Η αρχή και η αφορμή ήταν το τατουάζ.
Η τέχνη πάνω στο σώμα. Ομως οι τέσσερις ώρες στην Αθήνα (στο 2ο τριήμερο Διεθνές Συνέδριο Δερματοστιξίας στο Γκάζι) αποδείχτηκαν ένα ταξίδι μέσα στους 25 αιώνες σε όλο τον κόσμο, ανάμεσα σε πολύ διαφορετικούς ανθρώπους. Τι είχε συμβεί όλα αυτά τα χρόνια;
Από τότε που γεννήθηκε το τατουάζ ως μαγικό σύμβολο -σχεδόν ταυτόχρονα σε Πολυνησία, Αίγυπτο, Κίνα, Ιαπωνία και όλο τον κόσμο- έως την Ελλάδα του 60, ακόμα και του 80, όταν αυτός που είχε τατουάζ ήταν στιγματισμένος -θεωρούνταν τουλάχιστον περιθωριακός, αλήτης ή και εγκληματίας- και έως την τελική σημερινή απενοχοποίηση αυτής της αρχαίας τέχνης (αν έχει επιτευχθεί);
Ας μας μιλήσει για την αρχή αυτής της τέχνης ο Sulua Ape Pili Μoο. Εχει τον μεγαλύτερο χώρο στην αίθουσα της «Τεχνόπολις». Στέκεται οκλαδόν πάνω σε μια ψάθα και προετοιμάζεται να μυήσει τους Αθηναίους στην τέχνη των νησιών Σαμόα.
Ο Sulua Ape Pili Μoο ταξιδεύει σε όλο τον κόσμο για να διατηρήσει ζωντανό το παραδοσιακό τατουάζ της φυλής Σουλούα που υπάρχει 25 αιώνες κι έχει μάθει από τον δάσκαλό του «Sua Sulu Ape Paulo ΙΙ». Ζωγραφίζει και «χτυπάει» πάνω στο δέρμα τράιμπαλ (φυλετικά) σχέδια:
«Είναι το αληθινό τράιμπαλ, γιατί προέρχεται από πραγματική φυλή. Ολα σημαίνουν κάτι. Ολα τα σύμβολα, όλες οι συνθέσεις έχουν το ιδιαίτερο νόημά τους». Υπάρχει κάποιο συγκεκριμένο σύμβολο για την αγάπη, για παράδειγμα;
«Εξαρτάται για ποια αγάπη μιλάς. Αν μιλάς για την αγάπη στο πρώτο επίπεδο, το σαρκικό, ανάμεσα σ' ένα ζευγάρι, ή την πνευματική, την χωρίς όρια συμπαντική αγάπη. Είναι διαφορετικές έννοιες, άρα υπάρχουν και διαφορετικά σύμβολα», απαντά.
Πριν κάνει σε κάποιον τατουάζ προηγείται μια μεγάλη συζήτηση, ώστε και να καταλάβει τι χρειάζεται πιο πολύ ο άλλος στη ζωή του και να γεννηθεί εμπιστοσύνη. «Αν μου έλεγες ότι το σημαντικότερο για σένα είναι η ελευθερία, θα συζητούσα μαζί σου αναζητώντας τον λόγο που θέλεις την ελευθερία ή τον λόγο που τη φοβάσαι».
«Στην ουσία αποτυπώνεις το πνεύμα σου στο σώμα σου. Είναι κάτι σαν φυλαχτό και προσωπική ταυτότητα». Ποτέ δεν έχει κάνει το ίδιο τατουάζ όλα αυτά τα χρόνια. Αφού ο κάθε άνθρωπος είναι εντελώς ξεχωριστός.
Η τεχνική
«Ωστόσο οι Ελληνες προς το παρόν φοβούνται λίγο την τεχνική», λέει ο Sulua Ape Pili Μoο. Δουλεύει με δύο ξύλα (μοιάζει με την τεχνική των αγιογράφων). Το ένα έχει τη βελόνα που τρυπάει το δέρμα και με το άλλο χτυπάει το πρώτο. «Φαίνεται σαν να πονάει, αλλά στην πραγματικότητα πονάει λιγότερο από το συνηθισμένο».
Ας ρίξουμε μια ματιά στους Ελληνες τατού καλλιτέχνες στην αίθουσα της «Τεχνόπολις». Το πρόγραμμα έγραφε «έκθεση νέων σχεδίων». Σε αντίθεση με τις συμβατικές εκθέσεις, τα σχέδια δεν βρίσκονταν στους τοίχους, αλλά στα σώματα. Υπήρχαν περισσότεροι από τριάντα καλλιτέχνες που ασκούσαν την τέχνη τους πάνω σε ισάριθμους ανθρώπους.
Ο Βασίλης από το στούντιο «Μedusa Τattoo» της Καλλιδρομίου θυμάται μια ιστορία μεταμόρφωσης: «Ενας άνθρωπος γύρω στα 60 μπήκε μαζεμένος και φοβισμένος στο μαγαζί. Μέσα σ' έξι μήνες έκανε έξι τατουάζ στα χέρια. Την τελευταία φορά που μπήκε είχε μηχανή, γυαλιά ηλίου ρέιμπαν, μπότες καουμπόικες και ψηλά το κεφάλι. Το τατουάζ του άλλαξε τη ζωή».
Τι ζωγραφίζουν οι Αθηναίοι σήμερα στα σώματά τους; Βλέπω ακόμα μερικούς δράκους, καραβάκια, λουλούδια, πεταλούδες, νεράιδες... Βλέπω όμως κι ένα τεράστιο ρεαλιστικό πορτρέτο του Έλβις σ' ένα πόδι.
Ο διπλανός «χτυπάει» στη γάμπα του τον Ιησού από τη Ναζαρέτ από την ομώνυμη ταινία. Το ιδιαίτερο όμως είναι ότι ο Χριστός είναι αποτυπωμένος σε πίξελ. Είναι μια τεχνική που εφαρμόζεται παγκοσμίως μόνο στο Χαλάνδρι, στο στούντιο «Sake tattoo». Ο Γιώργος που εργάζεται στο στούντιο εξηγεί: «Το στούντιο προσπαθεί να μπλέξει τη γραφιστική του κομπιούτερ με τον ρεαλισμό».
Στο «Ρrive Τattoo» στην Καισαριανή συνεχίζουν κατά κάποιον τρόπο την αρχαιοελληνική παράδοση. Χρησιμοποιούν τα ελληνικά μοτίβα, μαιάνδρους, σπείρες και κύματα, δημιουργώντας τα νέα ελληνικά τράιμπαλ. Αλλωστε η τέχνη της δερματοστιξίας αναφέρεται στον Πλάτωνα, στον Αριστοφάνη και στον Ηρόδοτο, αν και θεωρείται βαρβαρική.
Η λέξη «μυστικό» μοιάζει να ταιριάζει με το τατουάζ. Ο Γιώργος, μάνατζερ του «Ρrive Τattoo», θεωρεί πως το ίδιο το συνέδριο δεν ακούστηκε αρκετά -«έμεινε κάπως κρυφό»-, ενώ οι περισσότεροι απ όσους είχαν κάνει τατουάζ ήθελαν να κρατήσουν μυστική τη σημασία του, όπως η Φρόσω. Το πρώτο τατουάζ που είχε κάνει ήταν ένα αρχικό γράμμα. Αλλά την ενοχλούσε όταν όλοι τη ρωτούσαν «τι συμβολίζει». Ετσι το κάλυψε. Εκανε cover-up, όπως λένε, προσθέτοντας έναν κινέζικο συμβολισμό.
«Γενικά λένε να μη γράφεις γράμματα», λέει ο Βασίλης από το «Μedusa Τattoo». «Αλλά η τελευταία τάση που προέρχεται από Αμερικανούς και Τσικάνος είναι να γράφεις. Απόψεις, δηλώσεις, αποφθέγματα σε καλλιγραφικά», λέει ο Βασίλης. Εχει δίκιο. Βλέπω έναν τύπο να έχει γράψει σε όλη του την πλάτη στ αγγλικά:
«Πολλοί άνθρωποι φοβούνται να πούνε τι θέλουν, γι αυτό δεν παίρνουν αυτό που θέλουν».
Σοφία Στυλιανού
Η αρχή και η αφορμή ήταν το τατουάζ. Η τέχνη πάνω στο σώμα. Ομως οι τέσσερις ώρες στην Αθήνα (στο 2ο τριήμερο Διεθνές Συνέδριο Δερματοστιξίας στο Γκάζι) αποδείχτηκαν ένα ταξίδι μέσα στους 25 αιώνες σε όλο τον κόσμο, ανάμεσα σε πολύ διαφορετικούς ανθρώπους.