Γιορτάζει τα 55 χρόνια του στη ζωή και τα 35 του στο τραγούδι. Στο ουάν μαν σόου του στην «Αθηναΐδα», το οποίο ακούει στον τίτλο «55», σβήνει τα κεράκια επί σκηνής με αλήθειες ψυχής. Αλήθειες σκληρές, που πονάνε.
Για την «Ελλάδα της διαπλοκής και της διαφθοράς», για την Ευρώπη που «αν δεν υπήρχε η Ελλάδα και ο πολιτισμός μας, θα ήταν... καπάκια μπίρας», για τους «ανίκανους της πολιτικής» και τους «δήθεν τάχα μου του θεάτρου», για τη «σκατοκρίση που φτάνει μέχρι τα βόρεια προάστια και έδωσε πάτημα στους φραγκάτους να απολύουν κόσμο», για την «άχρηστη τηλεόραση που ζει στο ψέμα και στο σκουπιδαριό».
Μιλά όμως και για τα σχέδιά του, μιλά για έρωτα - «τον αφήνω να με επισκέπτεται χωρίς να τον λογοκρίνω πια και τολμώ στον έρωτα χωρίς τον φόβο της χυλόπιτας! Συνηθίστε το ζυμαρικό παιδιά, δεν κάνει κακό» λέει.
«Καταπίνουμε βενζίνη... και θα εκραγούμε»
Καπνίζει. Ασταμάτητα. Και δεν είναι ο μόνος. Είμαστε στο κέντρο της Αθήνας σε ένα «στέκι» για φαγητό, αλλά και καφέ, πίσω από το Χίλτον, και ενώ ο χώρος των «μη καπνιζόντων» είναι άδειος, στον ειδικά διαμορφωμένο χώρο τύπου βεράντας που επιτρέπεται το κάπνισμα δεν πέφτει καρφίτσα. «Δεν μασάει ο Ελληνας, καπνίζει» μου λέει κι από αυτό ξεκινάει η μεγάλη κουβέντα μας.
Μια κουβέντα που διήρκεσε δύο ώρες, με τον Σταμάτη Κραουνάκη να μιλάει για τέχνη και ζωή, για θέατρο και μουσική, για πολιτική και οικονομία, για ρεμούλες και διαπλοκή, για... σκουπίδια και λουλούδια. Για όλα...
Δεν μπορώ να μην ξεκινήσω την κουβέντα μας από τη δήλωση που έκανες από σκηνής σε μια παράσταση του «55» που έδωσες λίγες μέρες πριν στις Βρυξέλλες. «Μας χρωστάει η Ευρώπη, δεν της χρωστάμε. Τον Ευριπίδη, τον Σοφοκλή, τον Αισχύλο, την Κάλλας, τον Μητρόπουλο. Αν δεν υπήρχε η Ελλάδα θα ήσασταν καπάκια μπίρας! Ναι, εδώ στο κέντρο της διαπλοκής δηλώνω ότι οι Ελληνες καπνίζουμε, τρώμε κοκορέτσι, φοράμε φουστανέλα και γα...με καλά!».
Είπα πουθενά ψέματα; Ψυχικά δεν ανήκουμε στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα με αυτές τις δεσμεύσεις.
Κοίτα γύρω μας. Καθόμαστε σ' ένα σκεπαστό ξέφραγο καφέ, κανένας δεν είναι στην απαγόρευση, όλοι είμαστε στη βεράντα τη σκεπαστή και όλοι καπνίζουμε. Δεν τσιμπάμε, δεν μασάμε ρε παιδί μου. Και ούτε και θα μασήσουμε. Πόσω μάλλον σε τέτοιες εποχές, σ' ένα τόσο δύσκολο σκηνικό που υπάρχουν αγωνία, φόβος κι οργή. Μας υποδουλώνεις οικονομικά, κόβεις λεφτά, απολύεις, βγάζεις στους δρόμους και στα σκουπίδια γέρους και μου λες ότι δεν θα καπνίσω; Ντουμάνι θα στο κάνω... Και γιατί να μην τους τα πω από... σκηνής; Καπάκια μπίρας δεν θα ήταν χωρίς τον πολιτισμό μας; Χωρίς την Κάλλας, τον Ευριπίδη, τον Μητρόπουλο;
Καπάκια μπίρας! Ου να μου χαθούνε που θα μου πούνε και αν και πότε θα καπνίσω [ανάβει ακόμα ένα τσιγάρο].
Ξέρεις τι με απασχολεί έντονα; Τι κάνει ο καλλιτέχνης αυτήν την ώρα; Ανεβάζει ακόμα μία μα...κία για να αρπάξει τα 25 ευρουδάκια του χωρίς να ενδιαφέρεται να αγγίξει την ψυχή του κόσμου; Ή προβληματίζεται για το πώς μπορεί να πιάσει το συναίσθημά του που 'χει κλονιστεί από την περιρρέουσα απογοήτευση; Πας και του πουλάς τη «δηθενιά», την αντιγραφή και το κακέκτυπο από τη Γερμανία που δεν καταλαβαίνει για να κάνεις το κομμάτι σου; Κομμάτια θα σε κάνει και με το δίκιο του. Πήξαμε στους δήθεν, στους τάχα μου πια!
Δεν μπορείς να ζεις σε μια συνθήκη χούντας -και είναι πανευρωπαϊκή αυτή η συνθήκη χούντας, το είδα έντονα και στις Βρυξέλλες- και να μην μπορείς να πάρεις ανάσα και να έχεις τον άλλον να σου κάνει θέατρο για ελίτ, από το οποίο ο άλλος δεν καταλαβαίνει τίποτα.
Αυτό το χωρίς ανάσα που λες το βλέπω παντού πλέον!
Μα πώς να σου μείνει ανάσα έτσι που έγιναν πια τα πράγματα; Είμαστε στο απόλυτο αδιέξοδο. Κανείς δεν μπορεί να πιέσει το υψηλό κεφάλαιο να πληρώσει όσα χρωστάει. Κανείς δεν μπορεί να βουτήξει τα λαμόγια και να τα χώσει μέσα για να υπάρξει μια κάθαρση. Δεν έχεις που δεν έχεις λεφτά, ας δεις έστω την κάθαρση.
Δεν την βλέπεις όμως γιατί είμαστε η χώρα της τρελής διαπλοκής και της λαμογιάς. Φοβούνται όσοι θα έπρεπε να βάλουν τα πράγματα στη θέση τους μην τους... καταργήσουν, μη χάσουν τις καρεκλίτσες τους και τα αξιώματά τους. Εμετός. Και μου έρχεται εμετός που υπάρχει ανάλογη διαπλοκή και στα πολιτιστικά. Τους βλέπεις τους αυτοκαταργημένους και φρικτά ημιμαθείς δημοσιογράφους-παρακριτικούς που στέλνουν το κοινό στη δηθενιά, τη σκουπιδίλα. Μόνο που για κακή και... μαύρη τους τύχη το κοινό έχει ένστικτο και πηγαίνει σε παραστάσεις που αισθάνεται ότι τον σέβονται κι έχουν φτιαχτεί για να του δώσουν φιλί ζωής, όπως οι «Αχαρνής» που κάναμε το καλοκαίρι.
Είναι οργισμένος ο κόσμος κι όταν του ανεβάζεις την οργή του στη σκηνή, σημαίνει πολλά γι' αυτόν. Μιλούσα μέσα από τον Δικαιόπολη για τους διαχειριστές της μπίζνας που κυκλοφορούν ακόμα ελεύθεροι και ούρλιαζε ο κόσμος. Την ώρα που φώναζα για τα λαμόγια της διαπλοκής, τα ανίκανα τα βουλευτάκια, ένιωθα την οργή ενός πάλλοντος κοινού κι άκουγα το «πες τα». Και τα είπα - γι' αυτό έπαιξα στην Επίδαυρο, όχι από φιλοδοξία, από βαθύτατη ανάγκη να καταγγείλω από σκηνής όλα αυτά τα τρελά λαμόγια.
Αισθάνεσαι ότι σιγοβράζει το καζάνι της οργής κι εσύ;
Ολοι το αισθανόμαστε, όλοι το βλέπουμε. Για την ώρα ο λαός μας αντιδρά σοφά. Συσσωρεύει, ζει, επιβιώνει με αξιοπρέπεια, αλλά με την πρώτη αφορμή θα σκάσει μπουρλότο. Κοίτα τι έγινε στο Λονδίνο - το περίμενε κανείς 250.000 κόσμου να τα σπάει; Περίμενε κανείς αυτήν την έκρηξη; Κι όμως θα έπρεπε να την περιμένουν -όπως πρέπει να την περιμένουμε κι εδώ. Συσσωρεύει οργή ο κόσμος. Καταπίνουμε βενζίνη και όταν... ανάψει το σπίρτο θα εκραγούμε. Κανονικότατα!
Αυτή η οργή θα έβρισκε «διέξοδο» σε επικείμενες εκλογές;
Κανείς δεν θέλει να γίνουν εκλογές και κανέναν δεν θα συνέφερε να γίνουν. Και να γίνουν γιατί; Δεν έχει νόημα να φύγει το ΠΑΣΟΚ, να `ρθει κάτι άλλο. Και τι να `ρθει, Παναγία μου; Αυτό το... ωχρό φάντασμα που λέγεται Αντώνης Σαμαράς και που εκπροσωπεί τα απομεινάρια μιας γελοιότητας; Απαπα. Μακριά από μας.
Η Αριστερά δεν θα έπρεπε να `χει ισχυρότερο πρόσωπο;
Ποια Αριστερά; Ο μπούλης ο Τσίπρας; Το ΚΚΕ που το ψηφίζω μεν, αλλά είμαι έξαλλος δε, με την ξύλινη γλώσσα του; Ποια Αριστερά; Ο ΣΥΡΙΖΑ όλο λόγια είναι και καθόλου έργα. Γιατί δεν κάνουν ένα άνοιγμα, γιατί δεν πάνε στην επαρχία να μιλήσουν στα παιδιά που είναι από το πρωί μέχρι το βράδυ και πίνουν ασταμάτητα... φραπέ και μπάφους; Γιατί δεν πάνε; Να μην οργιστώ με όλο αυτό; Να μην το καταγγείλω όπως και απ' όπου μπορώ - από τις Βρυξέλλες μέχρι την «Αθηναΐδα» και το «55»; Το κάνω κι αυτό πολύ το εκτιμά ο κόσμος που έχει μπουκώσει στη δηθενιά. Δεν είναι τυχαίο ότι είχαμε κόσμο ο Σταύρος Ξαρχάκος στο «Gazarte» κι εγώ στο σπίτι μου, την «Αθηναΐδα»; Ο κόσμος ψάχνει τον... καλό τον φούρνο, το καλό ψωμί - τέρμα πλέον τα χάρτινα υποκατάστατα και η σκουπιδίλα. Τέρμα!
Ζούμε την απόλυτη σκατοκρίση -να με συγχωρείτε, αλλά σκατοκρίση είναι αυτή η κρίση που δεν υπάρχει στα βόρεια προάστια και έδωσε πάτημα στους φραγκάτους να απολύουν κόσμο!- και αν δεν μπορείς να πιαστείς από κάπου, από αλήθειες κι αισθήματα, την έχεις πατήσει άσχημα. Πάρα πολύ άσχημα όμως.
«Ποια είναι πια η Μανωλίδου;»
«Με ρωτάνε όλοι για τη Μανωλίδου! Ποια είναι πια η Μανωλίδου; Δεν την ξέρω παιδιά, τι να κάνω; Δεν την ξέρω! Δεν βλέπω τηλεόραση - πέρα από τις επαναλήψεις του «Κόκκινου Κύκλου». Να δω τι; Τα ψέματα που λένε στα δελτία ειδήσεων; Το κακό... θέατρό τους; Τον έναν να καλεί τον άλλον για να γεμίσουν τις ώρες τους; Πέρα από δύο-τρεις εκπομπές ουσίας, υπάρχει κάτι αξιόλογο; Είναι άχρηστη η τηλεόραση, άχρηστη - να κλείσει, δεν με νοιάζει! Σε τριάντα χρόνια τρεις σειρές έγιναν που να... αξίζουν -«Χάριτες», «Ντόλτσε Βίτα», «Παρά Πέντε». Τι να δω;
Ριάλιτι που είναι φτηνά απ' όλες τις απόψεις και που φωνάζουν τα... ψώνια να κάνουν τον κομπάρσο; Ασε με, να χαρείς. Ανοίγεις και σε παίρνει η μαύρη μπόχα!».
Αριστοφάνης και Μητροπάνος
Παράλληλα με τις παραστάσεις του «55» και του «I love you», που είναι αφιέρωμα στη Λούλα Αναγνωστάκη, έχεις στα σκαριά το «Αριστοφάνους 11», ένα CD με τον Δημήτρη Μητροπάνο, αλλά και μία παράσταση στο Ηρώδειο για την Ελλη Λαμπέτη...
Το «Αριστοφάνους 11» είναι μια παράσταση πάνω στον Αριστοφάνη και στις 11 κωμωδίες του -εξ ου και το παντρεύω με το 11- που φτιάχνω με τη Σπείρα-Σπείρα, που απέκτησε και νεότερα μέλη. Θα έχει μουσικές και τραγούδια για έργα που έχω κάνει, αλλά και για έργα που έκανα με αυτήν την αφορμή, ενώ στα μπιζ θα παίξουμε και Χατζιδάκι - Σαββόπουλο. Πρόζα θα έχει ελάχιστη και με την Αγλαΐα Παππά, τον Βασίλη Βασιλάκη θα εξηγούμε στο κοινό τι έργο παίζουμε και τι γίνεται σε αυτό. Οι παραστάσεις θα ξεκινήσουν από τον πεζόδρομο της Διονυσίου Αρεοπαγίτου τέλη Μάη και η λογική είναι λογική μπουλουκιού - με την καλή έννοια!
Πάμε... Μητροπάνο - χωρίς τίτλο ακόμα και βγαίνουμε τέλη Μάη. Δεκατρία τραγούδια σε μουσική μου και στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου, του Μάνου Ελευθερίου και δικούς μου - μαζί και το υπέροχο «Ταξίδι» του Κωστή Παλαμά! Υπέροχο είναι και το... ταξίδι που έκανα με τον Μητροπάνο. Τον αγάπησα πολύ, τον λάτρεψα και είμαι σίγουρος ότι πάμε για δεύτερο CD. Σπουδαίος ερμηνευτής.
Πάμε και στο Ηρώδειο και στη συναυλία σου για το «Ιδρυμα Ελλη Λαμπέτη» που ετοιμάζεις.
Θα είναι η παράσταση του «55» με δύο στιγμές για το ακριβό πλάσμα, τη Λαμπέτη. Θα γράψω για εκείνη, θα προβάλλεται υλικό από μοναδικές ερμηνείες της και τα έσοδα θα δοθούν για το Ιδρυμα που φέρει τ' όνομά της.
«Ολοι το αισθανόμαστε, όλοι το βλέπουμε. Για την ώρα ο λαός μας αντιδρά σοφά. Συσσωρεύει, ζει, επιβιώνει με αξιοπρέπεια, αλλά με την πρώτη αφορμή θα σκάσει μπουρλότο», πιστεύει ο Σταμάτης Κραουνάκης.
Το «55» δίνει σήμερα την τελευταία του παράσταση στην «Αθηναΐδα και το καλοκαίρι θα παιχτεί στο Ηρώδειο. Το «I love you» θα ανεβεί στις 4, 5, 6 - 11, 12, 13 και 16, 17 Μαΐου στην «Αθηναΐδα».
ΠΟΥ ΚΑΙ ΠΟΤΕ
Για τέχνη και ζωή, για πολιτική και οικονομία, για θέατρο και μουσική και για... σκουπίδια και λουλούδια μιλάει χωρίς να μασά τα λόγια του ο Σταμάτης Κραουνάκης.
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ: ΒΑΣΙΛΗΣ ΜΠΟΥΖΙΩΤΗΣ
[email protected]
