτά που ζούμε στις μέρες μας.. Θα είναι η δεύτερη σκηνοθεσία μου, αν όλα πάνε καλά και υπάρχουμε και αύριο.. Λεπτομέρειες για το έργο, προσεχώς...
Δουλεύω μια διασκευή ενός θεατρικού έργου με 16 πρόσωπα, σε μονόλογο! Ήταν μια ιδέα του Κώστα Αρζόγλου την οποία μου εμπιστεύτηκε και με ενθουσίασε!
Επίσης συζητάμε με το Ίδρυμα Κακογιάννη να συνεχίσουμε τον χειμώνα με το «Ευρέ Εργά» της Μανίνας Ζουμπουλάκη, που ξεκινήσαμε με την Γαλήνη Τσεβά και σκηνοθέτη τον Βασίλη Τσελεμέγκο στις 17 Μαΐου και θα πάμε σε πρώτη φάση ως τις 23 Ιουνίου.
Όσο για το «Είδα φως και μπήκα» που γνώρισε μεγάλη επιτυχία απ’ την πρώτη του κιόλας παράσταση και συνεχίζει να σκίζει στον «Κόμη», η επιθυμία μας είναι να το συνεχίσουμε και τον χειμώνα. Επειδή είναι μια παράσταση που στηρίζεται άμεσα στην επικαιρότητα, θα περιμένουμε να δούμε τις εξελίξεις των εκλογών και φυσικά θα το προσαρμόσουμε αναλόγως!

Επιμέλεια Χριστίνα Τσατσαράγκου