Ένα «Ανοιχτό Ζευγάρι…εντελώς ορθάνοιχτο», το έργο του Ντάριο Φο παρουσιάζεται στην Πειραματική Σκηνή του θεάτρου «Κάτω από τη Γέφυρα» σε σκηνοθεσία Νίκου Δαφνή. Στο έργο αυτό ο μεγάλος νομπελίστας, συγγραφέας και performer, βάζει στο στόχαστρό του το «κίνημα» των «ανοιχτών σχέσεων», που στη δεκαετία του ’70 απασχόλησε πολύ την αριστερή...διανόηση στην Ιταλία και όχι μόνο.
Αυτή η πρωτότυπη υπόθεση του έργου μας κίνησε το ενδιαφέρον ώστε να μιλήσουμε με το σκηνοθέτη του, Νίκο Δαφνή.
e-go: Τι σας τράβηξε στο συγκεκριμένο έργο για να το σκηνοθετήσετε;
Οι ενοχές μου για όσες ταλαιπωρίες υπέστησαν γυναίκες που με αγάπησαν και μ’ εμπιστεύτηκαν.
e-go: Τι θέλετε να «πείτε» με τη συγκεκριμένη παράσταση;
Να «εξομολογηθώ» θέλω. Και να ζητήσω συγχώρεση όχι μόνο για μένα, αλλά και για λογαριασμό κάθε κρετίνου σαν εμένα, που πίκρανε συνειδητά και ηθελημένα, γυναίκες που άξιζαν πολύ περισσότερο από την ασημαντότητα, τη ματαιοδοξία και τα συμπλέγματά του.
e-go: Πόσο «πολιτική» μπορεί να είναι η αποδοχή των «ανοιχτών σχέσεων» σε ερωτικό επίπεδο;
Καθόλου πολιτική. Μια σαχλαμάρα είναι. Που μια (δήθεν πολιτικοποιημένη) γενιά προσπάθησε να την «περάσει» σαν «άποψη», ή σαν πρωτοπόρα και προοδευτική αντιμετώπιση των συμβατικών σχέσεων που (όπως όλες οι σχέσεις άλλωστε) κάποια στιγμή κουράζονται και τελματώνουν.
Ο Φο, δεν προτείνει μια τέτοια σχέση. Αντίθετα, σατιρίζει την ερωτική κουλτούρα μιας (δήθεν) αριστερής διανόησης που τη δεκαετία του ’70, έπρεπε να βάλει σε ιδεολογική βάση το απλούστατο και πολύ ειλικρινές (αν το ομολογούσε) αίτημα. Να πηδήξει τσάμπα. Χωρίς γάμους, υποχρεώσεις και άλλα … αστικά κατάλοιπα.
e-go: Οι «ανοιχτές σχέσεις» είναι περισσότερο σύμπτωμα της εποχής μας;
Όχι. Νομίζω ότι στην εποχή μας, των στριμωγμένων οικονομικά (και όχι μόνο) ζευγαριών, βλέπουμε να ξανάρχεται η συντροφικότητα και η αλληλοκατανόηση. Έστω και σαν «σωσίβιο» σε μια άρρωστη και εξαιρετικά ανταγωνιστική κοινωνία, που οδηγεί και τις σχέσεις στην αρρώστια και την ανταγωνιστικότητα.
e-go: Πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι σ΄ ένα ζευγάρι να έχει μία … αμοιβαία ανοιχτή σχέση;
Δεν είναι θέμα εύκολου ή δύσκολου. Όταν η αγάπη, η συντροφικότητα και – ασφαλώς - το σεξ έχουν ακόμα θέση σε μια σχέση, είναι αδύνατον να κρατήσει για πολύ μια τέτοια σάχλα. Όταν αυτά έχουν από καιρό πεθάνει, γιατί θα πρέπει να υπάρχει η σχέση. Χωρίζεις και πας πάρα κάτω.
e-go: Πιστεύετε πως η τέχνη είναι παρηγοριά σ΄ αυτές τις δύσκολες εποχές που διανύουμε;
Η τέχνη, πάντα ήταν η λύτρωση σε κάθε ζόρι που τραβούσε η ανθρωπότητα. Ποτέ η ηρεμία και η ευμάρεια δεν έδωσαν κίνητρο στους καλλιτέχνες. Πάντοτε σε περιόδους κρίσης, η τέχνη έκανε το επόμενο βήμα της.
Δεν το λέω εγώ αυτό. Η ιστορία - εδώ και 2.500 χρόνια - το λέει.
Και το επιβεβαιώνει κάθε τόσο.
Γεωργία Οικονόμου