«Τη Μήδεια την κουβαλάμε εν δυνάμει όλοι μέσα μας. Είναι μια πλευρά της ανθρώπινης φύσης, όχι μόνο της γυναικείας». Η Λυδία Κονιόρδου μιλάει για την ηρωίδα που υποδύεται αυτό το καλοκαίρι στην παραγωγή του «Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Πάτρας». Η πρωταγωνίστρια και (επιτυχημένη) καλλιτεχνική διευθύντρια του ΔΗΠΕΘΕ Πάτρας έρχεται αντιμέτωπη με την ηρωίδα του Ευριπίδη σκηνοθετημένη από τον Ανατόλι Βασίλιεφ, σκηνοθέτη, παιδαγωγό, ερευνητή και μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του ευρωπαϊκού θεάτρου.
Η παράσταση, μετά την πρεμιέρα της στο Δίον, παρουσιάζεται στις 15 και 16 Αυγούστου στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου, στο πλαίσιο των Επιδαυρίων. Τι ακριβώς είναι η πράξη της προδομένης βάρβαρης μάγισσας που σκοτώνει τα παιδιά της καταγγέλλοντας την ανδρική απιστία και την άνιση γυναικεία μεταχείριση; Εκδίκηση; Φόνος; Ο Βασίλιεφ αντικαθιστά τη λέξη «εκδίκηση» με τη λέξη «θυσία». «Θυσία» απαντά κι η Λυδία Κονιόρδου. «Υπέρτατη πράξη προσφοράς και αυτοθυσίας της μητέρας για να πληγωθεί η καρδιά του πατέρα.
Δεν είναι μία ερωτική εκδίκηση ή πράξη απόγνωσης μόνο. Εμπεριέχει και αυτά τα στοιχεία, αλλά τα υπερβαίνει, γι αυτό και γίνεται σύμβολο, μύθος, για τους ανθρώπους άνδρες και γυναίκες. Αλλιώς θα ήταν μία δολοφόνος».
Η ηρωίδα, σύμφωνα με την ίδια, διαθέτει όλες τις πλευρές της γυναικείας φύσης (κόρη - ερωμένη - μάνα), αλλά είναι και ιέρεια. «Δεν έχει όνομα. Είναι αρχετυπικό σύμβολο που διαπερνά τον πολιτισμό μας, τον έχει τροφοδοτήσει και διατηρεί και σήμερα τη δύναμή του, για αυτό άλλωστε αυτό το έργο δημιουργεί τόσο έντονη συγκίνηση και έχει δώσει το έναυσμά του και σε άλλα νεότερα όπως η "Φόνισσα" του Παπαδιαμάντη. Από την εμπειρία μου τουλάχιστον, είναι ίσως το πλέον σύνθετο από τα γυναικεία πρότυπα του αρχαίου δράματος».
Η «κόκκινη» Μήδεια στην κατακόκκινη αρένα «ακούει» ρυθμούς ρεμπέτικους, σύμφωνα με τις επιταγές του σκηνοθέτη, ο οποίος «επιθυμούσε μουσικά ακούσματα που να γεφυρώνουν την απόσταση με την αρχαιότητα, αλλά που δημιουργούν ένα αποκαλυπτικό κράμα με τον λόγο.
Αγώνας λόγων
Το κυρίαρχο στοιχείο του έργου του Ευριπίδη έτσι όπως το θεωρεί ο Βασίλιεφ είναι ο «διάλογος που εξελίσσεται σε αγώνα λόγων, με συγκρουσιακό χαρακτήρα. Ολο αυτό όμως έχει ένα παιγνιώδες αν και ριψοκίνδυνο χαρακτήρα». Το αποτέλεσμα μόνο μέσα από την παράσταση μπορεί να το εισπράξει κανείς... Θεωρούμε ότι η προσέγγισή του έχει να προτείνει κάτι αναπάντεχο, που όμως βασίζεται στους κανόνες του ποιητικού θεάτρου». Τι κρατά από τη συνεργασία της με τον Ανατόλι Βασίλιεφ; «Ο Βασίλιεφ είναι ένας από τους μεγαλύτερους σκηνοθέτες - παιδαγωγούς της εποχής μας. Και το είδος αυτό είναι πλέον πολύ σπάνιο. Εχει δημιουργήσει ένα ολοκληρωμένο θεατρικό σύστημα θεωρητικό, αλλά κυρίως μέθοδο για τον ηθοποιό, με τον οποίο αντιμετωπίζει και εκφράζει εδώ και πολλά χρόνια τα μεγάλα ποιητικά έργα.
Προέρχεται από τη μεγάλη ρωσική σχολή του ψυχολογικού θεάτρου, όμως ο ίδιος προχώρησε στο ποιητικό υπερβατικό θέατρο... Εχει βαθιά προσήλωση στο πρωτότυπο του κειμένου, δουλεύει λεπτομερώς πάνω στη μετάφραση, δεν έχει αφαιρέσει ούτε μία λέξη. Σαν παιδαγωγός», καταλήγει, «είναι πολύ απαιτητικός γιατί οδηγεί τους συνεργάτες του να αναπτύξουν τις κρυμμένες δυνάμεις τους και να ξεπεράσουν συνήθειες που τους εμποδίσουν να εξελιχθούν καλλιτεχνικά».
Ταυτότητα
«Μήδεια» του Ευριπίδη, από το «Δημοτικό Περιφερειακό Θέατρο Πάτρας». Μετάφραση: Εύη Μπαστιά. Σκηνοθεσία: Ανατόλι Βασίλιεφ. Σκηνικά: Διονύσης Φωτόπουλος. Κοστούμια: Αντάλ Τσάμπα. Μουσική: Τάκης Φαραζής. Χορογραφία: Χόρβατ Τσάμπα. Παίζουν: Λυδία Κονιόρδου, Νίκος Ψαρράς, Νίκος Καραθάνος, Γιώργος Γάλλος, Αγλαϊα Παπά, Δημήτρης Κανέλλος, Μαρία Δερεμπέ, Λεονάρδος Μπάτης, Μαρία Φράγκου κ.ά.
Παραστάσεις: 15 και 16 Αυγούστου, Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου. Εισ. 50, 40, 30, 20 (Ανω), 10 (μειωμένο Ανω και Β) ευρώ.
Ωρα έναρξης: 9 μ.μ.
Αντιγόνη Καράλη
